fot.Fotolia.comOd czerwca 2016r. samorządowcy uczestniczący w pracach 3 Grup Wymiany Doświadczeń (GWD); Wiejskiej, Miejskiej i Powiatowej pracowali nad zdiagnozowaniem potrzeb jednostek samorządu terytorialnego w zakresie wspomagania szkół oraz skuteczności podejmowanych działań w rozwijaniu kompetencji kluczowych uczniów. Efektem tych prac są raporty oraz rekomendacje do programów szkoleniowo-doradczych.
Prace diagnostyczne w Grupach Wymiany Doświadczeń rozpoczęto od ustrukturyzowania przedmiotu diagnozy, wychodząc od definicji zaproponowanej przez autorów opracowania Zarządzanie oświatą, przygotowanego w ramach Biblioteczki Oświaty Samorządowej.
Model zarządzania w oświacie to sposób, w jaki samorząd korzysta z kluczowych zasobów (dyrektor, nauczyciele, baza materialna), aby dostarczać interesariuszom oczekiwaną wartość w edukacji (kluczowe priorytety edukacyjne), przy zapewnieniu jej realizacji zgodnie z wymaganiami dyscypliny finansów publicznych i ekonomicznych zasad efektywności. (…).
Na podstawie ww. definicji wyznaczono trzy duże obszary zagadnień, które mogą oddziaływać na proces dostarczania usług edukacyjnych na poziomie lokalnym:
- Planowanie rozwoju – Uzgadnianie wspólnego rozumienia celów oświatowych oraz definiowanie drogi dojścia do ich osiągnięcia.
- Gospodarowanie zasobami – Efektywne korzystanie z zasobów lokalnego systemu oświaty
w procesie zarządzania ukierunkowanym na jakość rezultatów edukacyjnych. - Współpraca z partnerami – Budowanie lokalnego partnerstwa na rzecz rozwoju edukacji.
Następnie – podczas pierwszej sesji warsztatowej przeprowadzonej w czerwcu 2016 r. – uczestnicy Grup Wymiany Doświadczeń zidentyfikowali obszerną listę czynników, wpływających na sposób zarządzania oświatą w gminie wiejskiej, miejskiej lub powiecie.
Na kolejnym spotkaniu GWD (wrzesień 2016 r.) każdy czynnik został poddany systematycznej analizie w ramach, której poszukiwano odpowiedzi na następujące pytania badawcze:
- Czy dany czynnik ma wpływ na jakość edukacji? Czy jest ważny z punktu widzenia założonych celów lokalnego systemu oświaty?
- Czy czynnik wiąże się z zewnętrznymi uwarunkowaniami prawno-finansowymi, czy też może być kształtowany lokalnie, przez władze samorządowe? Jeśli JST może wpływać na analizowaną kwestię, to, w jaki sposób może to robić?
- Jakimi narzędziami zarządczymi dysponuje organ prowadzący, który chciałby oddziaływać na dany element? Czy dostępne są dobre praktyki pokazujące sposób stosowania tych narzędzi?
- Jeżeli badany czynnik jest ważny, JST może na niego wpływać a dodatkowo – znane są metody
i procedury pozwalające to robić w sposób skuteczny, to, dlaczego tak się nie dzieje? Jakie bariery i deficyty występują w samorządach, ograniczając ich zdolność do usprawniania lokalnych systemów oświaty? - Jakie działania należy, zatem podjąć w ramach programów szkoleniowo-doradczych w celu zminimalizowania tych deficytów oraz wzmocnienia JST w ich roli organów prowadzących dla szkół i placówek edukacyjnych?
Wyniki badania przedstawiono w tabelach diagnostycznych. Tabele zostały podzielone na 3 obszary – planowanie, zasoby, współpraca. W wierszach pokazano czynniki, które, zdaniem uczestników GWD, są ważne i mogą być kształtowane przez samorząd. W kolumnach czytelnik może śledzić kolejne fazy analizy – od definicji czynnika, przez jego charakterystykę z punktu widzenia możliwości oddziaływania JST, przez listę dostępnych narzędzi zarządczych oraz zidentyfikowane deficyty organów prowadzących, aż po sformułowane na tej podstawie zalecenia dla twórców programu szkoleniowo-doradczego. Najważniejsze rekomendacje z pracy grup znalazły się w podsumowaniu przedstawionym przez każdego z moderatorów GWD.
Warto podkreślić, iż każda grupa prowadziła analizę niezależnie, koncentrując się na specyfice
i potrzebach samorządów wiejskich, miejskich i powiatowych. Efektem prac GWD są trzy odrębne raporty diagnostyczne dotyczące różnych typów JST wraz z rekomendacjami do programów szkoleniowo-doradczych dla przedstawicieli JST
W dniu 30.09.2016 r. odbył się warsztat z udziałem ekspertów odpowiedzialnych za przygotowanie koncepcji i programów szkoleniowo-doradczych. Podczas spotkania moderatorzy Grup Wymiany Doświadczeń przedstawili efekty przeprowadzonej diagnozy oraz wynikające stąd zalecenia dla twórców koncepcji programu.
Załączniki:
Raport: Diagnoza potrzeb JST – Wiejska Grupa Wymiany Doświadczeń
Raport: Diagnoza potrzeb JST – Miejska Grupa Wymiany Doświadczeń
Raport: Diagnoza potrzeb JST – Powiatowa Grupa Wymiany Doświadczeń
