Ośrodek Rozwoju Edukacji

W ramach działań projektu „Opracowanie Modelu funkcjonowania Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą” (SCWEW) zrealizowaliśmy szkolenia uzupełniające wiedzę i umiejętności dla Liderów i Kadry SCWEW z następujących obszarów tematycznych:

1. Przygotowanie nauczycieli przedszkoli/szkół ogólnodostępnych do stosowania oceny funkcjonalnej jako podstawy projektowania działań edukacyjnych – 61 uczestników
2. Przygotowanie tekstów i materiałów edukacyjnych w wersjach łatwych do czytania i zrozumienia – 47 uczestników
3. Wypalenie zawodowe nauczycieli, jak sobie radzić i przeciwdziałać? – 53 uczestników
4. Obserwacja wspierająca, superwizja edukacyjna dla nauczycieli oraz monitorowanie jakości oferowanego wsparcia z wykorzystaniem narzędzi do samooceny – 56 uczestników
5. Projektowanie uniwersalne, uniwersalne instrumenty wsparcia, racjonalne dostosowania dla dzieci i uczniów ze zróżnicowanymi potrzebami – 50 uczestników
6. Współnauczanie – co-teaching, jako metoda podnoszenia jakości edukacji włączającej – 31 uczestników
7. Szkolenie dorosłych – jak nauczać nauczycieli? – 40 uczestników

W szkoleniach wzięło udział 338 uczestników z 23 SCWEW z 14 województw, wśród których byli liderzy SCWEW, eksperci ds. edukacji włączającej, eksperci ds. informacji i ewaluacji, eksperci ds. technologii wspomagających, koordynatorzy ds. edukacji włączającej i współpracy ze SCWEW oraz specjaliści zaangażowani w działania SCWEW w szkołach objętych wsparciem Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą.

Uczestnicy podkreślali wysoki poziom merytoryczny szkoleń. Ogromnym zainteresowaniem cieszyły się treści związane z oceną funkcjonalną, które stanowią istotny element projektowanych rozwiązań w obszarze systemu wsparcia dzieci/uczniów. W obu turach szkolenia z tej tematyki uczestniczyła maksymalna liczba uczestników. Uczestnicy zapoznali się z założeniami dokonywania oceny funkcjonalnej z perspektywy przedszkola, szkoły ogólnodostępnej. Poznali zarówno założenia teoretyczne, jak i wymiar praktyczny dokonywania oceny funkcjonalnej w przedszkolu, szkole. Zostali zapoznani zarówno z narzędziami możliwymi do wykorzystania w procesie oceny funkcjonalnej, jak również tymi dedykowanymi wprost Ocenie funkcjonalnej. Analizując opisy przypadków konkretnych uczniów, uczestnicy mieli możliwość praktycznego przełożenia poznanej wiedzy na zaprojektowanie optymalnego wsparcia dla dziecka, ucznia zgodnie z założeniami oceny funkcjonalnej. Choć w opinii części uczestników, proces dokonywania oceny funkcjonalnej, postrzegany został jako nowe, dodatkowe zadanie, wyzwanie, co wiąże się z koniecznościa podejmowania dodatkowych działań, to wszyscy byli zgodni, że kierunek działań wspierających jest słuszny i zasadny.

Uczestnicy szkoleń docenili także przeniesienie akcentów w trakcie wybranych szkoleń na pracę warsztatową, która pozwoliła na praktyczne przyswojenie wiedzy. Taka konstrukcja zajęć dominowała podczas szkolenia nt. przygotowania tekstów i materiałów edukacyjnych w wersjach łatwych do czytania i zrozumienia. Formuła szkolenia przewidywała teoretyczne wprowadzenie do zagadnień z zakresu plain language i easy to read (ETR), a następnie warsztatowe pogłębienie wiedzy. W trakcie warsztatów uczestnicy szkolenia mieli możliwość przygotować własne teksty opracowane zgodnie z poznanymi podczas szkolenia zasadami ETR.

Wypalenie zawodowe w pracy nauczyciela to problem, który pojawia się coraz częściej, dlatego tak ważne jest podnoszenie kompetencji w zakresie radzenia sobie ze stresem i przeciwdziałania wypaleniu. Uczestnicy szkolenia nauczyli się rozpoznawać sygnały i symptomy ostrzegawcze wypalenia zawodowego oraz poznali sposoby przeciwdziałania pierwszym ich oznakom. Podczas zajęć zaprezentowano praktyczne sposoby eliminowania źródeł stresu w środowisku pracy. Udział w szkoleniu umożliwił poszerzenie umiejętności w zakresie stosowania w praktyce technik redukowania stresu. Uczestnicy szkolenia pogłębili wiedzę odnośnie superwizji edukacyjnej, która jest metodą wzajemnego wsparcia, współpracy oraz wymiany doświadczeń. Pozwala na minimalizowanie skutków wypalenia zawodowego.

Uczestnicy szkolenia Współnauczanie–co–teaching, jako metoda podnoszenia jakości edukacji włączającej, podkreślali wielowątkowość działań związanych z tą metodą. Zwrócili uwagę na to, że tak zorganizowane nauczanie pozwala w sposób elastyczny i adekwatny zaspokajać potrzeby zróżnicowanej grupy uczniów w zakresie rozwoju poznawczego i społeczno-emocjonalnego. Dzielenie się doświadczeniem i odnoszenie się do konkretnych sytuacji szkolnych zostało przez uczestników wysoko ocenione.

Istotne z perspektywy uczestników były także zagadnienia skoncentrowane na pracy z dorosłymi. Jest to ważny element pracy Specjalistycznych Centrów, które swoją ofertę wsparcia kierują do kadry przedszkoli/szkół ogólnodostępnych, a zatem przyjęta forma komunikacji ma istotne znaczenie.

Zagadnieniami, które w ocenie uczestników wynikającej z ich dotychczasowych doświadczeń, wymagały pogłębienia i usystematyzowania wiedzy były obserwacje wspierającej i superwizji edukacyjnej. Szkolenie zorganizowane przez ORE z tego zakresu spotkało się z dużym zainteresowaniem i było odpowiedzią na potrzeby środowiska SCWEW. Podkreślano rolę superwizji, jako znaczącego elementu oddziaływania profilaktycznego w procesie wypalenia zawodowego, a także że dobór treści omawianych podczas 2-dniowego szkolenia jest istotny z punktu widzenia działań realizowanych przez SCWEW w obszarze wspierania kadry przedszkoli i szkół.

Zrealizowany cykl szkoleń był okazją nie tylko do pogłębienia wiedzy uczestników, ale również przestrzenią wymiany doświadczeń pomiędzy kadrą w odniesieniu do realizowanych zadań i wyzwań wynikających z pracy na rzecz przedszkoli i szkół ogólnodostępnych. Spotkania z przedstawicielami SCWEW potwierdziły zasadność budowania systemu doskonalenia, który uwzględnia specyfikę ich zadań, a także stwarza możliwość budowania sieci współpracy pomiędzy SCWEW.

Z niecierpliwością czekamy na efekty zrealizowanych szkoleń – wykorzystanie nowych umiejętności w procesie wsparcia nauczycieli przedszkoli i szkół ogólnokształcących.