Ośrodek Rozwoju Edukacji

Agresja i przemoc

Publikacje

• Agresja i przemoc w szkole czyli co powinniśmy wiedzieć, by skutecznie działać. Wydanie II
  Publikacja omawia temat agresji i przemocy – formy, przyczyny, konsekwencje, sposoby rozpoznawania ofiary i sprawcy – oraz opisuje szkolny system przeciwdziałania przemocy. Autorka przybliża działania profilaktyczne (tworzenie odpowiedniego klimatu szkoły, diagnozę sytuacji szkolnej, działania integrujące zespoły klasowe i społeczność szkolną) oraz edukację profilaktyczną dotyczącą zjawisk agresji i przemocy, a także formalne podstawy działań systemowych. W publikacji omówiono system norm i zasad oraz konsekwencji i nagród w szkole i klasie, a także działania interwencyjne – schemat reagowania doraźnego oraz możliwe działania długofalowe.
• Jak reagować na cyberprzemoc. Poradnik dla szkół
  Publikacja w przejrzysty sposób charakteryzuje zjawisko cyberprzemocy. Omówiony został w niej szkolny system zapobiegania i reagowania na cyberprzemoc oraz aspekty prawne i psychologiczne cyberprzemocy.
• Psychologiczne aspekty bullyingu: perspektywa sprawcy, ofiary i świadka
  Artykuł porusza kwestię bullyingu z perspektywy sprawcy, ofiary i świadka. Opisuje konsekwencje oraz motywy podejmowania rówieśniczych zachowań agresywnych, które są determinowane zarówno przez czynniki indywidualne, jak i środowiskowe. Ukazuje, w jaki sposób pomagać uczniowi doświadczającemu przemocy rówieśniczej, jak pracować ze sprawcą oraz świadkiem.
• Klimat i kultura szkoły a zdrowie psychiczne uczniów i nauczycieli
  Publikacja wyjaśnia, czym jest kultura oraz klimat szkoły. Informuje, jakie elementy kultury i klimatu szkoły mogą negatywnie wpływać na zdrowie psychiczne uczniów, a jakie elementy będą je wzmacniały.
• Konstruktywna konfrontacja w klasie
  Jest to fragment książki „Conflict and Confrontation in the Classroom” autorstwa Seana O’Flynna oraz Harry’ego Kennedy’ego, a dotyczy konfrontacji, która jest nieuniknioną częścią procesu nauczania. Jeżeli nauczyciel nie przejmie kontroli – przejmą ją uczniowie. Fragment ten poświęcony jest konstruktywnej konfrontacji, która jest strategią radzenia sobie ze złym zachowaniem ucznia i umożliwia nauczycielowi rozwiązanie sytuacji bez uciekania się do metod autorytarnych czy środków przymusu
• Konstruktywna konfrontacja. Istota, główne zasady i potrzebne umiejętności
  Artykuł wyjaśnia, czym jest konstruktywna konfrontacja oraz jakie kompetencje są niezbędne do stosowania tej metody.
• Sztuka Konstruktywnej Konfrontacji
  Artykuł informuje, kiedy i jak konfrontacja może być konstruktywna. Odpowiada też na pytanie, w jaki sposób należy się komunikować, aby można było stwierdzić, że podawany komunikat jest zgodny z zasadą konstruktywnej konfrontacji.
• Mobbing i bullying w szkole. Charakterystyka zjawiska i program zapobiegania
  Artykuł wyjaśnia pojęcia dotyczące mobbingu i bullyingu. Informuje, w jaki sposób rozpoznawać te zjawiska oraz jakie działania szkoła może podjąć w celu zapobiegania im.
• Wspomaganie szkół w zakresie interwencji kryzysowej. Poradnik
  Poradnik przybliża zagadnienia związane ze zjawiskiem kryzysu. Zawiera informacje dotyczące jego rodzajów oraz faz. Opisuje zachowania, jakie mogą przejawiać osoby będące w kryzysie. Omawia kolejne kroki interwencji kryzysowej.
• Przeciwdziałanie agresji i przemocy w szkole. Poradnik dla nauczycieli
  Publikacja opisuje czynniki chroniące i czynniki ryzyka związane z agresją rówieśniczą. Prezentuje także skuteczne działania ukierunkowane na przeciwdziałanie temu zjawisku.
• Ramowy program działań profilaktyczno‐wychowawczych przeciw agresji
  Artykuł przedstawia przykład ramowego programu profilaktyczno‐wychowawczego przeciw agresji. Zakłada w nim udział wszystkich członków wspólnoty szkolnej, systematyczność oddziaływań, konsekwentne przestrzeganie ogólnych zasad i reguł realizacji programu działań.
• Scenariusze zajęć z zakresu kształtowania umiejętności psychospołecznych uczniów w praktyce szkolnej
  Materiał zawiera scenariusze z zakresu umiejętności życiowych, które są ważnym elementem edukacji i wspierania rozwoju dziecka.
• Umiejętności życiowe – ważny komponent szkoły przyjaznej dziecku
  Artykuł wyjaśnia, czym są umiejętności życiowe oraz na czym polega ich kształtowanie.
• Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie − reagowanie − cyberprzemoc. Cz. II
  Ulotka informująca o skali zjawiska oraz wyjaśniająca, czym jest i jakie może mieć formy agresja w sieci – tzw. cyberprzemoc.
• Zapobieganie agresji w szkole. Metody organizacji codziennej pracy wychowawczej
  Artykuł informuje, czym jest agresja, przemoc oraz dręczenie oraz co te zjawiska od siebie odróżnia. Informuje, jakie cechy warto rozwijać u uczniów, aby potrafili radzić sobie ze złością w sposób konstruktywny.

Scenariusz zajęć

• Debata nad kreowaniem wspierającego środowiska szkolnego
  Scenariusz omawia sposoby identyfikowania przez radę pedagogiczną czynników związanych z klimatem szkoły, mogących generować nieprawidłowe zachowania uczniów. Opisuje także sposoby analizy zasobów i potrzeb szkoły w zakresie przeciwdziałania agresji. Dodatkowo zawiera kryteria oceny ryzyka wystąpienia agresji i przemocy w szkole.

Uzależnienia

• Koncepcja resilience ‑ czyli jak można pomóc dzieciom i młodzieży z grup podwyższonego ryzyka
  Publikacja przybliża koncepcję resilience, która wyjaśnia fenomen dobrego funkcjonowania jednostki pomimo niekorzystnych warunków życiowych czy traumatycznych przeżyć.
• Profilaktyka narkomanii w szkole. Materiał dla dyrektorów szkół i placówek oraz nauczycieli
  Artykuł porusza kwestie związaną z profilaktyką narkomanii. Zawiera podstawowe informacje dotyczące tego obszaru. Opisuje skuteczne strategie profilaktyczne oraz informuje, jak powinien być skonstruowany skuteczny program profilaktyczny.
• System rekomendacji. Standardy i kryteria
  Publikacja zawiera szczegółowe informacje dotyczące standardów i kryteriów oceny jakości programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego.
• Pakiet edukacyjny dla nauczycieli z zakresu profilaktyki palenia tytoniu
  Publikacja zawiera informacje dotyczące m.in. przyczyn podejmowania przez młodzież zachowań ryzykownych, wyjaśnia pojęcie uzależnienia na podstawie zespołu uzależnienia od nikotyny, a także informuje o szkodach zdrowotnych wynikających z palenia tytoniu. Porusza również kwestie związane z asertywnością i budowaniem pozytywnego obrazu własnej osoby.

Scenariusze zajęć

• Scenariusze zajęć dla nauczycieli do pracy z rodzicami z zakresu profilaktyki palenia tytoniu i używania innych substancji psychoaktywnych
  Scenariusz zawiera opis cyklu pięciu spotkań, które mogą zostać przeprowadzone przez nauczycieli podczas zebrań z rodzicami. Każde spotkanie trwa od 20 do 40 minut (w zależności od potrzeb) i kończy się rozdaniem rodzicom ulotek informacyjnych.
• Zagrożenia związane z używaniem dopalaczy. Scenariusze zajęć profilaktycznych
  W materiale znajdują się trzy przykładowe scenariusze spotkań do przeprowadzenia z dziećmi i młodzieżą oraz jeden scenariusz spotkania z rodzicami. Scenariusz zajęć z rodzicami poświęcony jest następującym zagadnieniom: nowe trendy w używaniu narkotyków przez młodzież, objawy używania substancji psychoaktywnych, przyczyny, dla których młodzi ludzie sięgają po narkotyki (w tym dopalacze), sposoby ochrony dzieci przed zagrożeniami. Zajęcia dla uczniów mają przede wszystkim dostarczyć wiedzy dotyczącej zagrożeń związanych z używaniem dopalaczy, zapoznać z czynnikami chroniącymi oraz czynnikami ryzyka, a także wskazać miejsca, gdzie można uzyskać pomoc.
• „Nowe zagrożenie – dopalacze”
  Scenariusz spotkania z rodzicami, którego celem jest zwrócenie uwagi na zagrożenia związane z używaniem „dopalaczy”, aktywizacja rodziców i pozyskanie ich jako koalicjantów szkoły w chronieniu dzieci i młodzieży przed szkodami wynikającymi z używania środków psychoaktywnych.