Ośrodek Rozwoju Edukacji

17 października 2024 r. w Łodzi odbyło się spotkanie z okazji jubileuszu 90-lecia powstania Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 6 im. mjr. Hieronima Baranowskiego dla niewidomych i słabowidzących. W wydarzeniu uczestniczyli dyrektorzy 11 placówek dla osób z niepełnosprawnością wzrokową z Bydgoszczy, Owińsk, Dąbrowy Górniczej, Lasek, Krakowa, Wrocławia, Chorzowa, Radomia, Lublina, Warszawy i Łodzi. W spotkaniu uczestniczyły również przedstawicielki ORE oraz Elżbieta Oleksiak – kierownik Instytutu Tyflologicznego Polskiego Związku Niewidomych. Rozmowy dotyczyły doświadczeń tych placówek, sięgających końca lat 90. XX wieku, we wspieraniu nauczycieli szkół ogólnodostępnych.

Jednym z poruszanych tematów było pilotażowe wdrożenie Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą (SCWEW). Dyrektorzy wyrazili zainteresowanie działaniami centrów oraz doświadczeniami z ich funkcjonowania. Pilotaż zrealizowały 3 spośród 11 placówek dla uczniów niewidomych i słabowidzących w Polsce, zlokalizowane w Łodzi, Lublinie i Laskach. Zainteresowanie koncepcją SCWEW zaowocowało zaproszeniem wystosowanym przez ORE do udziału w spotkaniu, którego tematem przewodnim były zarówno wnioski z realizacji pilotażu, jak i informacje na temat nowego konkursu grantowego.

11 grudnia 2024 r. w Ośrodku Rozwoju Edukacji odbyło się pierwsze spotkanie z dyrektorami szkół i placówek dla uczniów słabowidzących i niewidomych. Organizatorem wydarzenia był Wydział – Centrum Koordynujące SCWEW. W spotkaniu uczestniczyły: wicedyrektor ORE Marzenna Habib, kierownik wydziału Alina Sarnecka, kierownik projektu „Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartego na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą” Agnieszka Pietryka oraz ekspertki projektu.

Była to kolejna okazja do dyskusji dotyczącej formuły specjalistycznego wsparcia zaproponowanego w modelu SCWEW. Ekspertki projektu SCWEW zaprezentowały pilotażową realizację w latach 2021–2023 przez 23 centra. Punktem wyjścia była koncepcja specjalistycznego wsparcia zawarta w „Modelu funkcjonowania SCWEW”. Zgodnie z jej zapisami w szkołach i placówkach specjalnych mogły być tworzone zespoły SCWEW oferujące wsparcie kadrze przedszkoli i szkół ogólnodostępnych. Przedstawione zostały wnioski z pilotażu, które były istotne na etapie weryfikacji założeń modelu. Zweryfikowany model stanowi podstawę do utworzenia sieci 285 SCWEW w planowanym konkursie grantowym.

Anna Tomaszewska, liderka specjalistycznego centrum utworzonego w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym nr 6 im. mjr. Hieronima Baranowskiego w Łodzi, przedstawiła doświadczenia i praktyczne rozwiązania dotyczące realizacji założeń modelu. W swoim wystąpieniu omówiła wsparcie udzielane nauczycielom i specjalistom z przedszkoli i szkół. Wskazała główne obszary tematyczne, które ogniskowały się na pracy z grupą/klasą zróżnicowaną oraz wsparciu rodziców. Podkreśliła także, że nowatorskim rozwiązaniem funkcjonującym w SCWEW jest wypożyczalnia sprzętu specjalistycznego, który wspiera organizację pracy nauczycieli z różnorodną grupą/klasą oraz rolę interesariuszy działających lokalnie na rzecz dziecka i rodziny. W ramach powołanej przez SCWEW w Łodzi sieci współpracy interesariusze pełnili funkcję moderatorów i speakerów oraz aktywnie współuczestniczyli w zadaniach realizowanych przez kadrę specjalistycznego centrum. Komplementarnym rozwiązaniem było utworzenie przy SCWEW Ośrodka Wsparcia i Testów (OWiT), w którym działała wypożyczalnia. Umożliwiło to objęcie wsparciem sprzętowym przedszkoli i szkół przez SCWEW, a także osób z niepełnosprawnościami przez OWiT.

Podczas dyskusji jednoznacznie wybrzmiało zainteresowanie koncepcją specjalistycznego wsparcia oferowanego przez wysoko wykwalifikowaną i doświadczoną kadrę szkół i placówek specjalnych na rzecz kadry przedszkoli i szkół ogólnodostępnych. Dyrektorzy zadawali także pytania dotyczące procesu powoływania i tworzenia specjalistycznych centrów. Rozwiązania w tym zakresie omówili obecni na spotkaniu przedstawiciele specjalnych ośrodków w Lublinie i w Laskach, w których w ramach pilotażu funkcjonowały SCWEW.

W trakcie dyskusji zwrócono uwagę na współpracę szkoły/placówki specjalnej z jej organem prowadzącym (JST, NGO), który był grantobiorcą w projekcie „Pilotażowe wdrożenie Modelu funkcjonowania SCWEW”. W obecnie realizowanym przez ORE projekcie SCWEW grantobiorcami również będą organy prowadzące przedszkola specjalne, szkoły specjalne, placówki specjalne. Istotna jest zatem możliwość dzielenia się doświadczeniem i korzystanie z dobrych wzorców związanych z tworzeniem specjalistycznych centrów.

Za nami pierwsze spotkanie z dyrektorami szkół i placówek dla uczniów niewidomych i słabowidzących. Czekamy na kolejne.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE

9 grudnia w Ośrodku Rozwoju Edukacji odbyło się spotkanie z dr hab. Agnieszką Olechowską, prof. APS, na temat superwizji i jej roli w edukacji włączającej. Zostało ono zorganizowane przez Wydział – Centrum Koordynujące SCWEW w związku z ukazaniem się publikacji „Superwizja w edukacji włączającej” autorstwa Agnieszki Olechowskiej i Justyny Siemionow (Akademia Pedagogiki Specjalnej, 2024).

Celem wykładu było omówienie koncepcji superwizji jako jednej z form wsparcia nauczycieli w ich pracy. Prof. Olechowska podkreśliła, że superwizja stanowi narzędzie umożliwiające analizę oraz refleksję nad działaniami nauczycieli i specjalistów. Proces ten sprzyja podnoszeniu efektywności działań edukacyjnych oraz poprawia jakość pracy z grupą zróżnicowaną.

W dalszej części wystąpienia prelegentka skupiła się na praktycznych aspektach wykorzystania superwizji w edukacji włączającej. Podkreśliła jej szczególną rolę w pracy nauczycieli, zwłaszcza w kontekście diagnozowania problemów uczniów oraz opracowywania adekwatnych strategii wsparcia. Superwizja umożliwia nauczycielom szybsze reagowanie na wyzwania edukacyjne, sprzyja usprawnieniu procesu nauczania oraz pozwala na dostosowanie metod pracy do zróżnicowanych potrzeb uczniów.

Spotkaniu towarzyszyła dyskusja na temat wdrożenia superwizji w szkołach, szczególnie z uwzględnieniem działań podejmowanych przez Specjalistyczne Centra Wspierające Edukację Włączającą (SCWEW). Wicedyrektor ORE Marzenna Habib podkreśliła wyzwania związane z implementacją tego działania do polskiego systemu edukacji, wskazując na ograniczenia wynikające z przepisów prawnych oraz konieczność dostosowania aspektów organizacyjnych i proceduralnych, aby wsparcie realizowane w tej formule stało się integralnym elementem pracy nauczycieli.

W tym kontekście warto zwrócić uwagę, że superwizje były realizowane przez specjalistyczne centra w trakcie pilotażowego wdrożenia modelu SCWEW (2019–2023). Umożliwiły wymianę doświadczeń, pobudziły do refleksji oraz wsparły nauczycieli i specjalistów z przedszkoli i szkół pracujących ze zróżnicowanymi zespołami. Eksperci SCWEW towarzyszyli kadrze, dzieląc się swoimi doświadczeniami i zachęcając ich do wspólnego poszukiwania rozwiązań. Wnioski wynikające z sondaży przeprowadzonych przez autorki w trakcie realizacji pilotażu SCWEW i zawarte w publikacji świadczą o wartości tej formy wsparcia nauczycieli w ich codziennej pracy. Dla nas jest to cenna informacja, ponieważ potwierdza, że ten rodzaj wsparcia SCWEW należy kontynuować.

#FunduszeEuropejskie #FunduszeUE #SCWEW #ORE

12 grudnia w Zespole Placówek Edukacyjnych w Olsztynie odbyło się spotkanie Klubu Aktywnego Dyrektora, którego tematem przewodnim była praca z grupą/klasą o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych. Spotkanie prowadziła twórczyni klubu Ewa Nosowicz. Główną prelegentką była Zyta Czechowska, Nauczycielka Roku 2019 w konkursie organizowanym przez „Głos Nauczycielski”, od ponad 25 lat terapeutka i nauczycielka w szkole specjalnej. Pasjonuje się ona nowoczesnymi technologiami i wdraża je w codziennej pracy z uczniami. Jest współautorką projektu sieci współpracy nauczycieli „SPEcjalna edukacja cyfrowa” oraz licznych publikacji. W swoim wystąpieniu Zyta Czechowska omówiła zagadnienia związane z edukacją włączającą. Skoncentrowała się na współpracy nauczycieli i specjalistów, zwróciła uwagę na jej praktyczne aspekty.

Z ramienia ORE w spotkaniu uczestniczyły Emilia Kowalczyk-Rumak, Katarzyna Szczepkowska-Szyszko i Jarosław Żejmo, którzy przekazali informacje dotyczące konkursu grantowego SCWEW. Podczas prezentacji podkreśliły korzyści dla placówek wspieranych przez specjalistyczne centra.

Dyrektor Zespołu Placówek Edukacyjnych w Olsztynie Wanda Agnieszka Jabłońska wraz z Sylwią Przybylińską przedstawiły działalność Ośrodka Wsparcia i Testów (OWiT). OWiT oferuje osobom z niepełnosprawnościami i ich opiekunom bezpłatne porady specjalistów oraz możliwość wypożyczenia sprzętu ułatwiającego codzienne funkcjonowanie. W swoim wystąpieniu dyrektorka Zespołu Placówek Edukacyjnych podkreśliła również rolę więzi i relacji, które powstały między specjalistami w okresie funkcjonowania SCWEW.

Spotkanie stanowiło platformę wymiany doświadczeń i omówienia wyzwań związanych z wdrażaniem edukacji włączającej oraz wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami. Uczestnicy podkreślili znaczenie współpracy między specjalistami i nauczycielami przedmiotowymi oraz placówkami edukacyjnymi i instytucjami takimi jak SCWEW czy OWiT. Współpraca jest gwarantem zapewnienia kompleksowego wsparcia zarówno nauczycielom i specjalistom z przedszkoli i szkół, jak i uczniom ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE

Kierownik projektu SCWEW Agnieszka Pietryka znalazła się wśród gości zaproszonych na uroczystości jubileuszowe Szkoły Podstawowej Specjalnej nr 19 w Kaliszu 12 grudnia. Nie był to przypadek, ponieważ losy tej placówki i Ośrodka Rozwoju Edukacji zostały związane z utworzeniem SCWEW i realizacją pilotażowego wdrożenia „Modelu SCWEW” w latach 2021–2023. To właśnie tej szkole miasto Kalisz powierzyło realizację zadań specjalistycznego wsparcia na rzecz przedszkoli i szkół ogólnodostępnych w ramach przedsięwzięcia grantowego. Od tego czasu ściśle współpracujemy nad podnoszeniem jakości edukacji dla wszystkich.

Przedstawiając historię szkoły, jej dyrektor Sylwia Baranowska podkreślała, że kolejni dyrektorzy placówki zabiegali o tworzenie jak najlepszych warunków kształcenia i wszechstronnego rozwoju uczniów. Motywem wiodącym prezentacji była muzyka w wykonaniu uczniów i nauczycieli. Ten element pozwolił dyrektor nawiązać do SCWEW: to właśnie w ramach kampanii społecznej przygotowanej w trakcie realizacji przez szkołę projektu SCWEW powstał teledysk z piosenką Różni, integrującą dzieci, młodzież oraz nauczycieli przedszkoli i szkół biorących udział w projekcie. Był to dopiero wstęp do kolejnych muzycznych pokazów, przygotowanych i prezentowanych przez całą społeczność szkolną.

Wśród gości zaproszonych na jubileusz znaleźli się emerytowani nauczyciele szkoły, przedstawiciele władz lokalnych i partnerów szkoły. Najliczniejszą grupę stanowili uczniowie i rodzice, którzy entuzjastycznie reagowali na życzenia i występy artystyczne uczniów. Z wielkim wzruszeniem publiczność przyjęła archiwalne zdjęcia i wspomnienia tych, którzy od ponad 75 lat tworzyli historię szkoły.

Dla Ośrodka Rozwoju Edukacji był jeszcze jeden powód do wzruszeń. Dyrektor ORE Andrzej Suchenek  wystosował list gratulacyjny, w którym podkreślił ogromne znaczenie wkładu Szkoły Podstawowej Specjalnej nr 19 i miasta Kalisza w przygotowanie modelu SCWEW.

Ważnym akcentem uroczystości było wręczenie statuetek za szczególny wkład we wsparcie szkoły. W gronie uhonorowanych znalazł się także Ośrodek Rozwoju Edukacji, co potwierdza jego rolę we wspieraniu szkoły i współpracy na rzecz jej rozwoju. Statuetkę odebrała kierownik projektu SCWEW. Na ręce dyrektor Sylwii Baranowskiej składamy serdeczne podziękowania za to wyróżnienie.

Na zakończenie uroczystości goście obejrzeli premierę nowego teledysku artystów ze Szkoły Podstawowej Specjalnej nr 19 w Kaliszu.

Spotkanie było także okazją do przekazania materiałów informacyjnych dotyczących planowanej nowej edycji konkursu grantowego i utworzenia 285 SCWEW.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE

„W świetle wyzwań w pracy z rodziną biologiczną, zastępczą i adopcyjną” to tytuł tegorocznej konferencji, która odbyła się 2 grudnia na Wydziale Sztuki i Nauk o Edukacji w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiego. Jej organizatorami, oprócz Uniwersytetu Śląskiego, były Stowarzyszenie Rodzin Zastępczych i Adopcyjnych w Cieszynie oraz Fundacja „Moja Przyszłość”. Wydarzenie objęły patronatem starosta powiatu cieszyńskiego Janina Żagoń i dziekan Wydziału Sztuki i Nauk o Edukacji w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiego dr hab. Katarzyna Marcol, prof. Uniwersytetu Śląskiego.

Prelegenci skupili się na tematach związanych z wyzwaniami, przed którymi stają rodziny. O roli współpracy w kontekście zdobywania informacji o funkcjonowaniu dziecka w trakcie rutyn dnia codziennego, „ekomapie”, mówiła Sylwia Wrona z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Lucie Hájková i Adriana Sychrová z Uniwersytetu w Pardubicach w Republice Czeskiej przedstawiły obecną sytuację i trendy w zakresie opieki rodzinnej zastępczej w Czechach. Ciekawym głosem w dyskusji było wystąpienie Mariusza Białonia, który dzieląc się swoim doświadczeniem radcy prawnego, wskazał na prawne dylematy pieczy zastępczej. Psycholog Kaja Jarosz z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Cieszynie opowiedziała o roli i znaczeniu samorozwoju rodzica zastępczego w kontekście pełnienia funkcji opieki nad dzieckiem. Weronika Glajc przedstawiła formy wsparcia dzieci z pieczy zastępczej i adopcji w placówkach oświatowych. Wartościowa była perspektywa Marty Bochenek – biologicznego dziecka rodziców, którzy prowadzą rodzinny dom dziecka. Ekspertka ds. upowszechniania zasobów dr Dorota Prysak przybliżyła w swoim wystąpieniu ideę Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą jako nowej formy wsparcia nauczycieli w pracy z rodziną. Dla wielu specjalistów jednym z najważniejszych wyzwań jest współpraca z rodziną. Rodzice jako opiekunowie prawni swoich dzieci ponoszą odpowiedzialność za wychowanie, więc często stawiają sobie pytanie, jak to ważne zadanie realizować. Jednym z głównych działań SCWEW jest wsparcie nauczycieli, pedagogów, specjalistów w obszarach, które w trakcie diagnozy wskazują jako priorytetowe. Specjalistyczne Centra Wspierające Edukację Włączającą umożliwiają – poprzez szkolenia, superwizje, grupy wsparcia czy wypożyczanie sprzętu specjalistycznego – wymianę wiedzy między różnymi specjalistami. Przekazują nauczycielom informacje, w jaki sposób merytorycznie i bezpiecznie wspierać rodziców w codziennej opiece nad dziećmi.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE