11–12 października br. w gościnnych progach Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie odbyła się konferencja poświęcona komunikacji wspomagającej i alternatywnej. Tytuł wydarzenia „AAC w Polsce – wczoraj, dziś, jutro!” określił szeroką perspektywę spojrzenia na AAC (ang. Augmentative and Alternative Communication).
Słowa powitania do uczestników wydarzenia skierowała dr hab. Agnieszka Olechowska, prof. APS, prorektor ds. kształcenia, która w emocjonalnym wystąpieniu odwołała się do swoich doświadczeń z AAC i współpracy Akademii Pedagogiki Specjalnej ze Stowarzyszeniem „Mówić bez Słów”.
Współdziałanie to było źródłem inspiracji do poznania szerszego kontekstu komunikacji alternatywnej, a także pracy Tiffany Hammond – osoby z autyzmem, mamy dwóch synów z autyzmem, storytellerki i samorzeczniczki.
Profesor Olechowska przybliżyła dorobek Tiffany i jej działalność na rzecz upowszechniania wiedzy i budowania społecznej otwartości na różnorodność. Zaznaczyła, że jej publikacje i działania przyczyniają się do wzmocnienia głosu osób z autyzmem. Zmieniają także sposób, w jaki świat postrzega niepełnosprawność, komunikację i rodzinę.
Jednym z bohaterów wydarzenia był gość honorowy – prof. Stephen von Tetzchner, autor podręcznika AAC, którego publikacje upowszechniły tę formę komunikacji w Polsce. Dla uczestników konferencji możliwość bezpośredniego kontaktu z profesorem była niezwykle ważna. Jego naukowy dorobek to fundament dla rozwoju komunikacji wspomagającej i alternatywnej.
Wydarzenie było okazją do pogłębienia wiedzy poprzez udział w inspirujących warsztatach i spotkaniach z ludźmi, którzy od lat rozwijają AAC. Była to także sposobność celebrowania jubileuszu 25-lecia Stowarzyszenia „Mówić bez Słów” – ISAAC Polska, dzielenia się doświadczeniami, ale przede wszystkim patrzenia w przyszłość.
Wśród uczestników byli także przedstawiciele Specjalistycznego Centrum Wspierającego Edukację Włączającą i Ośrodka Wsparcia i Testów w Świdniku. W kuluarach uczestnicy wydarzenia mogli się podzielić refleksjami i doświadczeniami. Poznali także najnowsze sprzęty i oprogramowanie demonstrowane przez wystawców z kraju i zagranicy. Była to okazja do poznania najwybitniejszych osób i instytucji zajmujących się komunikacją alternatywną i wspomagającą w Polsce i na świecie. Uczestnicy mieli także możliwość prześledzić rozwój AAC w Polsce, szczególnie na przestrzeni 25 lat działania Stowarzyszenia „Mówić bez Słów”. Wystąpienie na ten temat wygłosiła przedstawicielka Stowarzyszenia Alina Smyczek.
Ważnym punktem wydarzenia były prezentacje użytkowników AAC oraz ich rodzin. W każdej z nich podkreślano, że możliwość komunikowania to wolność i szansa na rozwój każdego, realizację marzeń, pasji i codziennego funkcjonowania. Wymaga to jednak od nas wszystkich zrozumienia, akceptacji i budowania przestrzeni do wspólnego porozumiewania się. W wystąpieniach zwracano uwagę, że AAC musi być dostępne w różnych obszarach życia: medycynie, wymiarze sprawiedliwości, edukacji i pomocy społecznej.
Szansą na szerszą dostępność będzie projekt „Centrum Komunikacji dla Osób z Niepełnosprawnościami”. Prawo do komunikacji jako prawo i wolność – tak w swoim wystąpieniu określiła rolę centrów komunikacji dr Monika Zima-Parjaszewska. Dla projektu SCWEW to bardzo ważny partner, który znajdzie miejsce w budowanym w ORE systemie specjalistycznego wsparcia. Jest to także bardzo dobra wiadomość dla rodziców dzieci, które potrzebują różnych form komunikowania i adekwatnego wsparcia w kontaktach z lekarzami, w szkole i życiu codziennym.
W wielu wypowiedziach podkreślano, że to rodzice są najbliżej dziecka i niezbędne jest korzystanie z ich wiedzy. W procesie oceny funkcjonalnej istnieje przestrzeń do wspólnej pracy nauczycieli, rodziców, specjalistów. To wspólne myślenie o sukcesie edukacyjnym każdego ucznia.
Oferta sprzętowa wypożyczalni SCWEW oraz zasoby OWiT stanowią adekwatną odpowiedź na wyzwania w komunikowaniu. Organizatorzy konferencji śmiało sformułowali plany na przyszłość – stałe miejsce AAC w istotnych obszarach funkcjonowania człowieka, wypełnienie zobowiązania różnych resortów do prawa komunikowania się, budowanie otwartości i odpowiedzialności instytucji realizujących usługi społeczne w kraju.
Uhonorowali także wiele osób, w tym przedstawicieli instytucji, maskotką Przyjaciel AAC. Jedna z nich trafiła do zespołu projektowego ORE. To potwierdzenie, że praca na rzecz dostępności edukacji i systemu skoordynowanego wsparcia jest ważna i potrzebna, ale także zobowiązanie do dalszych działań.
#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE
