Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartej na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą

Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartej na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą

29 lipca 2024

Materiały do pobrania

Przestrzeń adresowana do środowiska edukacyjnego, zainteresowanego koncepcją i funkcjonowaniem Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą (SCWEW). Zapraszamy do zapoznania się z publikacjami i materiałami filmowymi wypracowanymi w projekcie „Opracowanie modelu funkcjonowania SCWEW” oraz zweryfikowanymi przez 23. SCWEWy w ramach  realizacji projektu „Pilotażowe wdrożenie modelu SCWEW”.

Znajdziecie tu Państwo propozycje rozwiązań z zakresu pracy z grupą/klasą zróżnicowaną, realizacji specjalistycznego wsparcia przez SCWEW na rzecz nauczycieli i specjalistów w przedszkolach, szkołach ogólnodostępnych oraz wyniki ewaluacji działań SCWEW.

Model funkcjonowania SCWEW

Raporty – monitorowanie i ewaluacja SCWEW 

Publikacje

Materiały merytoryczne

Nagrania filmowe

 

 

19 listopada 2024

Październikowe inspiracje

Kluczem do rozwoju i integracji społecznej uczniów ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi jest skuteczna komunikacja. Działalność SCWEW inspiruje, propagując różnorodne materiały, które pomagają nauczycielom i specjalistom w budowaniu empatycznych relacji z rodzicami oraz we wspieraniu ich w pełnieniu roli wychowawczej i opiekuńczej.

W „inspiracjach” zwracamy również uwagę na różne aspekty komunikacji, także alternatywnej i wspomagającej (AAC). Dzięki wszechstronnemu podejściu do komunikacji i współpracy z rodzicami wspieramy rozwój dzieci i młodzieży ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi.


Wsparcie dla rodziców

SCWEW wspiera nauczycielki i nauczycieli z placówek ogólnodostępnych w doskonaleniu umiejętności współpracy z rodzicami w wielu obszarach. Pomocna w tym zakresie okazuje się platforma z poradnikami adresowanymi do rodziców, prowadzona przez fundację „Ogólnopolski Operator Oświaty i Familijną Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną we Wrocławiu. Udostępniane tam materiały tworzą specjaliści z przedszkoli i szkół podstawowych – praktycy z dużym doświadczeniem zarówno w pracy z dziećmi, jak i we współpracy z rodzicami.

  • Rozmowa jest kluczem do wszystkiego

W działaniach SCWEW kładzie się duży nacisk na wspieranie rodziców przez nauczycieli i nauczycielki w dbaniu o zdrowie psychiczne dzieci. W dzisiejszych czasach dzieci i młodzież często borykają się z problemami psychicznymi. Profesor Irena Namysłowska – wybitna specjalistka w zakresie psychiatrii i terapeutka rodzinna, oraz Agata Ejchman-Albinowska – psychoterapeutka posiadająca doświadczenie w zakresie psychiatrii dzieci i młodzieży, pediatrii i psychologii, przeanalizowały sytuację w polskich domach. Choć obecnie często słychać w nich tylko ciszę, ekspertki pozostają optymistyczne. W wywiadzie: Rozmowa jest kluczem do wszystkiego – zamieszczonym na stronie Fundacji „Słonie na Balkonie” – podkreśliły, jak ważny jest dialog, który może pomóc rodzicom lepiej wspierać dzieci w rozwoju.

  • Webinary skierowane do rodziców, opiekunów…

Zachęcamy do udziału w Kampanii „Dzieciństwo bez Przemocy”, której celem jest pokazanie, jak wygląda dobre dzieciństwo i jaką daje ono moc. Zapraszamy rodziców, opiekunów oraz profesjonalistów, którzy wierzą, że każde dziecko zasługuje na bezpieczne i szczęśliwe dzieciństwo, na webinar poświęcony profilaktyce i reagowaniu na krzywdzenie najmłodszych. Każde spotkanie będzie prowadzone przez ekspertów i wypełnione praktyczną wiedzą oraz narzędziami minimalizującymi ryzyko wystąpienia zachowań krzywdzących.


Wsparcie dla nauczycieli i specjalistów

W ocenie Rady Ekspertów przy Rzeczniku Praw Dziecka wyniki badań wskazują m.in. na konieczność rozwijania sieci wsparcia i programów edukacyjnych dla rodziców, szczególnie w odniesieniu do starszych dzieci.

Dzięki programom i materiałom edukacyjnym opracowanym przez ORE Wychowanie i profilaktyka – Ośrodek Rozwoju Edukacji nauczyciele i rodzice zyskują dostęp do innowacyjnych rozwiązań w zakresie profilaktyki, które wspierają zarówno rozwój komunikacyjny, jak i społeczny dziecka. Propozycje te uwzględniają różnorodne podejścia – od ćwiczeń wspierających budowanie empatii i umiejętność współpracy po skuteczne metody komunikacji. W praktyce oznacza to, że wszyscy zaangażowani w rozwój dziecka mogą podejmować skoordynowane działania, które umożliwiają dzieciom pełniejsze uczestnictwo w życiu szkolnym i społecznym, a także doskonalenie ich umiejętności radzenia sobie w trudniejszych sytuacjach.

  • Współpraca z rodzicami w duchu Reggio Emilia

W podejściu Reggio Emilia, współpraca z rodzicami jest kluczowa dla wspierania rozwoju dzieci. Każdy rodzic pragnie szczęścia dla swojego dziecka, jednak ważne jest, aby zrozumieć, że szczęście nie jest stanem trwałym. Zamiast chronić dzieci przed wszelkimi trudnościami, rodzice i nauczyciele powinni wyposażyć je w narzędzia, które pomogą im radzić sobie z wyzwaniami. Rodzice często starają się odciążyć dzieci w zakresie obowiązków domowych, aby mogły skupić się na nauce. Ważne jednak, aby dzieci uczestniczyły w codziennych obowiązkach, ponieważ pomaga im to rozwijać odpowiedzialność i umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach. Jak ich do tego przekonać? Inspiracją będzie podcast Współpraca z rodzicami w duchu Reggio Emilia.

  • Moc komunikacji AAC

Prawo do komunikacji – do wyrażania swoich potrzeb, myśli, pomysłów i pragnień – jest jednym z podstawowych praw człowieka. Trudno dokładnie oszacować, ilu uczniów w Polsce nie komunikuje się werbalnie i nie ma dostępu do narzędzi umożliwiających wyrażenie siebie. Brak takiego dostępu prowadzi między innymi do opóźnienia w podjęciu niezbędnej interwencji logopedycznej i terapeutycznej, która nie tylko rozwija umiejętność skutecznej komunikacji, lecz także kształtuje inne kluczowe kompetencje potrzebne do pełnego uczestnictwa w środowisku społecznym.

Poczuj pozytywne wibrAACje!” – to hasło tegorocznych obchodów Międzynarodowego Miesiąca Komunikacji Alternatywnej i Wspomagającej (AAC), zaproponowane przez ISAAC International. Jedną z form celebracji tego święta jest inicjatywa Fundacji „Pomoc Autyzm”. W ramach tej akcji zaproszono nauczycieli, specjalistów i rodziców na ogólnopolską konferencję „Siła AAC – rozwijanie języka i budowanie narzędzi”. Celem wydarzenia było zapoznanie uczestników z nowoczesnymi narzędziami komunikacyjnymi, praktycznymi metodami wykorzystania AAC we wspieraniu komunikacji uczniów w spektrum autyzmu oraz podkreślenie roli partnerów komunikacyjnych, takich jak poradnie czy rodzice.

Inną formę wsparcia propagowaną w ramach Miesiąca AAC stanowi program wspomagania komunikacji, udostępniony przez Stowarzyszenie „Mówić bez Słów”. Program skierowany jest do rodzin dzieci niemówiących, korzystających z alternatywnych i wspomagających metod komunikacji (AAC). Dostarcza on praktycznej wiedzy na temat metod pracy oraz narzędzi komunikacyjnych, takich jak systemy obrazkowe, urządzenia komunikacyjne i aplikacje mobilne, które można stosować w codziennych interakcjach. Program uwzględnia indywidualne preferencje, możliwości oraz wyzwania związane z konkretnymi metodami AAC, wspierając rodziców i opiekunów w komunikacji z dziećmi.

Na szczególną uwagę zasługują inicjatywy realizowane w placówkach edukacyjnych w całej Polsce, które w nowatorski sposób wspierają rozwój komunikacji AAC. Przykłady takich działań obejmują:

  • Podcasty edukacyjne prowadzone przez specjalistów, które przybliżają różne metody komunikacji wspomagającej i alternatywnej, a także inspirują rodziców i nauczycieli do stosowania AAC.
  • Dni otwarte i pokazy w placówkach edukacyjnych mające na celu promowanie komunikacji wspomagającej w społeczności lokalnej i podnoszenie świadomości na temat roli AAC.
  • Projekty szkolne integrujące uczniów, w ramach których poprzez zabawę, sztukę i zajęcia ruchowe uczą się oni współpracy i rozwijają umiejętności komunikacyjne.

Przykłady wskazują, jak placówki edukacyjne mogą aktywnie angażować społeczność, szerzyć świadomość na temat AAC i tworzyć środowisko przyjazne dla wszystkich uczniów.

#FunduszeEuropejskie #FunduszeUE #SCWEW #ORE #inspiracje

13 listopada 2024

Publikacje wspierające budowanie szkoły dostępnej dla wszystkich uczniów

Na stronie ORE pod wspólnym tytułem Edukacja włączająca – seria publikacji znajdą Państwo materiały, które w jasny i przystępny sposób przedstawiają kluczowe aspekty edukacji włączającej. Zamieszczone tam publikacje pomagają lepiej zrozumieć podstawy prawne tej formy edukacji oraz prezentują sprawdzone metody i przykłady dobrych praktyk stosowanych z powodzeniem w szkołach. Dodatkowo zawierają praktyczne wskazówki na temat budowania efektywnej współpracy z rodzicami, a także poradniami psychologiczno-pedagogicznymi. W każdym zeszycie z serii znajduje się również polecana literatura, która pomoże nauczycielom w rozwoju zawodowym i stałym doskonaleniu swoich kompetencji.

Te zasoby znakomicie wspierają nauczycieli w rozwijaniu umiejętności dostosowywania metod nauczania, tworzenia indywidualnych ścieżek edukacyjnych oraz skutecznego reagowania na różnorodne potrzeby uczniów.

Dzięki tej serii publikacji zyskają Państwo pełne wsparcie w tworzeniu szkoły przyjaznej i dostępnej dla każdego ucznia. Otrzymają także narzędzia do odpowiedzialnego wdrażania edukacji włączającej, z pełnym zrozumieniem wyzwań, przed którymi stoją nauczyciele i specjaliści.

#FunduszeEuropejskie #FunduszeUE #SCWEW #ORE #inspiracje

12 listopada 2024

Budowanie szkoły otwartej na wielokulturowość

Na stronie Dialog Międzykulturowy Wrocław znajdują się ciekawe publikacje pomagające tworzyć szkołę otwartą na uczennice i uczniów z różnych krajów. Jest wśród nich poradnik Wrocławskie standardy pracy asystentek i asystentów międzykulturowych, który przedstawia narzędzia do pracy z uczniami o zróżnicowanym pochodzeniu kulturowym. Opisane w nim standardy można z powodzeniem wykorzystać w Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą (SCWEW), które dążą do zapewnienia inkluzywnego i bezpiecznego środowiska dla wszystkich dzieci, niezależnie od ich pochodzenia i potrzeb.

Wypracowane procedury i praktyczne wskazówki, zawarte w tej publikacji, będą cennym wsparciem w pracy asystentów i asystentek międzykulturowych. Z pewnością pomogą w tworzeniu miejsc edukacji, które odpowiadają na wyzwania współczesnych, zróżnicowanych społeczności. Dzięki wdrożeniu takich standardów SCWEW mogą skuteczniej wspierać uczniów i rodziny oraz budować mosty porozumienia i wzajemnego szacunku.

Interesującą propozycją portalu Dialog Międzykulturowy Wrocław jest też „ABC. Szkolny pakiet startowy”, dostępny w języku polskim, ukraińskim i angielskim. To nowa edycja poradnika dla rodziców i opiekunów uczniów obcojęzycznych, zwłaszcza tych z rodzin migrantów i uchodźców. Może odegrać kluczową rolę – pomóc nowym uczniom i ich rodzinom w zrozumieniu zasad funkcjonowania polskiego systemu edukacji oraz w płynnej adaptacji do nowych warunków.

Poradnik:

  1. Zmniejsza barierę językową – umożliwia uczniom i rodzicom swobodny dostęp do ważnych informacji w języku, który znają, co ułatwia zrozumienie zasad obowiązujących w polskiej szkole.
  2. Wspiera integrację – pomaga uczniom obcojęzycznym poczuć się pewniej i szybciej zaaklimatyzować się w nowym środowisku edukacyjnym, co jest niezbędne dla ich sukcesu akademickiego i społecznego.
  3. Buduje zrozumienie i zaufanie – pomaga zbudować zaufanie między szkołą a rodzinami uczniów dzięki przejrzystym informacjom dotyczącym polskiego systemu edukacji; wspiera partnerskie podejście i współpracę.
  4. Ułatwia pracę nauczycieli i szkół – pomaga szkołom skuteczniej wspierać proces integracji, ponieważ daje uczniom narzędzia do zrozumienia zasad i norm szkolnych.

Publikacja stanowi narzędzie wspierające proces inkluzji i równości szans w edukacji.

#FunduszeEuropejskie #FunduszeUE #SCWEW #ORE #inspiracje

4 listopada 2024

Wykorzystanie nowoczesnych narzędzi i zasobów edukacyjnych w pracy SCWEW

24–25 października w Warszawie odbyła się konferencja ORE pt. „Popularyzacja zestawów narzędzi edukacyjnych oraz metod nauczania wspierających rozwój kluczowych kompetencji uczniów, dostosowanych do potrzeb rynku pracy”.

Konferencję otworzył dyrektor Ośrodka Rozwoju Edukacji Andrzej Suchenek, który przedstawił cel wydarzenia oraz nawiązał do innego projektu realizowanego przez ORE – tworzenia Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą (SCWEW), również mających wspierać nauczycieli w szkołach i przedszkolach ogólnodostępnych.

Konferencja przyciągnęła licznych nauczycieli, dyrektorów szkół, ekspertów edukacyjnych i przedstawicieli instytucji. Mieli oni okazję wymieniać doświadczenia i poznać nowoczesne technologie wspierające uczniów na różnych poziomach nauczania.

Bogaty program obejmował inspirujące wykłady na temat zmian we współczesnym świecie, ich wpływu na rolę nauczyciela oraz obecnych trendów edukacyjnych, w tym wykorzystania sztucznej inteligencji. Odbyły się także praktyczne zajęcia w grupach, dotyczące wdrażania zestawów narzędzi edukacyjnych w wychowaniu przedszkolnym, edukacji wczesnoszkolnej, nauczaniu przedmiotów humanistycznych, matematycznych, przyrodniczych i języków obcych.

Szczególna uwaga została poświęcona platformie ZPE, która oferuje bogaty zbiór narzędzi edukacyjnych, takich jak programy, scenariusze zajęć (w tym międzyprzedmiotowych) i narzędzia pomiaru dydaktycznego. Te zasoby przydają się nauczycieli i specjalistów SCWEW w pracy dydaktycznej, ponieważ można je dostosować do wymagań podstawy programowej i rozwoju kluczowych kompetencji w zróżnicowanych grupach uczniów.

Platforma ZPE umożliwia personalizację materiałów oraz monitorowanie postępów uczniów, co zwiększa ich zaangażowanie, a także ułatwia elastyczne dostosowanie metod nauczania do indywidualnych potrzeb uczniów i wykorzystanie tych materiałów w pracy z grupą zróżnicowaną. Uczestnicy wydarzenia docenili możliwość poznania zasobów edukacyjnych i testowania funkcji ZPE. Dzięki temu będą skutecznie wprowadzać narzędzia cyfrowe w swoich szkołach i przedszkolach oraz tworzyć lokalne sieci współpracy, aby dzielić się wiedzą i umiejętnościami.

Konferencja miała duże znaczenie w kontekście specjalistycznej pomocy oferowanej przez SCWEW, które odgrywają kluczową rolę w budowaniu zróżnicowanego i integracyjnego środowiska edukacyjnego. SCWEW, wspierające nauczycieli w pracy z uczniami o różnorodnych potrzebach, stawiają na dostosowanie metod nauczania i zasobów edukacyjnych, co jest niezwykle ważne w pracy z grupą zróżnicowaną. Natomiast platforma ZPE zapewnia nauczycielom dostęp do narzędzi pozwalających na lepsze zarządzanie procesem dydaktycznym i jego personalizację, co sprzyja indywidualnemu podejściu do uczniów oraz wpływa na ich zaangażowanie i motywację do nauki. Współpraca i wymiana doświadczeń, co umożliwiła konferencja, są kluczowe dla rozwoju kompetencji nauczycieli, ponieważ zwiększają ich gotowość do wykorzystywania innowacyjnych metod wspierających każdego ucznia w grupie.

#FunduszeEuropejskie #FunduszeUE #SCWEW #ORE

4 listopada 2024

Ze SCWEW na drodze do dostępnej szkoły

„Na drodze do dostępnej szkoły” to cykl inspirujących spotkań organizowanych przez Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie. 21 października odbyła się pierwsza z cyklu konferencja – „Dostępny nauczyciel”. Jej temat przewodni to pomoc nauczycielom w tworzeniu szkoły wspierającej każdego ucznia. Uczestnicy – dyrektorzy szkół i nauczyciele – poznali praktyczne aspekty związane z edukacją włączającą oraz inicjatywy i działania służące budowaniu szkoły dostępnej dla każdego ucznia.

