Ośrodek Rozwoju Edukacji

Ćwiczenia z kalendarzem mają fundamentalny wpływ na rozwój uczniów klas młodszych, przede wszystkim poprzez kształtowanie poczucia czasu i bezpieczeństwa. Regularne operowanie dniami tygodnia, miesiącami i datami pozwala dzieciom lepiej rozumieć pojęcia czasowe oraz buduje w nich poczucie przewidywalności, co obniża poziom lęku. Aktywne i systematyczne planowanie rozwija samodzielność, odpowiedzialność i umiejętności organizacyjne, a jednocześnie uczy cierpliwości i zarządzania ograniczonym czasem. Używanie kalendarza wspiera również rozwój poznawczy, dzięki nieodłącznym elementom matematycznym.

Proponujemy nauczycielom edukacji wczesnoszkolnej wykorzystanie scenariuszy:

• „Rok ma dwanaście miesięcy” Marzeny Kędry,
• „Tydzień ma siedem dni” Marzeny Kędry,
• „Zapisywanie dat. Utrwalanie nazw i kolejności miesięcy” Marzeny Kędry,
• „Mój własny pamiątkowy kalendarz” Renaty Pasymowskiej,
• „Mój rozkład dnia. Planowanie czasu wolnego” Renaty Pasymowskiej.

Prezentują one ciekawe ćwiczenia, które mają na celu utrwalenie podstawowych elementów kalendarza w sposób zabawny i angażujący. Rozwijają przy tym umiejętności matematyczne, pamięć i kreatywność. Propozycje zadań zawarte w scenariuszach mają zastosowanie praktyczne. Ich zaletą jest też uwzględnienie zabaw ruchowych i interaktywnych.

#FunduszeEuropejskie

W epoce memów, skrótów myślowych i pilnych wiadomości trudno o uwagę, a jeszcze trudniej – o bycie usłyszanym. Niedbałość językowa stała się normą, a świadome formułowanie myśli – umiejętnością deficytową. Dlatego współczesna szkoła stawia na rozwój kompetencji komunikacyjnych i społecznych, które są dziś równie ważne, jak wiedza merytoryczna.

W tym kontekście nieocenionym wsparciem są Zestawy Narzędzi Edukacyjnych, a wśród nich scenariusz Beaty Zielińskiej i Tadeusza Banowskiego „Jak mówić, by nas słuchano? O perswazyjnej funkcji wypowiedzi”. To materiał, który uczy, jak skutecznie przekonywać, argumentować i analizować przekazy, z którymi młodzi ludzie spotykają się każdego dnia: w szkole, mediach społecznościowych czy debacie publicznej.

Scenariusz aktywizuje uczniów: pracują w parach i zespołach, tworzą wypowiedzi retoryczne, prowadzą dyskusje i uczą się samooceny. Materiał jest również dostosowany do pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, oferuje wsparcie koleżeńskie, różnicowanie zadań i ocenianie kształtujące.

To przykład, jak klasyka literatury spotyka nowoczesną szkołę: lekcja, która łączy tradycyjne teksty z aktualnymi wyzwaniami komunikacyjnymi. Dzięki takim narzędziom uczniowie nie tylko uczą się o języku, ale przede wszystkim uczą się nim świadomie posługiwać, tak aby ich słowa miały moc.

#FunduszeEuropejskie

23 listopada obchodzimy Dzień Fibonacciego. To święto upamiętnia jeden z najbardziej fascynujących elementów historii matematyki – ciąg Fibonacciego, którego początki sięgają pracy genialnego średniowiecznego matematyka Leonarda z Pizy, znanego jako Fibonacci.

Dlaczego świętujemy 23 listopada?

Ta data w zapisie amerykańskim: 11/23 odpowiada pierwszym czterem wyrazom ciągu Fibonacciego: 1, 1, 2, 3. To symboliczne nawiązanie do sekwencji liczbowej, która – choć matematycznie prosta – od wieków pobudza ciekawość uczonych, artystów i badaczy przyrody.

Święto ustanowiono, aby:

• upamiętnić Leonarda Fibonacciego, którego dzieło „Liber Abaci” (1202) zrewolucjonizowało sposób liczenia w Europie;
• promować matematykę w atrakcyjnej formie, pokazując jej obecność w życiu codziennym;
• zwrócić uwagę na znaczenie myślenia algorytmicznego oraz rolę liczb w nauce, informatyce i technologii;
• przedstawić piękno matematycznych struktur w naturze, takich jak układ liści, spirale muszli, budowa szyszek czy galaktyk.

