14–15 stycznia (I tura) oraz 16–17 stycznia (II tura) odbył się kolejny zjazd grupy samorządowców uczestniczących w Pilotażu programu i materiałów szkoleniowych i doradczych. Trzeci zjazd wypełniły szkolenia dotyczące cyfrowego zarządzania oświatą.
Zjazd rozpoczął się wykładem Doroty Pintal, ekspertki w projekcie dotyczącym Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej (ZPE) jako narzędzia i jego wykorzystania w procesie edukacji. Platforma ZPE to wielofunkcyjne narzędzie przygotowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. To baza bezpłatnych e‑materiałów do realizacji edukacyjno-wychowawczych zadań szkoły. Zasoby zamieszczone na platformie zostały uporządkowane zgodnie z obowiązującą podstawą programową kształcenia ogólnego i zawodowego. Większość z nich to materiały interaktywne, które można pobrać na różne urządzenia i wykorzystywać w dogodny dla siebie sposób. Z materiałów może skorzystać każdy, jednak szczególnie poleca się je nauczycielom i uczniom, a także rodzicom, którzy chcieliby pomóc swoim dzieciom w opanowaniu materiału szkolnego lub w rozwijaniu zainteresowań.
ZPE to jednak nie tylko repozytorium. To również narzędzie dające możliwość budowania autorskich, interdyscyplinarnych lekcji i materiałów, wygodnego udostępniania ich uczniom (linki, kody), sprawdzania wyników, a także tworzenia nauczycielskich wersji podręczników, pracy grupowej, kształcenia indywidualnego czy prowadzenia zajęć online. Warte podkreślenia jest to, że platforma jest przyjaznym i bezpiecznym środowiskiem dla użytkowników, także tych o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych (lektury dostępne, karty pracy, teksty łatwe do czytania i rozumienia).
Dalszy ciąg zjazdu szkoleniowego przebiegał w grupach warsztatowych (zgodnie z typem JST), w ramach których kontynuowana była praca na następujące tematy:
- Pozyskiwanie środków unijnych na rozwój cyfrowy oświaty.
- Narzędzia informatyczne usprawniające centralne zarządzanie oświatą.
- Jakościowy rozwój organizacji w ujęciu systemowym.
- Zarządzanie zmianą (w kontekście wyzwań psychospołecznych).
Tematy były omawiane w formie rotacyjnej równolegle w 4 grupach. Wymiana następowała po upływie 135 minut, dzięki temu każda z grup przeszła przez cykl 4 tematów.
Na mocy porozumień zawartych przez Polskę z Unią Europejską w obecnej perspektywie finansowej (lata 2021–2027) zostały przeznaczone środki unijne na cele związane z poprawą i rozwojem cyfryzacji, w tym edukacji. Szkolenie dotyczące pozyskiwania środków unijnych na rozwój cyfrowy oświaty pozwoliło na uporządkowanie informacji na ten temat. Uczestnicy zapoznali się z programami oraz konkretnymi projektami unijnymi adresowanymi do jednostek samorządu terytorialnego i ich pracowników w obszarze rozwoju cyfryzacji oświaty. Jest to o tyle istotne, że w ramach realizowanych działań szkoleniowo-doradczych efektem będzie przygotowanie przez zespół projektowy JST dla swoich jednostek harmonogramów działań rozwojowych, na których dofinansowanie JST będą mogły pozyskać środki unijne. Zatem wiedza z zakresu, z jakich środków unijnych skorzystać oraz na jakie cele je przeznaczyć, może bezpośrednio wpłynąć na efekty planowanych działań w obszarze rozwoju oświaty oraz przyczynić się do wdrożenia zaplanowanych harmonogramów działań rozwojowych.
Kompetencje zarządzania zmianą są warunkiem koniecznym do zainicjowania, opracowania, wdrożenia i utrwalenia zaplanowanych działań w harmonogramie działań rozwojowych. W przeciwnym razie istnieje ryzyko, że podjęte decyzje spotkają się z oporem, który trudno będzie przełamać. Zespół samorządowy, tj. przedstawiciele JST oraz dyrektorzy szkół i placówek oświatowych, musi mieć świadomość, że zakres i rozmach podejmowanych inicjatyw powinien być dobrze przemyślany i rozplanowany (czasowo, osobowo, finansowo itd.). Aby tak się stało, całe przedsięwzięcie powinno być dobrze przygotowane, a osoby bezpośrednio zaangażowane w zmianę powinny czuć się kompetentne oraz upełnomocnione w zakresie podejmowanych decyzji. Ważne jest także, aby wzięły na siebie odpowiedzialność zarówno za proces, jak i zaplanowany rezultat. Osoby te powinny również wiedzieć, na kogo mogą liczyć w chwilach zwątpienia i gdy pojawiają się trudności. W projekcie „Cyfrowy rozwój oświaty w jednostkach samorządu terytorialnego – szkolenie i doradztwo dla kadry JST” ważny jest przecież nie tylko sam docelowy rezultat. Znaczenie ma również droga, która do niego prowadzi.
Pełna informatyzacja wszystkich obszarów zarządzania oświatą przez jednostki samorządu terytorialnego jest istotna z punktu widzenia efektywności przetwarzania danych oraz podejmowania decyzji zarządczych. W trakcie szkolenia samorządowcy zostali zapoznani z przykładowymi narzędziami informatycznymi ułatwiającymi zarządzanie wybranymi procesami w oświacie, np.:
- program „Neonki”, służący do planowania i nadzorowania organizacji pracy świetlic oraz zapewniania bezpieczeństwa;
- program „Obecności.pl” do m.in. organizacji pracy przedszkoli;
- program SIGMA do planowania organizacji pracy placówek oświatowych (arkusze organizacyjne);
- program „4-Parens” do rekrutacji do przedszkoli;
- program do inwentaryzacji szkół / placówek oświatowych firmy Vulcan;
- elektroniczne arkusze organizacyjne;
- programy księgowe i płacowe;
- System Monitorowania Usług Publicznych;
- programy rozliczające i naliczające dotacje oświatowe.
W ramach szkolenia zostały pokazane korzyści płynące ze stosowania narzędzi informatycznych:
- możliwość monitorowania sposobu i zakresu realizacji zadań oświatowych;
- przeprowadzanie audytów i kontroli organizacji pracy placówek oświatowych;
- możliwość konfrontowania badanych obszarów z ich sposobem realizacji w innych JST;
- monitorowanie procesów w czasie.
Prowadzący przedstawili także ograniczenia korzystania z narzędzi informatycznych oraz konieczność zabezpieczania danych. Szkolenie zakończyła wymiana doświadczeń pomiędzy samorządowcami na temat stosowanych narzędzi zarządczych.
Każdy zarządzający powinien mieć wiedzę z zakresu rozwoju organizacji oraz uwarunkowań, które mają na niego wpływ. Aby zarządzanie przynosiło efekty, nie wystarczy podejmowanie działań o charakterze incydentalno-interwencyjnym. Potrzebne są świadome, zaplanowane i dobrze zorganizowane działania o charakterze systemowym. Co zrobić, aby przejść od administrowania oświatą do zarządzania procesami? Jak przejść od biurokracji do innowacji? W ramach szkolenia uczestnicy mieli możliwość przeanalizowania podstawowych różnic między obydwoma koncepcjami zarządzania publicznego, ze szczególnym zwróceniem uwagi na takie elementy jak:
- podstawowe założenia;
- orientacja na wyniki;
- podejście do obywatela / klienta;
- struktura organizacyjna;
- style zarządzania;
- metody i narzędzia zarządzania;
- formułowanie celów organizacji;
- mechanizmy motywacyjne;
- postrzeganie wydajności;
- podejście do kosztów.
Na zakończenie prowadzący szkolenie przedstawili główne wyzwania stojące współcześnie przed administracją publiczną:
- globalizacja (w tym współpraca międzynarodowa i koordynacja polityki);
- technologie i cyfryzacja usług;
- zmiany demograficzne (w tym starzejące się społeczeństwa);
- zrównoważony rozwój (równowaga między rozwojem gospodarczym i społecznym);
- bezpieczeństwo cybernetyczne (ochrona danych publicznych i infrastruktury przed zagrożeniami);
- partycypacja obywatelska.
Kolejny zjazd uczestników odbędzie się w terminie: 8–9 kwietnia (I tura) i 10–11 kwietnia (II tura).
Działania są realizowane w ramach projektu „Cyfrowy rozwój oświaty w jednostkach samorządu terytorialnego – szkolenie i doradztwo dla kadry JST”, współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2024, Priorytet FERS 01.00, działanie 01.04 Rozwój systemu edukacji.
#FunduszeEuropejskie