Naczelnik Wydziału Wsparcia Edukacyjno-Specjalistycznego w Departamencie Edukacji Włączającej MEN Jan Kosiński-Gortych zaprezentował obecne przedsięwzięcia, które podnoszą jakość edukacji włączającej – projekty „Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartego na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą”, „Szkoła dostępna dla wszystkich”, „Kariera bez barier” i inne. Zaznaczył, że aby osiągnąć wysoką jakość edukacji włączającej, konieczne jest podejście ekosystemowe oraz przygotowanie strategii działań krótko- i długoterminowych.

Profesor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu i zarazem ekspertka Centrum Koordynującego Ośrodka Rozwoju Edukacji Beata Jachimczak poruszyła temat nowego profilu nauczyciela oraz kompetencji, które umożliwią kadrze pedagogicznej sprostanie złożonym wymaganiom obecnej szkoły i jej otoczenia. Nawiązała do doświadczeń z projektu pilotażowego wdrożenia modelu funkcjonowania SCWEW, związanych z nową rolą nauczycieli i specjalistów w edukacji uwzględniającej zróżnicowane potrzeby uczniów.

Ośrodek Rozwoju Edukacji reprezentowała Agnieszka Pietryka, kierowniczka projektu „Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartego na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą”. Przedstawiła główne założenia funkcjonowania SCWEW oraz zaprosiła do podjęcia działań i współpracy w tworzeniu systemu specjalistycznego wsparcia
dla przedszkoli i szkół ogólnodostępnych opartego na SCWEW. Skupiła się na planowanym systemie specjalistycznego wsparcia, który powinien obejmować rekomendacje z działalności 23 SCWEW, wiedzę ekspercką Centrum Koordynującego ORE oraz sieć 285 nowych centrów, których utworzenie jest planowane do 2027 roku. Zwróciła także uwagę na wykorzystanie oceny funkcjonalnej jako podstawowej wiedzy o funkcjonowaniu i potrzebach dziecka/ucznia oraz na planowanie i realizację wsparcia w podnoszeniu jakości kształcenia. Zaznaczyła, że specjalistyczna pomoc wymaga współpracy międzysektorowej, konsultacji ze specjalistami spoza systemu oświaty, w tym systemu zdrowia, pomocy społecznej i wymiaru sprawiedliwości, a także korzystania z zasobów OWiT i PFRON (sprzęt specjalistyczny i technologie asystujące).

Najlepszymi praktykami i doświadczeniem z funkcjonowania SCWEW podzielili się liderzy i eksperci projektu „Pilotażowe wdrożenia modelu SCWEW”, reprezentujący centra w Częstochowie i Sosnowcu.

Dyrektor Regionalnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie Aneta Żurek nakreśliła potrzebę budowania kultury współpracy międzysektorowej, aby doskonalić jakość edukacji włączającej i budować dostępną szkołę.

Przedstawicielka Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie Marta Kobza zaprezentowała działania wspierające nauczycieli w ramach projektu „Szkoła dostępna dla wszystkich”. Nakreśliła ramy programowe realizowanych szkoleń, opartych na koncepcji uczenia się w działaniu. Mają one na celu zwiększenie kompetencji nauczycieli specjalistów w pracy ze zróżnicowanymi zespołami dzieci i uczniów. Dzięki udziałowi w projekcie specjaliści zdobędą przygotowanie do pełnienia funkcji doradcy ds. dostępności uczenia. Prelegentka omówiła najważniejsze zadania i działania, które mają realizować doradcy ds. dostępności uczenia się, czyli wdrażanie interwencji oraz promowanie różnych form wsparcia dla rodziców, uczniów i innych nauczycieli.

Cykl konferencji ma służyć poszerzeniu wiedzy dyrektorów i nauczycieli o zmianach związanych z zapewnieniem dostępności edukacji oraz przygotowanych materiałach i ofercie szkoleniowej. Przyczyni się również do wdrożenia nowej wiedzy do praktyki edukacyjnej. Zapraszamy na kolejne spotkania z cyklu: „Dostępność w odniesieniu do indywidualnych potrzeb ucznia” (21 stycznia 2025 r.) oraz „Dostępne środowisko” (14 kwietnia 2025 r.).

#FunduszeEuropejskie #FunduszeUE #SCWEW #ORE

Ośrodek Rozwoju Edukacji realizuje projekty dofinansowane z funduszy europejskich w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój oraz Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa