Kuratorium Oświaty w Warszawie i Instytut Badań Edukacyjnych (IBE) byli organizatorami seminarium „Edukacja wysokiej jakości dla każdego – jak z różnorodności uczynić zasób”, które odbyło się 29 maja 2025 r. W spotkaniu kadry systemu oświaty z terenu województwa mazowieckiego uczestniczyli również przedstawiciele Ośrodka Rozwoju Edukacji z projektu „Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartego na SCWEW”.
Kluczowe zagadnienia wystąpień i dyskusji w trakcie seminarium to:
- jak wspierać edukację wysokiej jakości,
- różnorodność jako potencjał w edukacji,
- ocena funkcjonalna w szkole.
W wystąpieniu rozpoczynającym spotkanie dr hab. Maciej Jakubowski, dyrektor IBE, podkreślił, że jednym z elementów dobrego kształcenia jest takie wsparcie dzieci i uczniów, które uwzględnia ich różnorodność. Podstawą do budowania i akceptacji różnorodności jest poczucie przynależności do szkoły. Jednak badania wskazują na kryzys tego poczucia u uczniów. Z badań wynika również brak satysfakcji zawodowej nauczycieli, którzy szukają odpowiedzi na pytanie, czy ich praca jest wartościowa i doceniana przez społeczeństwo. Brak akceptacji społecznej i poczucia sprawczości prowadzi do kryzysu dobrostanu nauczycieli.
Zdaniem dyrektora IBE działaniom wspierającym różnorodność w przedszkolach i szkołach musi towarzyszyć świadomość, że szkoła przyjazna to również szkoła wymagająca, budująca siłę i motywację do działania.
Dr Tomasz Knopik przypomniał, że każde dziecko i każdy uczeń nabywają wiedzę inaczej. Różne sposoby dochodzenia do rozwiązania zadania to wyzwanie podczas realizacji zajęć w grupie, niemniej różnorodność w grupie, klasie i szkole to także zasób. Należy więc promować myślenie o edukacji włączającej jako tym, co łączy i wykorzystuje różnorodność w pracy w grupie. Kooperatywne uczenie z poszanowaniem różnorodności to dobra droga dla nauczycieli i uczniów.
O ocenie funkcjonalnej, która stanowi całościowy proces, polegający na analizie i opisie sposobu, w jaki dziecko/uczeń funkcjonuje w społeczności, mówiły dr hab. Magdalena Olempska-Wysocka, prof. Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, i dr Aneta Wojciechowska z IBE. Podkreśliły, że profil funkcjonowania ucznia służy zaplanowaniu i realizacji wsparcia, w tym minimalizowaniu lub likwidacji barier w środowisku uczenia się.
W panelu eksperckim na temat szans i zagrożeń edukacji włączającej udział wzięli: podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Izabela Ziętka, mazowiecka kurator oświaty Wioletta Krzyżanowska, prof. dr hab. Zenon Gajdzica (Uniwersytet Śląski w Katowicach), dr Katarzyna Smolińska (Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie), dyrektor Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 3 w Siedlcach Krzysztof Grzegorczuk, dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Ciechanowie Wiesława Wachul oraz Jan Łukacz – uczeń LXV Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Integracyjnymi im. gen. J. Bema w Warszawie. Podczas dyskusji wybrzmiało, że dobra współpraca w zespole nauczycieli i specjalistów oraz współpraca z rodzicami są gwarantem zmian w edukacji i budowaniu dobrych rozwiązań z wykorzystaniem zasobów szkoły i potencjału uczniów. Zwrócono uwagę na skuteczność działań realizowanych przez szkoły we współpracy z lokalnymi instytucjami i przedsiębiorcami, szczególnie na rzecz tranzycji uczniów ze zróżnicowanymi potrzebami na rynek pracy.
Poziom wiedzy i przygotowanie nauczycieli do pracy z grupą zróżnicowaną to problemy do rozwiązania. Organizacja szkoleń, warsztatów, sieci współpracy, również przez SCWEW, jest odpowiedzią na te potrzeby. Podnoszenie kompetencji nauczycieli i specjalistów w działaniach związanych z procesową oceną funkcjonalną to także jedno z zadań ekspertów specjalistycznych centrów.
W tworzenie rzeczywistości szkolnej opartej na różnorodności i wykorzystującej różnorodność jako zasób wpisują się zadania realizowane przez SCWEW, które polegają na wsparciu nauczycieli i specjalistów w budowaniu edukacji wysokiej jakości dla każdego dziecka i ucznia.
#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE
