Dostępność informacji w procesie uczenia się

© carloscastilla/photogenica
© carloscastilla/photogenica

21 maja 2020 r. odbyła się telekonferencja dotycząca dostępności Accessibility Summit zorganizowana przez Ministerstwo Cyfryzacji, w której uczestniczyli członkowie Zespołu Projektowego SCWEW. Podczas konferencji główny nacisk został położony na dostępność treści zamieszczanych w internecie. Uczestnicy zostali zapoznani z EAA (Dyrektywą Unii Europejskiej w sprawie wymogów dostępności produktów i usług) i podejmowanymi działaniami zmierzającymi do dostosowania obowiązujących w Polsce regulacji prawnych do EAA.

W kontekście EAA omawiano działania świadomościowe i stwarzanie warunków do pełnego uczestnictwa w przestrzeni osobom z ograniczeniami funkcjonalnymi. Z punktu widzenia projektu SCWEW ta kwestia jest niezwykle istotna, a działania realizowane w obszarze edukacji stanowią ważny element w procesie zmian zmierzających do zapewnienie pełnej dostępności. Założenia projektu wpisują się w szeroki kontekst budowania społeczeństwa włączającego.

Ważne z punktu widzenia działań podejmowanych w systemie edukacji było wystąpienie dr Izabeli Mrochen (Uniwersytet Śląski) poświęcone tematowi „Elementów dostępności cyfrowej w edukacji”. Prelegentka zaprezentowała koncepcję włączania treści z zakresu dostępności do programu kształcenia przedmiotowego uczniów na różnych etapach edukacyjnych .przyjmując, że zmiany na poziomie przepisów prawa stanowią podstawę, natomiast istotnym komponentem budowania świadomości dotyczącym dostępności jest edukacja. Koncepcja spotkała się z dużym zainteresowaniem, ponieważ wpisuje się w kontekst budowania społeczeństwa włączającego.

Radca Generalny Departamentu Wychowania i Kształcenia Integracyjnego MEN Elżbieta Neroj przedstawiła działania podejmowane przez Ministerstwo w zakresie dostępności informacji w procesie kształcenia. Podczas wystąpienia wyczerpująco została omówiona kwestia dostępnych mediów informacyjnych wspierających proces edukacji definiowanych m.in. jako podręczniki szkolne, materiały edukacyjne i ćwiczeniowe, książki pomocnicze, sprzęt i oprogramowanie do odczytu/wydruku, jak również aplikacje, gry, tablice multimedialne. Zwróciła także uwagę na to, że materiały edukacyjne w warstwie językowej powinny być zrozumiałe dla uczących się, dostępne do odbioru i odczytania, umożliwiać nabywanie wiedzy i umiejętności określonych w podstawie programowej oraz wspierać rozwijanie kompetencji. W związku z realizacją tych wskazań we współpracy z wydawcami podręczników oraz specjalistami zajmującymi się dostosowaniem podręczników do potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych uczniów niepełnosprawnych zostały opracowane wytyczne edytorskie i językowe oraz wytyczne do uniwersalnego projektowania graficznego podręcznika.

Na obszar specjalistycznych dostosowań składają się adaptacje podręczników do kształcenia specjalnego, podręczników, materiałów ćwiczeniowych i edukacyjnych dostosowanych do potrzeb uczniów niepełnosprawnych Istotnym elementem dostępnych zasobów jest Zintegrowana Platforma Edukacyjna (www.epodreczniki.pl).

Uczestnicy zostali także zapoznani z inicjatywą zmierzającą do poszerzenia katalogu materiałów dla uczniów napotykających trudności funkcjonalne. Nowym działaniem z zakresu dostępności w edukacji realizowanym przez MEN jest ETR – teksty łatwe do czytania i zrozumienia. Odbiorcami ETR będą osoby uczące się, które doświadczają trudności w czytaniu i rozumieniu tekstów złożonych z różnych przyczyn (niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia rozwojowe, słaba znajomość języka polskiego). Działania Ministerstwa przewidują opracowanie i upowszechnienie wytycznych i instrukcji do stosowania materiałów ETR w pracy z uczniami i przygotowaniu kadry pedagogicznej do wykorzystywania ETR w pracy dydaktycznej. W realizację tych działań przewidziane jest zaangażowanie projektu SCWEW.

Podczas konferencji ORE reprezentowała dr Marta Bielawska, która przybliżyła uczestnikom założenia projektu SCWEW, odnosząc się do koncepcji stworzenia na poziomie lokalnym systemu wsparcia nauczycieli w pracy z uczniami mającymi różne potrzeby edukacyjne. Projekt jest elementem tworzenia systemu umożliwiającego pełne uczestnictwo w przestrzeni osobom z ograniczeniami funkcjonalnymi.

Konferencja pozwoliła zobaczyć, jak wiele inicjatyw jest realizowanych lub planowanych, stanowi także wskazówkę do podejmowania kolejnych działań zmierzających do zapewnienia pełnej dostępności dla wszystkich osób.

Ostatnia aktualizacja: 25 czerwca 2020

Ośrodek Rozwoju Edukacji realizuje projekty dofinansowane z funduszy europejskich w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój oraz Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa