Źródło: stock.adobe.comNiektórzy go nienawidzą, inni czekają na niego cały rok. Maj – bo o nim mowa – dla jednych oznacza miniwakacje, podróże i przygody, a dla innych – ciężką pracę podczas matury.
Niezależnie od tego, do której grupy należysz, z pewnością i Ty nie potrafisz przejść obojętnie obok kwitnących bzów czy jabłoni. Maj to także miesiąc tożsamości.
Gdy byłam harcerką w szkole podstawowej, brałam udział w pochodach pierwszomajowych, ale już w liceum ważniejszą datą był dla mnie 3 maja. W moim mieście znajdował się kamień z figurą orła, poświęcony Konstytucji 3 maja. Choć oficjalnie nie było to zakazane, nikt nie obchodził rocznicy jej uchwalenia.
Nasze liceum znajdowało się najbliżej tego pomnika, a naszym wychowawcą był historyk, prawdziwy patriota. Wiedzieliśmy, że naszym obowiązkiem jest dbać o ten kamień i zapalić znicz ku pamięci.
Miałam różnych znajomych – zarówno tych, dla których tożsamość wiązała się z 1 maja, jak i tych, dla których najważniejszą datą był 3 maja. Zauważałam, że te tożsamości wpływały na ich wybory i całe życie.
Dlatego maj to doskonały moment na rozmowę o tożsamości.
Czym jest tożsamość?
Pytanie „Kim jestem?” stoi u progu rozważań nad tożsamością. Jest ono tak istotne dla człowieka, że zajmowali się nim badacze, psychologowie i filozofowie zarówno na Wschodzie, jak i na Zachodzie.
W zachodniej psychologii za ojca pojęcia tożsamości uznaje się Carla Junga, a za najbardziej spójną koncepcję – teorię Erika Eriksona. Co ciekawe, obaj byli zgodni co do tego, że tożsamość zmienia się w ciągu życia i możemy ją świadomie kształtować.
Ważny głos w tej dyskusji należy także do Kena Wilbera, twórcy psychologii zintegrowanej. W książce Niepodzielone. Wschodnie i zachodnie teorie rozwoju osobowości poświęcił on pytaniu „Kim jestem?” cały rozdział.
Każdy z nas ma jakąś tożsamość, niezależnie od tego, czy sobie to uświadamia, czy nie. Każdy z nas jest w stanie odpowiedzieć sobie lub innym na pytanie „Kim jestem?”.
Często ta odpowiedź odnosi się do płci, zawodu czy narodowości. Czasem mówimy po prostu „Jestem człowiekiem”. Jednak bardzo często za tym stwierdzeniem nie stoją głębokie przemyślenia, lecz jedynie powierzchowne spostrzeżenia, które pojawiają się w chwili zadania tego pytania.
Wielu psychologów i naukowców podkreśla, że stabilna tożsamość pomaga przeżyć bardziej satysfakcjonujące życie.
Jak odkryć swoją tożsamość?
Dlatego dziś zachęcam Cię, Czytelniku, do świadomego postawienia sobie pytania „Kim jestem?” i potraktowania go jako punktu wyjścia do określenia oraz realizowania tego, kim chcę być.
Jak zacząć? Najlepiej od czystej kartki z notatnika – może być elektroniczny, choć pisanie ręką sprzyja myśleniu. Napisz pytanie „Kim jestem?” i wypisz wszystkie odpowiedzi, które przychodzą Ci do głowy. Może będzie to: kobieta / mężczyzna, matka / ojciec, Polka / Polak, Europejka / Europejczyk, nauczycielka / nauczyciel, wychowawczyni / wychowawca, doradczyni / doradca, osoba dorosła…
Nie poprzestawaj na tym – pisz dalej.
Może dostrzeżesz także swoją tożsamość organizacyjną, inspiracyjną, innowatorską?
To pierwszy krok. To, co myślisz o sobie.
Jednak tożsamość jest czymś głębszym – to ona kieruje naszym postępowaniem.
Możesz myśleć o sobie jako o nauczycielce / nauczycielu, ale być może bardziej czujesz się wychowawczynią / wychowawcą.
Aby odkryć tę głęboką tożsamość, przypomnij sobie swoje działania. Jeśli masz do wyboru dwie rzeczy, które musisz wykonać równocześnie – na przykład zadania nauczyciela i wychowawcy – co wybierasz? Co jest Ci bliższe i co uważasz za ważniejsze?
W ten sposób uszereguj elementy swojej tożsamości, aby odnaleźć te najważniejsze. To, co rzeczywiście wybierasz w swoim życiu, kierując się głębokimi, często nieuświadomionymi wartościami.
Tożsamość w sferze zawodowej
Na organizowanej przez nasz projekt konferencji dla doradców metodycznych, która odbyła się 24–25 kwietnia, zastanawialiśmy się nad tożsamością doradcy metodycznego przyszłości.
Bazując na wykładzie Piotra Wasyluka, omówiliśmy pięć archetypów:
- doradca cyfrowy,
- doradca kompetencji przyszłości,
- doradca innowacji edukacyjnych,
- menedżer ekosystemu edukacyjnego,
- mentor adaptacji społecznej.
Ze szczegółowymi opisami tych pięciu person możesz zapoznać się w materiałach konferencyjnych, zamieszczonych w Aktualnościach na naszej stronie.
Może któryś z tych archetypów Cię zaciekawi i zainspiruje.
Podsumowanie
Świadoma refleksja nad swoją tożsamością pozwala lepiej się rozwijać i żyć w zgodzie ze sobą. W dzisiejszym zabieganym świecie dużo mówi się o potrzebie dbania o dobrostan – a spójna, stabilna tożsamość jest jego fundamentem.
Dlatego jeśli jeszcze tego nie zrobiłaś / zrobiłeś, weź czystą kartkę i napisz na niej pytanie:
„Kim jestem?
Beata Michalska
ekspertka projektu „Zindywidualizowane i spersonalizowane doradztwo metodyczne”
