Konferencja Ocena funkcjonalna i skrining rozwoju małego dziecka w nowym modelu wczesnego wspomagania rozwoju dzieci i wsparcia rodzin, odbyła się online 5 czerwca 2024 r. Organizatorem wydarzenia był Wydział Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych Ośrodka Rozwoju Edukacji.
Gośćmi wydarzenia byli:
- Izabela Ziętka – Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN)
- Helena Maryjanowska – Naczelnik Wydziału Wczesnego Wspomagania Rozwoju i Kształcenia Specjalistycznego w Departamencie Edukacji Włączającej MEN
- Cezary Zawistowski – Radca w Wydziale Wczesnego Wspomagania Rozwoju i Kształcenia Specjalistycznego w Departamencie Edukacji Włączającej MEN
- Magdalena Kolega – Naczelnik Wydziału Rozwoju Żłobków i Wdrażania Programów, Departament Polityki Rodzinnej, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS)
- Dagmara Korbasińska-Chwedczuk – Zastępca Dyrektora Departamentu Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia (MZ)
Aleksandra Saniewska-Kilim – Naczelnik Wydziału Zdrowia Rodziny w Departamencie Zdrowia Publicznego MZ - Anna Widarska –Radca w Wydziale Zdrowia Rodziny, Departament Zdrowia Publicznego MZ
Głównym celem konferencji było upowszechnianie informacji z zakresu zintegrowanych działań dotyczących wsparcia małego dziecka i rodziny, a także:
- pogłębienie wiedzy uczestników na temat zaburzeń neurorozwojowych i psychicznych małego dziecka;
- pogłębienie wiedzy na temat oceny funkcjonalnej i skriningu rozwoju małego dziecka;
- zwiększenie wiedzy na temat oceny zasobów środowiska, dziecka i rodziny;
- poznanie przykładów dobrej praktyki, czyli model skoncentrowany na rodzinie w praktyce zespołów WWR;
- wymiana doświadczeń przedstawicieli nauki i praktyków działających na rzecz rozwoju zintegrowanego i interdyscyplinarnego podejścia we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem, w ujęciu międzysektorowym.
Wydarzenie otworzyli Dyrektor Ośrodka Rozwoju Edukacji Andrzej Suchenek i Wicedyrektor Marzenna Habib. Moderatorami były kierownik WSPE ORE Monika Dobrowolska i starszy specjalista w WSPE ORE Małgorzata Kummant.
Minister Izabela Ziętka, Podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, zaprezentowała wczesne wspomaganie rozwoju dziecka i wsparcie rodziny w działaniach Ministerstwa Edukacji Narodowej. Minister zaznaczyła, że celem oddziaływań jest niezależne i samodzielne życie, a im wcześniej pomoc zostanie zaoferowana, tym większa szansa na osiągnięcie samodzielności. W nowym modelu wsparcia dziecka i jego rodziny rodzic jest partnerem i pełnoprawnym członkiem zespołu WWR, a specjalista jest rzecznikiem rodziny, wzmacnia jej zasoby i umożliwia nabywanie kompetencji. Zasadą jest budowanie na mocnych stronach, a działanie jest odpowiedzią na potrzebę i jest realizowane w środowisku naturalnym, z zaangażowaniem rodziców i wykorzystaniem zasobów środowiska. Minister poinformowała, że w Ministerstwie Edukacji Narodowej, Ministerstwie Zdrowia i Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej trwają prace nad ujednoliceniem oraz uwspólnieniem systemu w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju.
Zaburzenia neurorozwojowe i psychiczne u dzieci w wieku niemowlęcym i w okresie wczesnego dzieciństwa – obszary identyfikacji i wsparcia omówiła dr n. med. Aleksandra Lewandowska, krajowy konsultant ds. psychiatrii dzieci i młodzieży. Prelegentka scharakteryzowała zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD), zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD), rozwojowe zaburzenia mowy i języka oraz rozwojowe zaburzenia uczenia się w ujęciu ICD-11, wskazując przykładowe skuteczne oddziaływania.
Tematykę monitorowania rozwoju w nowym modelu wczesnego wspomagania rozwoju dzieci i wsparcia rodzin, w tym skrining rozwoju małego dziecka, podjął w swoim wystąpieniu dr Radosław Piotrowicz z Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wskazał, jak ważnym miejscem rozwoju jest przedszkole i jakim wyzwaniem dla systemu profilaktyki jest okres szczególnej wrażliwości rozwojowej wczesnego dzieciństwa i średniego dzieciństwa. Przybliżył koncepcję programu systematycznego monitorowania kompetencji rozwojowych dzieci. Omówił także skrining rozwoju małego dziecka (SRMD) jako przykładowe narzędzie służące monitorowaniu rozwoju dziecka.
Zintegrowane działania dotyczące wsparcia małego dziecka i rodziny w środowisku, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia zasobów środowiska w budowaniu systemu wsparcia, zaprezentowała dr hab. prof. UŚ Edyta Widawska z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Prelegentka przybliżyła założenia Modelu Wsparcia Międzysektorowego (MWM) i omówiła wyniki badań zrealizowanych w ramach Projektu Innowacyjno wdrożeniowego w zakresie oceny funkcjonalnej, realizowanego w latach 2022-2024.
Natomiast pojęcie ekomapy i zakres wywiadu opartego na rutynach zaprezentowała dr Sylwia Wrona, adiunkt na Uniwersytecie Śląskim i dyrektor ds. innowacji i współpracy naukowej w Przedszkolu Terapeutycznym “Słoneczna Kraina” w Cieszynie pod patronatem UŚ, podczas wykładu na temat “Ocena potrzeb i priorytetów rodziny – ekomapa i wywiad oparty na rutynach”.
O wsparciu skoncentrowanym na rodzinie i zaletach pracy w zespole transdyscyplinarnym mówiła w swoim wystąpieniu na temat “Ocena potrzeb i priorytetów dziecka – profil funkcjonalny 6F” Katarzyna Świeczkowska z Niepublicznej Poradni Wspomagania Rozwoju „Po Drodze”. Prelegentka wskazywała, że najważniejsze jest dziecko, a nie niepełnosprawność.
O swoich doświadczeniach, czyli modelu skoncentrowanym na rodzinie w praktyce zespołów WWR, mówiły Dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Wieluniu Barbara Puchała i Dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Kutnie Anna Stelmaszewska.
Konferencja zgromadziła przedstawicieli wielu środowisk, w tym nauczycieli i specjalistów prowadzących działania z zakresu wczesnego wspomagania rozwoju dzieci, w szczególności: przedstawicieli przedszkoli i szkół oraz placówek systemu oświaty, poradni psychologiczno-pedagogicznych, WOKRO, Liderów WWR, przedstawicieli placówek doskonalenia nauczycieli, kuratoriów oświaty, jednostek samorządu terytorialnego, żłobków, klubów dziecięcych oraz opiekunów dzieci do lat 3. W wydarzeniu wzięło udział blisko 600 osób.
Organizatorzy dziękują wszystkim za udział w przedsięwzięciu i zapraszają do korzystania z innych form doskonalenia organizowanych przez ORE.