W dniach 12−13 lipca 2022 r. odbyła się zorganizowana przez Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie konferencja o charakterze międzynarodowym Edukacja wysokiej jakości dla wszystkich – wspieranie realizacji założeń edukacji włączającej w praktyce szkolnej . Przedsięwzięcie zostało zrealizowane w ramach projektu pozakonkursowego Opracowanie modelu funkcjonowania Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą (SCWEW), współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowanego w ramach Priorytetu II, Działanie 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty, POWER.
Honorowymi gośćmi byli przedstawiciele Ministerstwa Edukacji i Nauki: Marzena Machałek − Sekretarz Stanu MEiN, Elżbieta Neroj − Zastępca Dyrektora Departamentu Wychowania i Edukacji Włączającej oraz Paweł Wdówik − Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej. Zaproszeni zostali również przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego i organów założycielskich z terenów, na których działają SCWEW. W konferencji uczestniczyła kadra Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą, nauczyciele przedszkoli, szkół i placówek specjalnych oraz ogólnodostępnych, reprezentanci podmiotów współpracujących ze Specjalistycznymi Centrami − z poradni psychologiczno-pedagogicznych i placówek doskonalenia nauczycieli.
Uczestników przywitała Marzenna Habib − Wicedyrektor Ośrodka Rozwoju Edukacji (ORE). Podkreśliła rolę ORE w procesie budowania specjalistycznego wsparcia dla nauczycieli przedszkoli i szkół ogólnodostępnych. Jako istotny element tego systemu wskazała działalność Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą (SCWEW).
Marzena Machałek, Sekretarz Stanu MEiN, która od początku towarzyszy procesowi budowania wysokiej jakości Edukacji dla wszystkich, odczytała list Ministra Edukacji i Nauki Przemysława Czarnka, zawierający słowa uznania dla osób zaangażowanych w realizację idei edukacji włączającej, w szczególności osób zaangażowanych w działalność Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą (SCWEW). Pani Minister zaakcentowała ogromne znaczenie inkluzji dla wszystkich uczniów, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zapewnienie im optymalnych warunków, umożliwiających rozwój na miarę możliwości w szkołach i placówkach, do których uczęszczają zgodnie z wyborem rodziców. Zauważyła jednocześnie, że nie we wszystkich placówkach jakość udzielanego wsparcia jest adekwatna do potrzeb uczniów. Doceniła pasję i zaangażowanie osób pracujących w Centrach oraz współpracujących z nimi podmiotów. W kolejności głos zabrał Paweł Wdówik, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej. Podziękował za działania w kierunku zapewnienia najwyższej jakości kształcenia w każdym typie placówek. Podkreślił podstawowe wartości inkluzji − uznanie praw dziecka niepełnosprawnego i jego rodziny, jego niezależności i prawa do pełnego życia w społeczeństwie. Pan Minister wyraził swoje zainteresowanie działalnością Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą.
Kolejnym wystąpieniem był wykład Elżbiety Neroj − Zastępcy Dyrektora Departamentu Wychowania i Edukacji Włączającej MEiN, która doceniła współpracę ministerstwa z praktykami i naukowcami przy opracowaniu nowych rozwiązań organizacyjno-legislacyjnych. Zapowiedziała konsultacje społeczne dotyczące projektu ustawy o wsparciu dzieci, uczniów i rodzin. Zaprezentowała propozycje etapów wdrażania nowych rozwiązań, omówiła projekt utworzenia krajowego systemu wsparcia dzieci i rodzin oraz nową rolę placówek specjalnych, związaną z wykorzystaniem potencjału zatrudnionych w nich specjalistów. Podkreśliła wagę wspólnego poszukiwania nowych dróg współpracy między szkołami specjalnymi i ogólnodostępnymi.
Następnym wystąpieniem był wykład online Mary Kyriazopoulu z Europejskiej Agencji do spraw Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych i Edukacji Włączającej. Prelegentka zaakcentowała duży wkład Polski w propagowanie idei edukacji włączającej w Europie. Omówiła rolę współpracy międzyresortowej oraz znaczenie strategii współpracy specjalistów i nauczycieli na rzecz inkluzji.
Wykład dotyczący Współczesnych tendencji w rozwoju edukacji włączającej w ujęciu międzynarodowym przedstawił Grzegorz Szumski, profesor UW. W swoim wystąpieniu odniósł się zarówno do szans, jak i do wyzwań, jakie dostrzega we wdrażaniu idei inkluzji oraz funkcjonowaniu Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą.
Pan Zenon Gajdzica, profesor Uniwersytetu Śląskiego, w wykładzie Formy wspierania nauczycieli edukacji włączającej − doświadczenia i rozwiązania w wybranych krajach, podkreślił kluczową rolę nauczycieli w podnoszeniu jakości systemu wsparcia uczniów. Przedstawił różne modele współpracy nauczycieli przedmiotu oraz nauczycieli współorganizujących edukację uczniów niepełnosprawnych, na przykładzie wybranych krajów.
Następnie odbyły się panele dyskusyjne, do których zostali zaproszeni przedstawiciele SCWEW, przedszkoli, szkół ogólnodostępnych, JST, Zespołu Projektowego SCWEW1, interesariuszy oraz różnych środowisk oświatowych.
W panelu I dyskusja toczyła się wokół Szans i wyzwań współpracy szkół specjalnych i ogólnodostępnych − z perspektywy szkół specjalnych. W panelu II zaprezentowano perspektywę szkół ogólnodostępnych w tym temacie.
Ostatnim wystąpieniem pierwszego dnia konferencji był wykład Beaty Jachimczak − profesor Uniwersytetu Adama Mickiewicza, zatytułowany Budowanie środowiska otwartego na edukację dla każdego. Wystąpienie to oscylowało wokół realizowania idei inkluzji w społeczeństwie włączającym.
Dzień II konferencji − 13 lipca 2022 r.
Drugi dzień konferencji rozpoczął się od wystąpienia Agnieszki Pietryki, Kierownika Zespołów Projektowych SCWEW 1 i SCWEW 2 i Pani Justyny Ilczuk, Eksperta SCWEW 2, dotyczącego realizacji pilotażowego wdrożenia modelu Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą po roku działalności.
Kolejne wystąpienie Tamar Isakadze z Gruzji dotyczyło Początków wdrażania oraz aktualnego stanu edukacji włączającej w Gruzji.
Virginia Stafiej, nauczyciel języka angielskiego Szkoły Podstawowej w Łajskach, zaprezentowała przykłady działań inkluzyjnych realizowanych w swojej szkole oraz we współpracy ze szkołami w Portugalii, Włoszech, Finlandii i w Niemczech.
Kolejnym punktem konferencji były warsztaty zogniskowane wokół tematyki związanej z edukacją włączającą, w kontekście roli i zadań oraz profilu nauczyciela w szkole włączającej, a także jego pracy z grupą, klasą zróżnicowaną.
Konferencja przebiegała w atmosferze sprzyjającej wymianie doświadczeń, refleksji oraz zainspirowała uczestników do podejmowania nowych działań − wyzwań w obszarze edukacji włączającej.
