Ośrodek Rozwoju Edukacji

Edukacja zdrowotna to inwestycja w dobrostan całej szkolnej społeczności. Zaczynamy od trenerów, bo to oni pomogą nauczycielom przekuć program w realne działania.

Już 12 maja Ośrodek Rozwoju Edukacji rozpocznie ogólnopolskie szkolenie typu „train the trainer” dla przyszłych liderów przedmiotu edukacja zdrowotna. Przez pięć intensywnych dni stacjonarnie oraz w modułach online wiedzę i doświadczenia wymieni około 80 konsultantów z placówek doskonalenia nauczycieli z całej Polski, którzy lokalnie będą szkolić nauczycieli.

Dlaczego to szkolenie jest wyjątkowe?

• Nowy przedmiot, nowe wyzwania – od roku szkolnego 2025/2026 edukacja zdrowotna zagości w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Obejmie 11 bloków tematycznych – od zdrowia fizycznego i psychicznego po bezpieczeństwo w sieci. Naszym celem jest przygotowanie trenerów, którzy wesprą nauczycieli w wprowadzeniu tego przedmiotu w sposób interdyscyplinarny i angażujący.
• Hybrydowa, bogata formuła – dwa zjazdy stacjonarne (12–13 maja oraz 26–28 maja) w Centrum Szkoleniowym ORE w Sulejówku są uzupełnione e‑learningiem i dodatkowymi wykładami online (łącznie około 50 godzin zajęć).
• Praktyka i networking – równoległe warsztaty w pięciu grupach, sesje w formule „world café”, poranne moduły mindfulness oraz konsultacje eksperckie tworzą przestrzeń do intensywnej pracy i budowania sieci kontaktów.

Grono ekspertów

W trakcie szkolenia uczestnicy spotkają się z wybitnymi specjalistami. Będą to między innymi:

• dr Anna Lewandowska – konsultant krajowy ds. psychiatrii dzieci i młodzieży;
• dr Małgorzata Snarska‑Nieznańska – ekspertka zdrowia środowiskowego;
• Bartosz Kehl – kierownik Działu Profilaktyki i Edukacji Publicznej, Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom;
• Tomasz Kuźmicz – praktyk i trener w obszarze zdrowia psychicznego.

A to nie wszyscy – kolejne nazwiska zdradzimy już wkrótce!

Co zyskają uczestnicy?

• Komplet materiałów trenerskich.
• Dostęp do ogólnopolskiej sieci trenerów, narzędzi e‑learningowych oraz konsultacji po zakończeniu kursu.

Zachęcamy do śledzenia relacji na stronie ORE i w naszych mediach społecznościowych!

Będziemy na bieżąco dzielić się wnioskami, materiałami i najlepszymi praktykami ze szkolenia. Razem budujemy kulturę troski o zdrowie – od klasy szkolnej po społeczność lokalną.

Do zobaczenia w Sulejówku!

Pierwsza polska konstytucja została uchwalona 3 maja 1791 r. przez Sejm Wielki, którego celem było wprowadzenie reform w chylącym się ku upadkowi państwie. Autorami jej tekstu byli: król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki oraz Hugo Kołłątaj. Jako Ustawa Rządowa regulowała ona prawa i obowiązki Polaków. Wprowadzała trójpodział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą.

Dla Polaków konstytucja stała się ostatnim wyrazem umiłowania wolności narodowej przed 123-letnim okresem niewoli, który niebawem nastąpił. W Europie była pierwszą tego typu ustawą określającą kształt państwa – i zaledwie drugą na świecie po amerykańskiej.

Data uchwalenia Konstytucji bardzo szybko została przyjęta jako pierwsze polskie święto narodowe, dając okazje do patriotycznych spotkań i manifestacji. W czasach rozbiorów przypominała o utraconej suwerenności i konieczności jej odzyskania. W okresie PRL 3 maja traktowano jako zwykły dzień roboczy. Komuniści niechętnie odnosili się do świętowania rocznicy, a w 1951 r. oficjalnie tego zabronili, ale mimo represji towarzyszyły jej nieoficjalne obchody organizowane przez opozycjonistów.

Polecamy materiały edukacyjne dotyczące Konstytucji 3 maja i obchodów rocznicy jej uchwalenia:

• ZPE, Konstytucja 3 maja
• ZPE, Sejm Wielki oraz uchwalenie Konstytucji 3 maja
• Sejm RP, 3 maja. Święto Konstytucji 
• IPN, Najstarsze polskie święto narodowe

Dzień Flagi został ustanowiony przez Sejm w 2004 roku. Święto ma wyrażać szacunek do flagi i propagować wiedzę o polskiej tożsamości oraz symbolach narodowych. Jego data została wybrana nieprzypadkowo – w 1945 r. 2 maja polscy żołnierze zdobywający stolicę hitlerowskich Niemiec umieścili biało-czerwoną flagę na berlińskiej Kolumnie Zwycięstwa i na budynku Reichstagu. W okresie PRL zazwyczaj właśnie 2 maja zdejmowano flagi państwowe wywieszane dzień wcześniej z okazji Święta Pracy, aby nie były widoczne podczas Święta Narodowego Trzeciego Maja, którego oficjalnych obchodów władze zakazywały.

W tym samym terminie obchodzimy Dzień Polonii i Polaków za Granicą wyrażający szacunek i wobec naszych rodaków mieszkających poza Polską, toteż ideą obchodów majowego święta jest budowanie poczucia jedności wszystkich Polaków i utrwalanie świadomości narodowej.

Warto pamiętać, że barwy flagi odwzorowują kolorystykę godła państwowego – pas górny reprezentuje białego orła, a dolny czerwone pole tarczy herbowej. Długa tradycja heraldyczna przypisuje tym kolorom szczególne znaczenie: biel sugeruje czystość i niewinność, nasuwa skojarzenie z wodą i srebrnym połyskiem broni na polu bitwy – a zatem z walecznością; czerwień przywodząca na myśl ogień i krew skłania do refleksji o odwadze i poświęceniu Polaków. Widoczne na fladze „barwy narodowe” zostały po raz pierwszy zdefiniowane w 1792 r., ale mają średniowieczną tradycję. Czerwień na polskiej fladze to symbol dawnego bogactwa Rzeczpospolitej – karmazynowy barwnik do tkanin był trudny do uzyskania i kosztowny, ponieważ produkowano go niegdyś z larw czerwca polskiego – owada bytującego niemal wyłącznie na naszych ziemiach.

Polska flaga ma prostokątny kształt, określone proporcje (5:8) i ustalony układ barw (biel zawsze znajduje się nad czerwienią). Istnieje kilka wersji tego symbolu narodowego. Flagi państwowej, złożonej jedynie z dwóch poziomych pasów, mogą używać wszyscy obywatele, instytucje i władze, natomiast flaga z godłem RP umieszczonym w centrum białego pasa może być wykorzystywana wyłącznie przez polskie przedstawicielstwa i misje. Sztandary i bandery to specjalistyczne warianty flagi dozwolone w ściśle określonych przestrzeniach i sytuacjach.

Warto zapoznać się z przygotowanym przez MSWiA miniprzewodnikiem „Biało-Czerwona”, podpowiadającym, jak prawidłowo używać narodowej flagi.

Zachęcamy do wykorzystania materiałów dydaktycznych dostępnych na ZPE:

• „Flaga narodowa – moja? twoja? czyja?”
• „Symbole narodowe”

Szanowni Państwo!
Drodzy Pracownicy oraz Współpracownicy Ośrodka Rozwoju Edukacji!
Przyjaciele polskiej oświaty!

Czas płynie nieubłaganie. Jeszcze niedawno składaliśmy sobie życzenia na Boże Narodzenie, a tu już kwiecień. Za progiem czeka Wielkanoc – bogata w barwy i radość, przynosząca pozytywne emocje, dodająca życiowych sił. Dla wszystkich chrześcijan łącząca się najpierw z misterium śmierci Chrystusa, a następnie tajemnicą Zmartwychwstania, która napełnia serca otuchą i nadzieją. Najważniejsze święto w roku. Bardzo na nie czekaliśmy!

Pierwsze cztery miesiące roku 2025 upłynęły w Ośrodku Rozwoju Edukacji szybko i intensywnie. Realizując ambitny plan zmian polskiego szkolnictwa, prowadziliśmy zróżnicowane działania na wielu polach: zdrowia psychicznego uczniów, w tym ADHD, doskonalenia kompetencji językowych nauczycieli, mediacji w oświacie, wspierania dyrektorów szkół, kuratorów oświaty, wizytatorów, doradców metodycznych, pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznych i bibliotek pedagogicznych. Organizowaliśmy kolejne konferencje, webinary, szkolenia oraz wydawaliśmy publikacje. Gościliśmy kierownictwo Ministerstwa Edukacji Narodowej, dyrektorów placówek doskonalenia nauczycieli, dyrektorów młodzieżowych ośrodków wychowawczych, jak również przedstawicieli sektora edukacji z Cypru, Hiszpanii, Wysp Kanaryjskich. Rozstrzygnęliśmy pierwszy konkurs grantowy na realizację Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą oraz popularyzowaliśmy zestawy narzędzi edukacyjnych i Zintegrowaną Platformę Edukacyjną. Realizujemy zadanie dotyczące e-materiałów dla kształcenia ogólnego i zawodowego wspierające nowoczesne metody nauczania. Pracujemy nad zmianami w doradztwie metodycznym, a z samorządami – nad lepszym wykorzystaniem infrastruktury informatycznej w szkołach. Coraz lepiej się znamy i rozumiemy, coraz sprawniej podejmujemy wyzwania.

