Ośrodek Rozwoju Edukacji

Dwa dni intensywnej debaty, wielu ekspertów i praktyków, cztery sesje plenarne, kilkanaście grup warsztatowych, edukacyjny hackaton… i jedno kluczowe pytanie: jak zbudować nowoczesny system wsparcia dla nauczycieli, który nadąży za zmieniającym się światem?

W dniach 24–25 kwietnia w Warszawie odbyła się ogólnopolska konferencja „System doskonalenia nauczycieli – dokąd zmierzamy?” zorganizowana przez Ośrodek Rozwoju Edukacji w ramach projektu „Opracowanie rozwiązań zapewniających dostęp do wysokiej jakości zindywidualizowanego i spersonalizowanego doradztwa metodycznego”. Wydarzenie zgromadziło kilkuset uczestników – przedstawicieli instytucji edukacyjnych, kuratoriów oświaty, organizacji pozarządowych, a także samych nauczycieli i doradców metodycznych z całej Polski.

Myśleć po ludzku w epoce AI

W inauguracyjnym wykładzie zatytułowanym „Doradca metodyczny w epoce sztucznej inteligencji. Jak być doradcą, który myśli po ludzku?” dr Piotr Wasyluk postawił odważną tezę: technologia to tylko narzędzie, a siłą edukacji pozostaje człowiek. Wystąpienie zainspirowało uczestników i stało się pretekstem do rozmów o tym, jak nowe technologie mogą wspierać – ale nie zastąpić – nauczyciela i doradcę.

– W erze sztucznej inteligencji najważniejsza będzie empatia, zdolność rozumienia i wspierania drugiego człowieka – mówił Wasyluk, wskazując na wyzwania, przed którymi już dziś stoi system doskonalenia nauczycieli.

Wyzwania i kierunki zmian

Podczas pierwszej sesji plenarnej rozmawiano o przyszłości systemu doskonalenia nauczycieli. Panelistki – m.in. Anna Dakowicz-Nawrocka (wicedyrektorka Departamentu Kształcenia Ogólnego z Ministerstwa Edukacji Narodowej), Oktawia Gorzeńska (Wiceprezydentka Gdyni), Wioletta Krzyżanowska (Mazowiecka Kurator Oświaty), Ewa Furche (z Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku), Dorota Obidniak (ze Związku Nauczycielstwa Polskiego) i Sylwia Żmijewska-Kwiręg (z Centrum Edukacji Obywatelskiej) – zgodnie wskazywały, że dynamiczne przemiany społeczne i gospodarcze wymagają nowego podejścia do wspierania pracy nauczycieli.

Pojawiły się pytania o rolę placówek doskonalenia w systemie doskonalenia, elastyczność i szybkość reagowania na potrzeby szkół oraz konieczność indywidualizacji wsparcia metodycznego.

Wyniki badań i warsztaty rekomendacyjne

Podczas konferencji zaprezentowano wyniki ogólnopolskiego badania dotyczącego stanu doradztwa metodycznego w Polsce, które omówiła Magdalena Makurat z firmy DANAE. Analiza danych i zidentyfikowanych wyzwań była punktem wyjścia do sesji warsztatowych, w trakcie których uczestnicy pracowali nad rekomendacjami do standardów pracy doradcy metodycznego.

W grupach warsztatowych prowadzono środowiskowe konsultacje, a efektem prac były konkretne propozycje rozwiązań – zarówno w obszarze kompetencji doradców, jak i form organizacyjnych ich pracy. Nie zabrakło też przestrzeni kreatywnego myślenia – w ramach edukacyjnego hackatonu powstały prototypy narzędzi wspierających rozwój zawodowy nauczycieli. Inspiracją do tych działań stał się wykład dr. Wasyluka.

Nowoczesne strategie i praktyczne rozwiązania

Podczas sesji poświęconej strategiom przyszłości rozmawiały m.in. Dorota Czerwonka (trenerka umiejętności psychospołecznych), Iwona Konopka (z ORE), Marzena Pulik-Sowińska (z Lubuskiego Kuratorium Oświaty) i Edyta Paczkowska (z Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Zielonej Górze). Panel moderowała Anna Jurewicz – trenerka, coach. W centrum uwagi znalazły się: kompetencje przyszłości, potrzeba zwinnego uczenia się i rola liderów edukacyjnych w środowiskach lokalnych.

Kolejna sesja plenarna poświęcona była konkretnym narzędziom metodycznym i przyszłości zawodu doradcy. Barbara Dubiecka-Kruk opowiedziała o możliwościach wykorzystania AI w pracy doradcy, a Beata Michalska przekonywała do zmiany paradygmatu z „podawania wiedzy” na mentoring i tutoring – jako skuteczniejsze metody wspierania nauczycieli.

Zakończenie – co przyniesie przyszłość?

Na zakończenie konferencji odbył się wywiad z członkami Zespołu ds. pragmatyki zawodowej nauczycieli: Piotrem Gwitem, Dorotą Obidniak i Wicedyrektorką Departamentu Kształcenia Ogólnego MEN. Rozmowa dotyczyła planowanych zmian w regulacjach dotyczących pracy nauczycieli i roli, jaką może odegrać doradztwo metodyczne w przyszłej strukturze systemu oświaty.

Głos środowiska, który ma znaczenie

Wiceminister Katarzyna Lubnauer w swoim wystąpieniu mocno podkreśliła, że wspieranie nauczycieli to dziś jedno z najważniejszych wyzwań polskiego systemu edukacji:

– Nie będzie dobrej edukacji bez dobrych nauczycieli – i nie będzie dobrych nauczycieli bez wsparcia metodycznego, bez dobrych mentorów, bez doskonalenia.

Konferencja zakończyła się z przekonaniem, że wypracowane rekomendacje, refleksje i propozycje nie pozostaną tylko na papierze. To był ważny krok w stronę realnej zmiany – budowy systemu wsparcia dla nauczycieli, który będzie elastyczny, spersonalizowany i skuteczny w kontekście wyzwań przyszłości.

#FunduszeUE

Z inicjatywy Opolskiej Kurator Oświaty Joanny Raźniewskiej odbyła się konferencja poświęcona roli doradców metodycznych w systemie doskonalenia nauczycieli. W Miejskim Centrum Wspomagania Edukacji w Opolu zgromadzili się przedstawiciele oświaty z całego województwa opolskiego – dyrektorzy placówek doskonalenia nauczycieli, doradcy metodyczni oraz reprezentanci instytucji wspierających rozwój zawodowy nauczycieli.

Spotkanie było nie tylko okazją do prezentacji dobrych praktyk i wymiany doświadczeń doradców metodycznych, lecz także do refleksji nad tym, jak doradztwo metodyczne może skutecznie odpowiadać na współczesne wyzwania edukacyjne.

Kierowniczka projektu „Opracowanie rozwiązań zapewniających dostęp do wysokiej jakości zindywidualizowanego i spersonalizowanego doradztwa metodycznego” Magdalena Brewczyńska zaprezentowała temat „Strategiczne doradztwo metodyczne w działaniu – mentoring i tutoring jako katalizatory rozwoju zawodowego”. W wystąpieniu podkreśliła, że mentoring i tutoring nie są jedynie modnymi hasłami, tylko realnymi strategiami, które pozwalają budować trwałe relacje zawodowe, wzmacniać autonomię nauczycieli i rozwijać ich kompetencje w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Tego rodzaju podejście wpisuje się w nowoczesne rozumienie doradztwa metodycznego – jako procesu, który wspiera, inspiruje i towarzyszy, zamiast narzucać gotowe rozwiązania.

Konferencja pokazała, że doradztwo metodyczne – jeśli jest oparte na partnerstwie, otwartości i gotowości do współpracy – może być motorem realnych zmian w edukacji. To także dziedzina, w której warto mówić o innowacjach, empatii i profesjonalnym rozwoju, bo to one stanowią dziś fundament skutecznej pracy z uczniem i nauczycielem.

#FunduszeUE

Jest rok 1983, godzina szósta rano. Siadam przy stanowisku pracy, zakładam słuchawki, podłączam kabel i mówię: „Lublin20 zgłasza się do pracy. Witam Cię, Białystok”.

Tego dnia razem z koleżanką po drugiej stronie kabla dbałyśmy o to, aby można było nawiązać połączenie telefoniczne między Lublinem a Białymstokiem.

Dziś każdy z nas ma własny globalny telefon – często więcej niż jeden. Korzystamy z niego nie tylko do dzwonienia, ale także do przeglądania informacji, płacenia, robienia zakupów, korzystania z map i rozkładów jazdy.

Początkowo nowa technologia budziła obawy – wydawało się, że jest przeznaczona tylko dla specjalistów. Z czasem jednak staliśmy się jej częścią. A dziś jest ona nieodłącznym elementem naszego życia.

Technologia w edukacji

Podobnie technologia na stałe zagościła w edukacji. Jeszcze niedawno szczytem nowoczesności było używanie magnetofonów szpulowych na lekcjach języka obcego. Dziś prowadzimy zajęcia online, korzystamy z tablic interaktywnych, wirtualnej rzeczywistości, a także sztucznej inteligencji.

Zmienia się nie tylko sama technologia, ale i organizacja szkolnictwa. Wszyscy pamiętamy wprowadzenie języka obcego na maturze, reformę gimnazjalną czy kolejne zmiany w podstawach programowych. Nie dziwi więc, że w edukacji często czujemy się, jakbyśmy żyli na wulkanie.

Przyspieszony świat

Ziemia obraca się z prędkością 1670 kilometrów na godzinę – dwa razy szybciej, niż lecą samoloty, które zabierają nas na wakacje. Jak moglibyśmy więc oczekiwać, że świat będzie stał w miejscu?

Musimy przywyknąć do zmian – szczególnie nauczyciele, którzy są na pierwszej linii frontu i muszą być pionierami. Naszym zadaniem jest przygotowanie młodzieży do życia w świecie, który jeszcze nie istnieje.

Sztuczna inteligencja – zagrożenie czy pomoc?

Dotychczas radziliśmy sobie całkiem dobrze, ale teraz coraz częściej pojawiają się głosy, że sztuczna inteligencja może zastąpić nauczycieli. Postanowiłam przyjrzeć się temu bliżej i rozpoczęłam rozmowę z jednym z modeli językowych.

Zapytałam go o coś, na czym się znam – wzory skróconego mnożenia. Już po sekundzie otrzymałam najważniejsze wyrażenia wraz z krótkim opisem ich zastosowania. Pojawiły się także sugestie pytań do pogłębienia tematu. Wybrałam przykłady praktycznych zastosowań, potem poszerzyłam temat o ekonomię i finanse. W mniej niż pięć sekund miałam precyzyjny, poprawny i ciekawy materiał.

Pomyślałam, że czat świetnie sprawdza się jako wykładowca. Ale czy może pełnić także funkcję weryfikatora?

Poprosiłam o trzy zadania sprawdzające moją wiedzę – dwa wyrażenia do przekształcenia i jedno zadanie tekstowe. W sekundę otrzymałam poprawne, angażujące ćwiczenia, a dodatkowo czat zaproponował pomoc w ich rozwiązaniu lub sprawdzenie mojego wyniku.

Cały eksperyment trwał najwyżej dziesięć sekund.

Czy mnie to przestraszyło? Czy pomyślałam, że AI zastąpi mnie jako nauczyciela? Ani trochę. Wręcz przeciwnie – ucieszyłam się.

Uświadomiłam sobie, że moje marzenie o byciu mentorką i przewodniczką, szczególnie dla zdolnych uczniów, może się wreszcie spełnić. Zamiast zajmować się weryfikowaniem zadań, mogę skupić się na wspieraniu młodzieży w jej rozwoju.

Przyszłość nauczycieli w erze AI

Wielu z nas pamięta czasy sprzed telefonów komórkowych i internetu. Wiemy, jak rewolucyjna była transformacja cyfrowa. Teraz podobną zmianą będzie sztuczna inteligencja.

Choć na początku budziła obawy, technologia AI szybko zrewolucjonizuje naszą pracę – przyspieszy i usprawni wiele procesów. Jestem przekonana, że ta zmiana przyniesie korzyści i pozwoli nam zaoszczędzić czas, który będziemy mogli poświęcić na to, co najważniejsze: na uczenie młodych ludzi radzenia sobie z emocjami, pracą zespołową, rozwijaniem inteligencji emocjonalnej, rozwiązywaniem problemów i odnajdywaniem się w codziennych obowiązkach.

Wielu z nas czeka na tę zmianę z radością. Aby lepiej się do niej przygotować i płynnie wejść w cyfrowy świat, powinniśmy uczyć się od siebie nawzajem.

W dniach 24–25 kwietnia 2025 r. odbędzie się konferencja „System doskonalenia nauczycieli – dokąd zmierzamy?”.

Elektroniczny formularz rejestracji

To doskonała okazja, aby zdobyć wiedzę, poznać nowych ludzi oraz poszerzyć horyzonty poprzez dyskusje i rozmowy panelowe. Będzie również okazja do poszerzenia wiedzy o sztucznej inteligencji, którą przybliży Barbara Dubiecka-Kruk, innowatorka i nauczycielka matematyki z ponad 20-letnim doświadczeniem.

Zarezerwuj czas w swoim kalendarzu – nie może Cię zabraknąć!

Więcej informacji o konferencji.

#FunduszeUE