22 listopada br. w Ośrodku Rozwoju Edukacji w Warszawie odbyła się transmitowana na żywo konferencja pt. „Nieletni jako podmiot resocjalizacji w ujęciu międzyresortowym”, objęta patronatem honorowym Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Sprawiedliwości. Organizatorem wydarzenia był Wydział Resocjalizacji i Socjoterapii (WRS).
Konferencja miała na celu stworzenie przestrzeni do wypracowania optymalnych rozwiązań w zakresie resocjalizacji nieletnich we współpracy międzyresortowej. Wydarzenie było adresowane do pracowników młodzieżowych ośrodków wychowawczych (MOW), pracowników młodzieżowych ośrodków socjoterapii (MOS), sędziów sądów rejonowych, kuratorów sądowych i rodzinnych oraz przedstawicieli Opiniodawczych Zespołów Sądowych Specjalistów (OZSS). Przybyło także wielu gości reprezentujących różne resorty zainteresowane ww. tematem.
Konferencję otworzyli Marzenna Habib – Wicedyrektor ORE i Andrzej Suchenek – Dyrektor ORE. Po przywitaniu gości i uczestników wyrazili oni swą troskę o zachowanie podmiotowości wychowanków MOW-ów i realizację ich szczególnych potrzeb edukacyjnych związanych z zagrożeniem niedostosowaniem społecznym. Podkreślili również konieczność stałego podnoszenia jakości oddziaływań edukacyjno-wychowawczych w placówkach resocjalizacyjnych, a także potrzebę systemowej współpracy resortów zajmujących się tą grupą uczniów, mającej na celu umożliwianie wychowankom powrotu na ścieżkę rozwoju społecznego. Obrady poprowadziła Kierownik WRS – Marta Paluch.
Pośród uczestników, którzy omawiali temat w formie prelekcji i prezentacji, wystąpili reprezentanci poszczególnych resortów:
- Paulina Piechna-Więckiewicz – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej (MEN) wskazywała m.in. na konieczność wprowadzenia rozwiązań systemowych dotyczących rzeczywistego wsparcia wychowanka w placówce resocjalizacyjnej – na tyle skutecznych, aby po instytucjonalnych oddziaływaniach wychowawczo-profilaktycznych jego readaptacja w rodzimym środowisku była łatwiejsza.
- Renata Kurlanc – Dyrektor Departamentu Wychowania i Profilaktyki w MEN mówiła o znaczeniu odpowiednich działań edukacyjnych oraz wychowawczo-profilaktycznych w szkołach ogólnodostępnych – zarówno wobec dzieci, jak i ich rodziców – które mogą zapobiegać sytuacjom trudnym wychowawczo i sprawiać, by jak najmniejszy procent uczniów w polskiej szkole wymagał wsparcia resocjalizacyjnego.
- dr hab. Marek Konopczyński – pełnomocnik Ministra Sprawiedliwości do spraw Nieletnich przedstawił wyzwania i zagrożenia stojące przed ekspertami zajmującymi się w Ministerstwie Sprawiedliwości pracami nad nowelizacją Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, czyli propozycjami zmian systemowych dotyczącymi funkcjonowania młodzieżowych ośrodków wychowawczych.
- Michał Żłobecki – Dyrektor Zespołu Spraw Międzynarodowych i Konstytucyjnych w Biurze Rzecznika Praw Dziecka wskazał na przyznane kompetencje i narzędzia prawne Biura umożliwiające działanie na rzecz ochrony praw dzieci przebywających w placówkach resocjalizacyjnych oraz omówił dostrzegane w ostatnich latach wyzwania w zakresie pełnego poszanowania praw wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych.
- dr hab. Justyna Siemionow prof. Uniwersytetu Gdańskiego przedstawiła informacje na temat swoich badań, zrealizowanych w MOW-ach we współpracy z WRS, dotyczących Profilu wychowanka MOW-u – podczas wykładu dokonała pogłębionej analizy ich wyników.
- dr n. med. Aleksandra Lewandowska – konsultantka krajowa w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży zaprezentowała wykład o skutecznej ochronie nieletniego w kryzysie psychicznym, zauważając, że tego typu kryzysy zdarzają się wśród młodzieży coraz częściej, również w placówkach resocjalizacyjnych; podkreśliła w tym kontekście konieczność szerszej współpracy z rodzicami dziecka przebywającego w placówce.
- Beata Borowska-Podsiadła – Dyrektor Zespołu Placówek Resocjalizacyjnych w Brzegu Dolnym i Izabela Górzyńska – Dyrektor Zespołu Placówek Oświatowych NR 3 we Wrocławiu zobrazowały, iż właściwe oddziaływanie placówek resocjalizacyjnych zajmujących się nieletnimi – zwłaszcza najmłodszymi, trafiającymi do MOW – jest jedyną szansą przywrócenia poprawnego funkcjonowania wychowanków w środowisku otwartym, zaś efektywne działanie placówek uzależnione jest od dobrej i skutecznej współpracy międzyresortowej.
Po wykładach odbył się panel dyskusyjny pod hasłem: „Wyzwania współczesnej resocjalizacji nieletnich” poprowadzony przez Izabellę Kaczyńską – starszego specjalistę w Wydziale Resocjalizacji i Socjoterapii ORE. Do udziału w debacie zostali zaproszeni:
- Anna Maria Wesołowska – Sędzia Sądu Okręgowego (w stanie spoczynku);
- Sebastian Dec – były Dyrektor Zakładu Poprawczego w Poznaniu;
- dr Ewa Dawidziuk – Dyrektor Zespołu ds. Wykonywania Kar w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich;
- Joanna Szostak – Dyrektor Okręgowego Ośrodka Wychowawczego w Falenicy;
- podkomisarz dr Wioletta Wróbel-Delegacz – ekspert w Wydziale Konwojowym w Biurze Prewencji Komendy Głównej Policji w Warszawie;
- Sebastian Matułojć – Dyrektor Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Czaplinku;
- Tomasz Stuła – Dyrektor Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Radzionkowie.
Goście panelu odnieśli się do wyzwań współczesnej resocjalizacji związanych ściśle z miejscem oddziaływań wychowawczych, a także do specyfiki placówki wychowawczej oraz trudności wychowanka wymagającego wsparcia resocjalizacyjnego bądź typowo terapeutycznego. W konstruktywny sposób podzielili się swoimi doświadczeniami.
Podsumowania tej bogatej w wiedzę konferencji dokonała Marzenna Habib – podkreślając, że w świetle usłyszanych wystąpień i dyskusji młody człowiek (nieletni w myśl Ustawy) wymaga różnorodnych działań z zakresu socjalizacji, wspierania rozwoju, edukacji, pomocy w radzeniu sobie z trudnościami, a także pomocy społecznej. Dlatego porozumienia i działania międzyresortowe wydają się w sposób oczywisty konieczne, natomiast informacje na temat prac Ministerstwa Sprawiedliwości mających na celu podniesienie skuteczności wsparcia resocjalizacyjnego napawają nadzieją.
Uczestnicy konferencji w wyrażanych opiniach podkreślili wielość wystąpień i znaczenie poruszanych zagadnień, a także wyrazili wdzięczność dla pracowników Wydziału Resocjalizacji i Socjoterapii ORE za organizację wydarzenia.