Odnotowujemy także indywidualne sukcesy członków naszego zespołu, którzy zostali nagrodzeni za zasługi dla służby cywilnej i wkład w rozwijanie umiejętności cyfrowych w Polsce. To dla Ośrodka wielki powód do dumy!

Serdecznie dziękujemy wszystkim, z którymi jest nam dane wspólnie tworzyć projekty i wypracowywać rekomendacje. Szczególne wyrazy wdzięczności kierujemy do Kierownictwa Ministerstwa Edukacji Narodowej zawsze otwartego na dialog i nowe pomysły. To wsparcie jest tym cenniejsze, że w roku 2025 ORE obchodzi 15-lecie swojego istnienia: powstało 1 stycznia 2010 r. z połączenia Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli i Centrum Metodycznego Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej (w 2016 r. dołączono do ORE Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej). Od dawna więc jesteśmy wszędzie tam, gdzie bije puls polskiej edukacji.

Po wytężonej pracy ostatnich miesięcy przychodzi teraz moment na świąteczne uspokojenie, zwolnienie tempa i wypoczynek, a także przyjęcie wiosennej dawki energii. Ufamy, że Święta Wielkanocne upłyną Państwu w atmosferze radości, poczucia więzi z rodziną i przyjaciółmi oraz optymizmu. Życzymy dni pełnych nadziei, ze spacerami wśród zieleniącej się trawy, rozkwitających na żółto żonkili, pachnących, bladoróżowych kwiatów drzew owocowych. Czerpcie z przyrody to, co najlepsze! Niech ta najpiękniejsza pora roku przyniesie Państwu, wraz z coraz mocniejszymi promieniami słońca, wiarę w dobrą przyszłość i oddali zmartwienia, a cała symbolika Świąt – baranek, zajączek, króliczek, kurczaczek, kolorowe jajka, tradycyjne kraszanki, własnoręcznie malowane pisanki, intensywnie smakująca rzeżucha – niech stanie się znakiem tego, co piękne i nowe.

Promiennej, jasnej, świetlistej Wielkanocy!

Dyrektor ORE Andrzej Suchenek

26 marca 2025 roku w „Dzienniku Ustaw” zostały opublikowane dwa rozporządzenia Ministra Edukacji dotyczące podstawy programowej przedmiotów edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska w szkole podstawowej (Dz.U. 2025 r. poz. 378) oraz w liceum ogólnokształcącym, technikum i branżowej szkole II stopnia (Dz.U. 2025 r. poz. 382).

Zachęcamy nauczycieli do zapoznania się z tymi aktami prawnymi:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 6 marca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej
• Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 6 marca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia

W podstawie programowej wyjaśniono, że „przedmiot edukacja zdrowotna ma charakter interdyscyplinarny, integrując elementy nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz nauk społecznych, humanistycznych, przyrodniczych i ścisłych”.

„Głównym celem podstawy programowej w zakresie przedmiotu edukacja zdrowotna jest rozwijanie zaawansowanych kompetencji uczniów w zakresie całożyciowej dbałości o zdrowie, z uwzględnieniem samodzielności w podejmowaniu świadomych decyzji zdrowotnych oraz odpowiedzialności za zdrowie własne i otoczenia w zgodzie z aktualnymi wyzwaniami epidemicznymi oraz sytuacją geopolityczną. Uczniowie uczą się, jak kształtować swój potencjał zdrowotny i kulturę zdrowotną oraz jak budować bezpieczeństwo zdrowotne, dzięki czemu stają się aktywnymi uczestnikami procesów prozdrowotnych w społeczeństwie.

Edukacja zdrowotna oprócz rozwijania alfabetyzmu zdrowotnego (ang. health literacy) koncentruje się na kształtowaniu zdolności krytycznego myślenia, analizy oraz oceny informacji dotyczących zdrowia. Proces ten szczególnie akcentuje umiejętność podejmowania trafnych decyzji zdrowotnych – zarówno w odniesieniu do własnych potrzeb, jak i potrzeb otoczenia oraz społeczności, w której uczniowie funkcjonują. Kluczowym elementem jest również podejmowanie działań profilaktycznych i naprawczych, z uwzględnieniem aspektów zdrowia publicznego i środowiskowego.

Wymagania ogólne podstawy programowej w zakresie przedmiotu edukacja zdrowotna obejmują rozumienie powiązań między różnymi aspektami zdrowia (fizycznego, psychicznego, społecznego, seksualnego i środowiskowego) a czynnikami wpływającymi na ich kształtowanie, rozwijanie umiejętności analizowania i wykorzystywania wiarygodnych oraz rzetelnych źródeł informacji dotyczących zdrowia, a także promowanie zdrowego stylu życia i odpowiedzialności za zdrowie publiczne. Uczniowie kształtują zdolność współpracy i zaangażowania w działania prozdrowotne w społeczności szkolnej i lokalnej, z uwzględnieniem szeroko pojmowanego zdrowia oraz praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy w życiu osobistym i społecznym na obecnym etapie życia oraz w przyszłości”.