23 czerwca 2020 r. odbyła się konferencja Microsoft EduDay 2020, poświęcona edukacji zdalnej, rozwiązaniom technologicznym i ich wykorzystaniu w nauczaniu zdalnym oraz refleksjom nad wpływem edukacji zdalnej na rozwój szkół.
Punktem wyjścia było wystąpienie Anthony’ego Salcito (Vice President – Worldwide Education, Microsoft), który podkreślił, że mimo postępu technologii i różnych możliwości informatycznych, w obecnej sytuacji nauczyciel jest niezbędny w nauczaniu.
Prof. Jacek Pyżalski zwrócił uwagę, że pandemia wymusiła konieczność nabycia nowych umiejętności przez nauczycieli oraz ich wykorzystywanie w edukacji – razem z nowymi narzędziami i technologiami. Sama technologia nie ulepszy jednak nauczania. Wyzwaniem staje się zachęcenie ucznia do aktywności, ucznia, który jest podmiotem tego procesu. Edukacja zdalna pokazała, że między uczniami występują nierówności: niektórzy nie mają sprzętu, czasami ten sprzęt jest niewystarczającej jakości, dzieci nie mają też równego poziomu kompetencjach cyfrowych (wg badań mniej potrafią, niż by się wydawało). Kluczową strategią staje się zdobywanie kompetencji cyfrowych nie tylko na lekcjach informatyki, ale na wszystkich przedmiotach. Prof. Pyżalski podkreślił, że dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi mogą wykonywać zadania inaczej, wolniej, że kompetencje cyfrowe uczniów są zindywidualizowane. Dodatkowo dobrostan nauczyciela jest warunkiem dobrostanu ucznia – gdy nauczyciel czuje się pewny, ma poczucie wsparcia, ten stan przekłada się na jakość jego pracy.
Oktawia Gorzeńska zaprezentowała sposoby budowania szkoły otwartej na zmianę. Warunkiem koniecznym są tutaj relacje i współpraca. Edukacja to spotkanie z drugim człowiekiem. Okazało się, że zdalna edukacja łatwiej przebiegała w zespołach, które się spotykają. Ważną kwestią jest także akcent położony na kompetencje – wiedzę, umiejętności i doświadczenie. Warto pokazać uczniom, jak połączyć wiedzę z praktykę. Nie można zapominać o odwadze dyrektora i nauczyciela, polegającej na umiejętności budowania komunikacji, eksperymentowania, pozwalaniu uczniom na zadawanie pytań, otwartości na potrzeby szkoły i wynikające z nich zmiany.
Kolejnym ważnym aspektem zdaniem prelegentki jest refleksja, którą podejmujemy, testując, popełniając błędy, przyglądając się temu, co w szkole robimy, po co w szkole coś się dzieje. Istotna jest współpraca szkoły z organem prowadzącym, weryfikującym potrzeby szkoły, dyrektora i nauczycieli. Zmianę należy zacząć od metod pracy, od włączania młodych ludzi, stawiania wyzwań, minimalizowania pracy odtwórczej. Kluczowe stają się pytania: Czy uczeń umie planować swój proces uczenia? Czy nauczyciele mogą wdrażać nowe projekty? Strategia powinna być oparta na celowości działań we współpracy z rodzicami, samorządem uczniowskim, nauczycielami.
W kolejnym wystąpieniu Dorota Suchacz – dyrektor Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku i Dawid Łasiński (Pan Belfer) – nauczyciel chemii, przedstawiali możliwości narzędzi firmy Microsoft, które sprawdzają się w zdalnym nauczaniu. Omówili aplikację MS Teams, notes zajęć, usługi One drive i One note.
Zyta Czechowska i Jolanta Majkowska, nauczycielka i wicedyrektor ze szkoły specjalnej, podzieliły się ze słuchaczami doświadczeniem pracy z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Korzystały z aplikacji Teams, gdzie mogły prowadzić zajęcia w czasie rzeczywistym, wizualizując uczniom materiał (udostępniając ekran), pokazując interaktywne zadania, prezentując fragmenty filmów czy zapraszając gości. Dla uczniów bardzo wartościowe okazały się spotkania, możliwość podzielenia się odczuciami i emocjami.
Konferencja była okazją nie tylko do wysłuchania wystąpień prelegentów i zdobycia nowego spojrzenia na realizowane w ostatnich miesiącach zadania, ale też do zebrania doświadczeń koniecznych do planowania zadań w nowym roku szkolnym i budowania Modelu SCWEW.
Do dalszej pracy nad przygotowaniem kadr SCWEW do realizacji zadań, m.in. w formie zdalnej, zabieramy kilka inspiracji:
- Działanie w zmianie wymaga czasu, podejścia procesowego, ale też budowania wspólnoty i poczucia bezpieczeństwa.
- Dyrektor to kluczowa osoba we wprowadzaniu zmiany, inspirowaniu do nowych rozwiązań. Jest też przywódcą dającym wsparcie swojemu zespołowi.
- Niezbędna jest dbałość o zachowanie relacji i współpraca wszystkich uczestników procesu.
- Nauczyciele i specjaliści pracujący z uczniami mają do dyspozycji wiele narzędzi, które mogą wykorzystać w pracy. Warto jednak zachować umiar i stopniować działania.
- Należy zastosować szczególne rozwiązania niezbędne w sytuacji, gdy pracujemy z grupą uczniów ze zróżnicowanymi potrzebami: trzeba z jednej strony zadbać o wszystkich, ale z drugiej też pamiętać, że zarówno uczniowie, jak i rodzice mogą być partnerami pedagogów.
- Praca zdalna to nie tylko nowa wiedza, to także zmiana warsztatu zawodowego nauczyciela. Nie jest to łatwe zadanie, nowych warunków trzeba się nauczyć!