Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartej na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą

Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartej na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą

29 lipca 2024

Materiały do pobrania

Przestrzeń adresowana do środowiska edukacyjnego, zainteresowanego koncepcją i funkcjonowaniem Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą (SCWEW). Zapraszamy do zapoznania się z publikacjami i materiałami filmowymi wypracowanymi w projekcie „Opracowanie modelu funkcjonowania SCWEW” oraz zweryfikowanymi przez 23. SCWEWy w ramach  realizacji projektu „Pilotażowe wdrożenie modelu SCWEW”.

Znajdziecie tu Państwo propozycje rozwiązań z zakresu pracy z grupą/klasą zróżnicowaną, realizacji specjalistycznego wsparcia przez SCWEW na rzecz nauczycieli i specjalistów w przedszkolach, szkołach ogólnodostępnych oraz wyniki ewaluacji działań SCWEW.

Model funkcjonowania SCWEW

Raporty – monitorowanie i ewaluacja SCWEW 

Publikacje

Materiały merytoryczne

Nagrania filmowe

Materiały promocyjne

15 kwietnia 2025

Ze SCWEW na drodze do dostępnej szkoły – środowisko dostępne

„Na drodze do dostępnej szkoły” to cykl inspirujących spotkań, które organizuje Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie. 14 kwietnia odbyła się trzecia z cyklu konferencja, tym razem pod hasłem „Dostępne środowisko”. Tematy wystąpień koncentrowały się wokół oceny funkcjonalnej jako narzędzia do diagnozy potrzeb dzieci i uczniów. Trafne rozpoznanie potrzeb stanowi podstawę skutecznego wsparcia, adekwatnego do poziomu funkcjonowania i zapewniającego każdemu osiągnięcie sukcesu na miarę własnych możliwości.

Prelegenci podkreślali, że warto korzystać z wypracowanych i sprawdzonych rozwiązań, będących efektem projektów i programów realizowanych na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Wskazali na rzetelność i adekwatność prezentowanych narzędzi, odnosząc się do ich zweryfikowania w ramach wcześniejszych projektów. Przybliżyli także perspektywę ich dalszego wykorzystania w zmianach w obszarze pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Ośrodek Rozwoju Edukacji reprezentowała Agnieszka Pietryka, kierowniczka projektu „Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartego na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą”. Przedstawiła aktualny stan działań projektowych oraz zaprosiła do podjęcia inicjatyw i współpracy w tworzeniu systemu specjalistycznego wsparcia dla przedszkoli i szkół ogólnodostępnych opartego na SCWEW. Główną uwagę skupiła na planowanym cyklu działań upowszechniających w związku z ogłoszeniem kolejnych edycji konkursów grantowych. Podkreśliła także, że ocena funkcjonalna dostarcza podstawowej wiedzy o funkcjonowaniu i potrzebach dziecka/ucznia. Wyniki oceny funkcjonalnej umożliwiają zaplanowanie i realizację adekwatnego wsparcia. Prelegentka zaznaczyła, że specjalistyczne wsparcie wymaga współpracy międzysektorowej oraz konsultacji ze specjalistami spoza systemu oświaty, w tym systemu zdrowia, pomocy społecznej i wymiaru sprawiedliwości. Ponadto wymaga korzystania z zasobów Ośrodków Wsparcia i Testów oraz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – głównie w zakresie możliwości, jakie dają zasoby sprzętu specjalistycznego i technologii asystujących. Na koniec Agnieszka Pietryka zwróciła uwagę, że nauczyciele przedszkoli i szkół ogólnodostępnych muszą mieć pomoc w realizacji zadań związanych z poszerzeniem zakresu specjalistycznego wsparcia.

Dyrektor Regionalnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie Aneta Żurek nakreśliła potrzebę budowania kultury współpracy międzysektorowej, która ma służyć podnoszeniu jakości edukacji włączającej i budowaniu dostępnej szkoły.

Cykl konferencji umożliwia poszerzenie wiedzy dyrektorów i nauczycieli o zmianach związanych z zapewnieniem dostępności edukacji. Przygotowane materiały i oferta szkoleniowa cieszyły się dużym zainteresowaniem środowiska edukacyjnego. Kadra kierownicza mogła rozwinąć swoje kompetencje. Szczególnie ważna była możliwość poznania dobrych praktyk. Z kolei część warsztatowa przyczyniła się do wdrożenia nowej wiedzy do praktyki edukacyjnej.

Zapraszamy na kolejne spotkania z cyklu „Na drodze do dostępnej szkoły”, już w nowym roku szkolnym. Mamy nadzieję, że nadal będziemy towarzyszyć częstochowskim szkołom na drodze do poprawy dostępności edukacji.

Więcej informacji o konferencji na stronie organizatora.

 

#FunduszeEuropejskie #FunduszeUE #SCWEW #ORE

11 kwietnia 2025

SCWEW w pigułce

Jeśli chcesz aktywnie działać na rzecz edukacji dostępnej dla wszystkich i budować środowisko, w którym każdy uczeń ma szansę na rozwój, to poznaj Specjalistyczne Centrum Wspierające Edukację Włączającą (SCWEW).

Dołącz do grona SCWEW i wspieraj nauczycieli w budowaniu dostępnej szkoły! Zostań promotorem edukacji wysokiej jakości dla wszystkich. Wspólnie twórzmy inkluzyjną przyszłość!

I. Organizacja SCWEW

Model funkcjonowania SCWEW to ważny krok do wdrożenia systemowych zmian w edukacji.

Specjalistyczne Centrum Wspierające Edukację Włączającą (SCWEW) to specjalistyczny zespół działający w przedszkolu specjalnym, szkole specjalnej, placówce specjalnej – prowadzącej działalność edukacyjną – oraz korzystający z jej zasobów kadrowych i merytorycznych, a także zasobów zewnętrznych, tj. innych podmiotów. Zespół, wypełniając swoje zadania, działa zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi.

SCWEW to innowacyjna forma wsparcia szkół i przedszkoli ogólnodostępnych przez przedszkola, szkoły i placówki specjalne, która odpowiada na zróżnicowane potrzeby środowiska szkolnego w obszarze edukacji dostępnej dla wszystkich. Specjalistyczne centrum SCWEW oferuje kompleksowe rozwiązania dla dyrektorów, nauczycieli, specjalistów, uczniów i rodziców: wsparcie merytoryczne, praktyczne narzędzia, szkolenia i doradztwo, które realnie podnoszą jakość edukacji dla wszystkich. SCWEW to także zasoby wypożyczalni sprzętu specjalistycznego, technologii asystujących, które wspierają nauczycieli w organizacji pracy z grupą zróżnicowaną.

II. Zadania SCWEW

  1. Budowanie koalicji na rzecz tworzenia lokalnych rozwiązań zapewniających dostępność edukacji.
  1. Wsparcie nauczycieli, specjalistów, dyrektorów, kadry niepedagogicznej przedszkoli i szkół ogólnodostępnych w zakresie rozwijania kompetencji w pracy z grupą/klasą zróżnicowaną.
  1. Zapewnienie sprzętu specjalistycznego i pomocy dydaktycznych, technologii asystujących wspierających pracę w grupie i klasie zróżnicowanej w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych.
  1. Budowanie kultury współpracy z partnerami działającymi na rzecz dziecka i rodziny, między innymi przez prowadzenie działań edukacyjnych i informacyjnych.

III. Więcej materiałów…

Zapraszamy do obejrzenia nagrań webinariów z I edycji konkursu grantowego.

Więcej informacji i materiałów dotyczących różnych aspektów funkcjonowania SCWEW znajdziesz na stronie internetowej.

IV. Konkurs grantowy

Kolejne edycje konkursu grantowego zostaną poprzedzone działaniami upowszechniającymi. Zespół ekspertów będzie wsparciem na każdym etapie przygotowań do utworzenia SCWEW. Odbędą się konferencje, spotkania informacyjno-konsultacyjne, konsultacje o charakterze doradczym. Wiele działań będzie realizowanych w regionach, aby uwzględnić lokalne uwarunkowania w planowaniu pracy specjalistycznych centrów.

Przygotowując się do złożenia wniosku aplikacyjnego, zapoznaj się z zakładką Konkurs grantowy.

Zapraszamy do kontaktu
Zespół SCWEW

e-mail: scwew3@ore.edu.pl
Facebook: ORE SCWEW

Strona internetowa

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE

9 kwietnia 2025

Konferencja „Autyzm moimi oczami”

3 kwietnia z okazji Światowego Dnia Świadomości Autyzmu odbyła się konferencja pod hasłem „Autyzm moimi oczami”. Zorganizował ją Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Kawalerów Maltańskich w Bartoszycach, który realizował projekt grantowy w ramach pilotażowego wdrożenia „Modelu funkcjonowania SCWEW” w latach 2021–2023. Współorganizatorem było Powiatowe Centrum Rozwoju Edukacji w Bartoszycach.

Konferencja łączyła perspektywę dzieci, nauczycieli, terapeutów i rodziców. Przybliżyła uczestnikom tematykę autyzmu także z perspektywy osób będących w spektrum autyzmu. Możliwość poznania ich doświadczeń pozwoliła lepiej zrozumieć wyzwania, z którymi te osoby się borykają. Program artystyczny, wykonany z zaangażowaniem przez utalentowanych uczniów w spektrum autyzmu, uświadomił uczestnikom wydarzenia, że każdy, bez względu na indywidualne trudności, jest wyjątkowy i może rozwijać swój potencjał.

Dla dalszego rozwijania modelu SCWEW ważne jest nowe postrzeganie roli rodziców i rodziny w kontekście oceny funkcjonowania ucznia. Rodzice na równi z nauczycielami stają się pełnoprawnymi ekspertami w obszarze funkcjonowania ucznia i określenia jego potrzeb. Współpraca nauczycieli, specjalistów i rodziców jest niezbędnym elementem skutecznego wspierania potrzeb dzieci. Ważne jest także planowanie wsparcia dla całej rodziny oraz zaangażowanie jednostek spoza systemu oświaty. Cieszy zatem, że patronat nad konferencją objęła starosta powiatu bartoszyckiego Elżbieta Zabłocka, a uczestnikami byli także przedstawiciele władz lokalnych: naczelnik Wydziału Oświaty, Promocji i Polityki Społecznej Zbigniew Pietrzak i jego zastępczyni Ewa Karólewska.

Jednym z najbardziej poruszających momentów konferencji było wystąpienie absolwenta placówki, który opowiedział o swoim życiu, pasjach i marzeniach. Jego historia to opowieść o wytrwałości, niezwykłej wrażliwości i ogromnym potencjale. Publiczność słuchała z zapartym tchem, podziwiając siłę i determinację tego młodego człowieka, który na zakończenie z prostotą i spokojem powiedział: „Jestem autystą”.

Ta chwila przypomniała nam, że autyzm to nie bariera, tylko inny sposób postrzegania świata. Była to okazja, aby lepiej zrozumieć, zaakceptować i dostrzec piękno w różnorodności.

Na konferencji Ośrodek Rozwoju Edukacji reprezentowały: kierowniczka Projektu SCWEW Agnieszka Pietryka, ekspertka ds. współpracy z Centrum Koordynującego SCWEW Ewa Rodziewicz i Katarzyna Tyczka z Wydziału – Centrum Koordynującego SCWEW.

Cieszymy się na dalszą współpracę z SOSW Bartoszyce. Działalność SCWEW będzie w nim kontynuowana w kolejnych latach!

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE

9 kwietnia 2025

Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Identyfikowanie i zaspokajanie potrzeb zawodowych nauczycieli – dyskursy współczesności”

Na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w  Kielcach 3 i 4 kwietnia odbyła się Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Identyfikowanie i zaspokajanie potrzeb zawodowych nauczycieli – dyskursy współczesności”. Jej tematem przewodnim była rola nauczyciela w edukacji i systemie społecznym. Przedstawiciele różnych ośrodków akademickich dzielili się doświadczeniami z własnych krajów. W wystąpieniach podkreślali, jak ważne jest wzmacnianie pozycji nauczycieli dla przyszłości edukacji.

Ośrodek Rozwoju Edukacji reprezentowała podczas konferencji dr Dorota Prysak – ekspertka projektu ds. upowszechniania zasobów.

Współczesna edukacja wymaga od nauczycieli nie tylko przekazywania wiedzy na temat zrównoważonego rozwoju, lecz także wspierania zdrowia psychicznego uczniów i nauczycieli w obliczu kryzysu klimatycznego, konfliktów zbrojnych i braku stabilnej przyszłości. Zwiększająca się skala problemów psychoemocjonalnych to również nowe wyzwanie dla szkół. Podczas konferencji rozważano, w jaki sposób nauczyciele mogą wspierać własny dobrostan, aby następnie dbać o dobrostan dzieci i młodzieży.

Zagadnienia zdrowia psychicznego i budowania wspierającego środowiska znajdują się również w spektrum zainteresowań specjalistycznych centrów. Założenia przyjęte w modelu SCWEW odpowiadają na wyzwania wynikające ze zróżnicowanego funkcjonowania uczniów. Mają na celu kształtowanie warunków odpowiednich do ich potrzeb. Kluczowy w tym procesie jest nauczyciel, który potrzebuje także wsparcia eksperckiego, aby efektywnie wykonywać swoje zadania. W ramach projektu realizowanego w latach 2019–2023, który był ukierunkowany na wypracowanie koncepcji merytorycznej specjalistycznego wsparcia i jego weryfikację, opracowano materiały, a wśród nich publikacje dotyczące zdrowia psychicznego.

Dr Dorota Prysak, zwracając w swoim wystąpieniu uwagę na wsparcie nauczycieli, przedstawiła założenia superwizji szkolnej, którą przeprowadzają specjalistyczne centra. Jest to forma współpracy SCWEW ze szkołami, która stwarza przestrzeń do wspólnego poszukiwania rozwiązań i dzielenia się doświadczeniami przez kadrę pedagogiczną. Integruje także zespół nauczycieli wokół wspólnego celu, tym samym pokazuje, że nikt nie pozostaje sam z codziennymi wyzwaniami.

Ekspertka ORE odniosła się także do badań z 2023 roku dotyczących skuteczności superwizji i jej wpływu na efektywność pracy kadry, w których uczestniczyło 544 nauczycieli z całej Polski. Wyniki potwierdziły potrzebę systematycznego wdrażania i rozwijania superwizji w polskich szkołach z uwzględnieniem specyficznych potrzeb nauczycieli i warunków pracy. Szczegółowy opis przeprowadzonych badań z pogłębioną analizą ukaże się jako publikacja w bieżącym roku.

Podczas wystąpienia dr Prysak zaprezentowała także założenia obecnie realizowanego projektu „Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartego na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą”. Jest on adresowany do przedszkoli i szkół ogólnodostępnych. Ma na celu wsparcie nauczycieli i specjalistów w ich pracy. Jednym z działań specjalistycznych centrów, kierowanym do kadry przedszkoli i szkół, jest superwizja szkolna. Ewaluacja prowadzona w ramach pilotażowego wdrożenia modelu funkcjonowania SCWEW potwierdziła zasadność realizowania tej formy wsparcia. Nauczyciele i specjaliści objęci wsparciem uzyskali możliwość wspólnego omawiania wyzwań i dzielenia się doświadczeniem. Korzystali z wypracowanych rozwiązań w codziennej pracy. Superwizja stała się istotna również z perspektywy dbania o dobrostan kadry pedagogicznej. Badania i działania SCWEW potwierdziły zasadność wprowadzania superwizji do praktyki szkolnej.

Koncepcja specjalistycznego wsparcia spotkała się z zainteresowaniem i zaowocowała dyskusją kuluarową. Dziękujemy za możliwość udziału w konferencji!

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE

9 kwietnia 2025

O roli pedagoga specjalnego i specjalistycznym wsparciu SCWEW

W Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie 28 marca odbyła się debata „Pedagog specjalny a pedagog specjalny w edukacji włączającej – zadania, odrębności roli, wyzwania oraz przygotowanie do pracy w systemie oświaty”. Debatę zorganizowali: Zespół ds. Jakości Kształcenia Nauczycieli przy Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, rektor Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie i zarazem przewodnicząca Konferencji Uczelni Kształcących Nauczycieli i Pedagogów „KRUPed” dr hab. Barbara Marcinkowska oraz Sekcja Pedagogiki Specjalnej Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk.
W debacie uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej i środowiska akademickiego zajmujący się badaniami w zakresie edukacji włączającej oraz praktycy edukacji włączającej.

Podczas dyskusji zastanawiano się nad obecną sytuacją pedagoga specjalnego w edukacji i rozwiązaniami, które mogłyby wesprzeć proces zmian dotyczących jego roli w systemie. W kontekście wyzwań, które wiążą się z potrzebami szkół wynikającymi z pracy ze zróżnicowanymi zespołami klasowymi, odwołano się do koncepcji specjalistycznego centrów. W dyskusji wybrzmiała rola SCWEW jako wsparcia dla nauczycieli w pracy z dziećmi i uczniami o zróżnicowanych potrzebach rozwojowych i edukacyjnych. Odniesiono się także do obecnie realizowanego projektu, który ma na celu zbudowanie sieci SCWEW w Polsce. Podkreślono, że specjalistyczne centra będą ważnym elementem skoordynowanego systemu wsparcia.

Prof. dr hab. Zenon Gajdzica wskazał na znaczenie mapowania zasobów, dzięki któremu można wspierać dziecko i jego rodzinę adekwatnie do potrzeb. Takie rozwiązanie jest również uwzględnione w działaniach SCWEW, które podczas tworzenia celowanej oferty wsparcia korzystają z zasobów dostępnych w środowisku lokalnym oraz podejmują współpracę z instytucjami, które realizują działania edukacyjne i społeczne.

Prof. dr hab. Grzegorz Szumski zwrócił uwagę na konieczność stałego podnoszenia kompetencji przez nauczycieli, co jest kluczowe dla podnoszenia jakości kształcenia i odpowiadania na indywidualne potrzeby uczniów. W tym zakresie również specjalistyczne centra odgrywają ważną rolę. Eksperci SCWEW pracują bezpośrednio z kadrą przedszkoli i szkół, aby dostosować swoje działania do zdiagnozowanych potrzeb.

W podsumowaniu debaty wybrzmiało, że jesteśmy w trakcie zmian, które wymagają czasu i wsparcia. Wskazano także obszary, które należy uwzględnić podczas kolejnych dyskusji o edukacji:

  • ujednolicenie programu studiów z pedagogiki specjalnej,
  • wsparcie nauczycieli przedmiotów,
  • zmiany w podstawach programowych.

Zachęcamy do obejrzenia nagrania debaty.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE

Ośrodek Rozwoju Edukacji realizuje projekty dofinansowane z funduszy europejskich w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój oraz Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa