Zapraszamy do zapoznania się z podsumowaniem informacji dotyczących projektu „Tutoring szkolny – wychować człowieka mądrego” realizowanego w latach 2016–2018 w dwunastu młodzieżowych ośrodkach wychowawczych (MOW) i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii (MOS).
Rekomendacje do upowszechnienia metody tutoringu szkolnego jako modelu pracy wychowawczej i resocjalizacyjnej w placówkach typu MOW i MOS znalazły się w planie pracy Wydziału Resocjalizacji i Socjoterapii w 2016 r. Po przekazaniu do akceptacji MEN planu pracy ORE na rok 2016 została podjęta decyzja o rozszerzeniu i upowszechnieniu tej metody w szerszym wymiarze, jako profilaktyki pozytywnej problemów szkolnych w polskiej oświacie.
Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na realizację projektu „Tutoring szkolny – wychować człowieka mądrego”, z zachętą do wdrożenia i stosowania metody tutoringu w szkołach ogólnodostępnych oraz młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii.
Realizację projektu powierzono wyłonionemu w ramach wspomnianego konkursu Towarzystwu Edukacji Otwartej z siedzibą we Wrocławiu, które jest organem prowadzącym dla Instytutu Tutoringu Szkolnego.
Metoda tutoringu szkolnego stosowana jest od 1995 r. w szkołach „ALA” Autorskich Liceach Artystycznych i Akademickich, a od 2008 r. rozwijana jest w kilkuset szkołach publicznych i niepublicznych w Polsce.
Tutoring szkolny to efektywne wsparcie dla pracy dydaktycznej oraz wychowawczo-opiekuńczej nauczycieli. Tutor to indywidualny opiekun ucznia, który poprzez budowanie relacji, współpracę i wsparcie podopiecznego, ma okazję poznawać jego potencjał i skutecznie pracować nad rozwojem jego mocnych stron. Relacja tutorska staje się tu bazą rozwoju dla ucznia i nauczyciela. Uczeń ma kontakt z „mądrym dorosłym”, nauczyciel czuje się w tej relacji spełniony i może uniknąć wypalenia zawodowego.
Projekt MEN realizowany był w latach 2016–2018 także we współpracy z Uniwersytetem Humanistyczno-Przyrodniczym im. Jana Długosza w Częstochowie.
W projekcie wzięły udział placówki publiczne oraz niepubliczne, w tym 64 szkoły różnych typów, 6 młodzieżowych ośrodków wychowawczych i 6 młodzieżowych ośrodków socjoterapii:
- MOW w Zawichoście (województwo świętokrzyskie),
- MOW w Łobżenicy (województwo wielkopolskie),
- MOS i MOW Różanymstoku (województwo podlaskie),
- Zespół Placówek w Krakowie (województwo małopolskie),
- MOW w Czaplinku (województwo zachodniopomorskie),
- MOW w Herbach (województwo śląskie),
- MOS w Łomiankach (województwo mazowieckie),
- MOS w Kłodzku (województwo dolnośląskie),
- MOS nr 2 w Łodzi (województwo łódzkie),
- MOW nr 3 w Łodzi (województwo łódzkie),
- MOS w Solcu (województwo mazowieckie),
- MOS w Żychlinie, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Żychlinie (województwo łódzkie),
- MOS nr 7 w Warszawie (województwo mazowieckie).
Przeszkolono ponad 1000 nauczycieli oraz ponad 200 pracowników MOW-ów i MOS-ów. W trakcie realizacji projektu zostało objętych opieką tutorską ponad 9 tysięcy uczniów w Polsce. Wspierano pracę wyszkolonych tutorów w formie superwizji i konsultacji. Udzielono wsparcia indywidualnego dyrektorom placówek wprowadzających tutoring. Zorganizowano wizyty studyjne w szkołach i placówkach realizujących pracę metodą tutoringu.
Realizacja projektu służyła rozwijaniu i promowaniu metody tutoringu szkolnego oraz pedagogiki dialogu w Polsce. Objęto ewaluacją wszystkie kursy tutorskie oraz wdrożenia zaplanowane w projekcie. Opracowano diagnozę potrzeb w placówkach wdrażających tutoring szkolny.
Efekty realizowanych działań zostały przedstawione w „Raporcie końcowym z badań ewaluacyjnych ogólnopolskiego projektu wdrażania tutoringu szkolnego” oraz w publikacji „Poradnik tutora szkolnego”.
Więcej informacji na stronie projektu „Wychować człowieka mądrego”
W podsumowaniu warto przekazać kilka wypowiedzi uczestniczących w projekcie wychowanków i nauczycieli.
Wychowankowie:
„Jestem systematycznie motywowany do pracy i słyszę… dasz radę”
„Po raz pierwszy mam okazję czuć się ważnym, indywidualne rozmowy są okazja do szukania dobrych cech w sobie, i fajnie jest”
„Zauważyłem, że komuś na mnie zależy”
„Nauczyłem się mówić o problemach i trudnościach”
„Współpraca z moim tutorem dała mi wiele do myślenia i wiem, co powinnam robić a czego nie! Wiem co robić w różnych momentach i jak się zachować, lecz także jak rozmawiać z kimś bez wulgaryzmów i bluzgania. Po rozmowach z nim potrafię rozmawiać z innymi, kontrolując swoje emocje, a tego bardzo potrzebowałam”
Nauczyciele/wychowawcy:
„Nie wszyscy wychowankowie są gotowi do współpracy z tutorami. Specyfika naszej placówki, w której jest duża rotacja wychowanków, nie sprzyja często nawiązywaniu dobrych relacji ii zaufania pomiędzy dziećmi i tutorami”
Jest trudny do realizowania, ale możliwy. Wymaga na pewno pracy nad samym sobą, żeby pogodzić rolę wychowawcy, który pracuje z całą grupą, dość różnorodną i musi się regulaminowo odnosić do wszystkich jednakowo, a z pracą indywidualną i jednak lepszymi relacjami z wychowankami, których się ma w tutoringu. Chłopcy czasem oceniają i upatrują korzyści w relacjach z konkretnym tutorem więc dodatkowo trzeba pilnować, by tutorzy pracowali na równym poziomie, albo by grupa nie odbierała tutoringu jako próbę załatwiania czegoś”
„Tutoring wpłynął na wzrost zaufania wychowanków do nauczycieli, widzą w nich osoby, przed którymi mogą się otworzyć, zaufać, zmniejszyła się agresja wśród uczniów”
Zasady tutoringu powinny być filarem pracy resocjalizacyjnej w MOW. Na plus zmieniły się relacje między kadrą a wychowankami. Nowe horyzonty i nowa lepsza jakość pracy nauczycieli i wychowawców”
Dyrektorzy:
„Moim zdaniem tutoring w MOS-ach już istnieje. Jedynym problemem jest rotacja wychowanków”
„Chcieliśmy zmienić realizowany proces wychowawczy i socjoterapeutyczny. Dotychczasowe formuły wychowawcze stały się już mało atrakcyjne i nie przynosiły oczekiwanych efektów. Dawało się zauważyć u kadry pedagogicznej trochę rutyniarstwa, marazmu. Realizacja projektu dała nam wszystkim potężny ładunek nowych umiejętności, dużo nowej wiedzy, co przełożyło się na nową energią do pracy”
Źródłem owej energii okazała się w dużej mierze relacja tutorska, określona przez jednego z tutorów mianem „uzdrawiającej”.