Relacje z działań w projekcie „„One są wśród nas” w roku 2013
2013 był dla Ośrodka Rozwoju Edukacji rokiem kontynuacji współpracy z Gruzją w projekcie „One są wśród nas”, prowadzonego w ramach działania „Polska Pomoc” realizowanego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Projekt jest odpowiedzią na potrzeby zgłoszone przez przedstawicieli placówek oświaty Gruzji w trakcie wizyty studyjnej, która miała miejsce w sierpniu 2011 roku. W projekt z ramienia ORE zaangażowane są dwa wydziały – Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych oraz Rozwoju Kompetencji Językowych.
W roku 2013 miały miejsce dwa spotkania o charakterze szkoleniowym – jedno w Sulejówku koło Warszawy, drugie w Tbilisi. Grupa uczestników szkoleń jest stała – 31 przedstawicieli mobilnych zespołów wspierających szkoły z 10 regionów Gruzji oraz koordynator ze strony gruzińskiej –przedstawiciel Ministerstwa Edukacji i Nauki Gruzji.
W czasie 6-dniowej wizyty w Polsce i 4-dni szkoleniowych w Tbilisi uczestnicy brali udział w cyklu warsztatów i wykładów. Problematyka poruszana podczas szkoleń dotyczyła m.in. :
- pracy z dziećmi z niektórymi niepełnosprawnościami (z upośledzeniem umysłowym, z autyzmem i zespołem Aspergera, niedosłyszącym i niesłyszącym),
- pracy z uczniami przejawiającymi zaburzenia zachowania, zagrożonymi niedostosowaniem i niedostosowanymi,
- diagnozy potrzeb i pracy z najmłodszymi dziećmi z niepełnosprawnością – wczesne wspomaganie rozwoju dziecka,
- rozwijania kompetencji trenerskich i budowania oferty doskonalenia nauczycieli z zakresu specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów.
Podczas zajęć trenerzy zwracali szczególną uwagę na aspekty związane ze współpracą z rodzicami uczniów ze specjalnymi potrzebami, szkoły z domem rodzinnym dziecka – pokazywali polskie doświadczenia zarówno z perspektywy osiągnięć jak i trudności w tym obszarze. Blok zajęć poświęcony rozwijaniu kompetencji trenerskich i budowaniu oferty doskonalenia nauczycieli z zakresu specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów zakończył się dla uczestników zadaniem polegającym na wypracowaniu scenariuszy zajęć dla nauczycieli z obszaru specjalnych potrzeb edukacyjnych. Uczestnicy szkolenia mają za zadanie przeprowadzić zajęcia w szkołach zaproszonych do współpracy w projekcie. Doświadczenia zdobyte podczas szkoleń będą punktem wyjścia do dalszej pracy w 2014 r.
Grupa gruzińskich specjalistów w czasie wizyty w Polsce odwiedziła w Warszawie: Zespół Szkół Specjalnych nr 85 przy ul. Elektoralnej, Zespół Szkół Integracyjnych Nr 71 przy ul. Deotymy (w czasie wizyty obserwowali przebieg lekcji w klasach, w których były dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi) oraz w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym przy ulicy Barskiej. W trakcie wizyt był także czas na rozmowy i wymianę doświadczeń z dyrektorami, nauczycielami i specjalistami pracującymi w tych placówkach.
Uczestnicy szkolenia zwiedzali „Niewidzialną wystawę” – była to okazja, żeby doświadczyć świata osób niewidomych, zapoznać się z pomocami i przedmiotami codziennego użytku, ułatwiającymi osobom z dysfunkcją wzroku funkcjonowanie w codziennym życiu i w szkole. Zwiedzanie kończyło się rozmową z przewodnikami z możliwością zadania im pytań, które nurtowały uczestników.
Po czterech dniach szkoleniowych, trzy ostatnie dni wizyty polskich trenerów w Gruzji poświęcone były spotkaniom superwizyjnym w szkołach z rejonu Tbilisi. Z uwagi na charakter spotkań brały w nich udział kilkuosobowe zespoły uczestników (nie cała grupa szkoleniowa). Zespół trenerów został podzielony na 2 podzespoły, które dotarły do 5 szkół na terenie Tbilisi. Podczas superwizji trenerzy zostali zapoznani z informacjami na temat systemu edukacji w Gruzji, organizacji pracy szkół, w których odbywały się spotkania, w tym:
- sposobów prowadzenia diagnozy i pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,
- zadań poszczególnych pracowników (nauczycieli, specjalistów),
- obszarów współpracy pracowników mobilnych zespołów ze szkołami (sukcesów i potrzeb szkół w tym obszarze).
Miało również miejsce spotkanie polskich przedstawicieli z przedstawicielami Ministerstwa Edukacji i Nauki Gruzji, podczas którego rozmawiano na temat rozwiązań prawnych i organizacyjnych, dotyczących edukacji włączającej, stosowanych w obu krajach.
Wydano publikację pt.: „Realizacja edukacji włączającej w szkołach – z polskich doświadczeń” zawierającą materiały dotyczące doświadczeń we wdrażaniu projektu „Szkoła dla wszystkich”, który wspierał popularyzację edukacji włączającej w Polsce. Publikacja omawia również problematykę współpracy z rodzicami uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, pracy z uczniami z niepełnosprawnością i przejawiającymi trudne zachowania. Zawiera także materiał dotyczący kształtowania umiejętności trenerskich, istotnych z uwagi na wspomaganie pracowników szkół we wdrażaniu edukacji włączającej.
Z uwagi na fakt, że podczas sesji szkoleniowych zgłaszany był przez uczestników problem słabego wyposażenia szkół w pomoce dydaktyczne, który potwierdził się również podczas wizyt trenerów w gruzińskich szkołach, na terenie których odbywały się superwizje, podjęto decyzję o przesunięciu części środków na ten cel. W porozumieniu z uczestnikami szkolenia dokonano wyboru pomocy, które byłyby przydatne w pracy mobilnych zespołów. Przekazane na ręce Ministerstwa Edukacji Gruzji pomoce nie wymagają znajomości języka polskiego, więc mogą być w pełni wykorzystywane przez pracowników gruzińskiego systemu edukacji.
————
Relacje z działań w projekcie „„One są wśród nas” w roku 2012
W dniach 1-6 września 2012 r. odbyło się pierwsze z cyklu szkoleń dla przedstawicieli systemu edukacji Gruzji, zorganizowane w ramach projektu „One są wśród nas”. Program jest współfinansowany w ramach programu polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w 2012 r. Uczestnikami szkolenia były osoby z 10 regionów Gruzji, pracujące w mobilnych zespołach, których zadaniem jest wspieranie nauczycieli w zakresie pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Podczas 6-dniowego szkolenia uczestnicy mieli okazję uczestniczyć w wykładach i warsztatach, podczas których zapoznali się z polskim systemem oświaty, regulacjami prawnymi dotyczącymi kształcenia i wspierania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Polskich szkołach, ideą edukacji włączającej realizowaną w Polsce, rolą naszego Państwa we wspieraniu osób z niepełnosprawnością. W tym kontekście podczas zajęć rozważano również problemy związane z orzecznictwem, prowadzenia diagnozy funkcjonalnej uczniów i współpracy z rodzicami w szkołach. Uczestnicy mieli okazję wziąć udział w wizytach studyjnych, służących wymianie doświadczeń w Szkole Podstawowej nr 3 w Sulejówku, Zespole Szkół w Halinowie oraz poradni psychologiczno-pedagogicznej w Sulejówku. W spotkaniach wzięli udział przedstawiciele wszystkich trzech organów prowadzących – Gminy Sulejówek, Gminy Halinów oraz Mińskiego Starostwa Powiatowego.
W dniach 4-10 listopada w Centrum Doskonalenia Nauczycieli Gruzji odbyła się konferencja oraz drugie z cyklu szkoleń dla przedstawicieli systemu edukacji Gruzji zorganizowane w ramach projektu realizowanego przez Ośrodek Rozwoju Edukacji „One są wśród nas”.
Potrzeby zgłoszone przez stronę gruzińską dotyczyły głównie braku odpowiednich kompetencji nauczycieli szkół publicznych, braku akceptacji dzieci o specjalnych potrzebach przez rówieśników, rodziców i społeczeństwa ogólnie.
Grupa specjalistów z Gruzji podczas szkolenia realizowanego w ramach projektu, zgłosiła szereg szczegółowych potrzeb i trudności związanych z wdrażaniem edukacji włączającej, które zostaną uwzględnione w projekcie na rok 2013.
Oprac.: Marina Warsimaszwili