Ciąg Fibonacciego, złota proporcja oraz złota spirala stały się inspiracją dla pokoleń uczniów, nauczycieli i naukowców, ponieważ łączą świat ścisły, humanistyczny i artystyczny.

Z tej okazji zapraszamy do skorzystania z publikacji „Króliki, liczby i złota spirala” autorstwa Ewy Mazepy i Marka Mazepy. To interdyscyplinarny scenariusz zajęć dla III etapu edukacyjnego, który łączy informatykę, matematykę i filozofię.

Podczas zajęć uczniowie:

• analizują klasyczną zagadkę o królikach, która doprowadziła do sformułowania ciągu Fibonacciego;
• uczą się, jak działają algorytmy rekurencyjne i samodzielnie piszą programy obliczające kolejne wyrazy ciągu;
• tworzą kody w wybranym języku programowania: C++, Java lub Python;
• odkrywają zjawiska oparte na złotej spirali i złotej proporcji, obecne w naturze, architekturze i sztuce;
• rozwijają kluczowe kompetencje XXI wieku: myślenie komputacyjne, analizę problemów, kreatywność, współpracę i umiejętność prezentowania wyników swojej pracy.

Świętujmy wspólnie Dzień Fibonacciego!

Zachęcamy nauczycieli, uczniów i edukatorów do celebrowania tego wyjątkowego dnia poprzez zabawy matematyczne, odkrywanie matematyki w otaczającej nas rzeczywistości i realizację zajęć opartych na proponowanym scenariuszu.

Odkryjmy razem fascynujący świat matematycznych zależności i harmonii – od spiralnych muszli po algorytmy komputerowe.

#FunduszeEuropejskie

Kalendarz towarzyszy ludziom od tysięcy lat, ale nie zawsze wyglądał tak samo. Historia kalendarzy to opowieść o tym, jak ludzkość próbowała uporządkować czas – od obserwacji do pomiarów.

Obecnie w większości świata jest używany kalendarz gregoriański, który został wprowadzony przez papieża Grzegorza XIII w 1582 roku. Zgodnie z tym kalendarzem rok ma 365 dni, z dodatkowym dniem w roku przestępnym co cztery lata.

Najstarszy znany polski kalendarz to „Almanach Cracoviense ad annum 1474” (Almanach krakowski na rok 1474), wydrukowany w Krakowie. Zawierał on informacje astronomiczne i religijne.

Współczesne kalendarze to nie tylko terminarze – to inteligentne narzędzia do zarządzania czasem. Umożliwiają synchronizację między urządzeniami (smartfon, komputer, tablet), wysyłanie i udostępnianie powiadomień push i e-mail czy planowanie wydarzeń z analizą dostępności.

W scenariuszu Tomasza Wójtowicza „To dla mnie nie problem! Rozwiązujemy zadania praktyczne”, opracowanym dla klasy VI szkoły podstawowej, zastosowano matematykę do posługiwania się w życiu codziennym jednostkami długości, masy i czasu.

W rozwiązywaniu zadań uczniowie wykorzystują cztery sposoby myślenia, które kształtują ich jako samodzielnych, refleksyjnych i elastycznych uczestników procesu uczenia się. Te cztery sposoby myślenia to: umysł dyscyplinarny, twórczy, respektujący i kreatywny. Każdy z nich odpowiada innym kompetencjom kluczowym.

Uczniowie rozwiązują zadania w „stacjach tematycznych”. Każda z nich skupia się na innym aspekcie danego zagadnienia. Uczniowie pracują samodzielnie, w parach lub małych grupach. W stacji dydaktycznej „Kalendarz i zegar” zajmują się obliczaniem różnicy między datami oraz planowaniem dnia.

#FunduszeEuropejskie

Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach (obchodzony corocznie 18 listopada) ustanowiono jako odpowiedź na rosnące zagrożenie związane z opornością drobnoustrojów na środki przeciwdrobnoustrojowe, co stanowi jedno z największych wyzwań zdrowia publicznego XXI wieku. Ten dzień to nie tylko okazja do refleksji nad naszymi nawykami zdrowotnymi, lecz także wezwanie do wspólnego działania na rzecz ochrony skuteczności antybiotyków dla przyszłych pokoleń.

Z okazji Europejskiego Dnia Wiedzy o Antybiotykach zachęcamy do realizacji scenariusza lekcji „Choroba jako zaburzenie homeostazy” autorstwa Danuty Maciejowskiej-Miaz, opracowanego do „Poradnika metodycznego do programu nauczania biologii dla II etapu edukacyjnego”.

W tym dniu szczególnie zaakcentujmy:

• historię odkryć antybiotyków – od penicyliny do współczesnych wyzwań (ich rozwój i znaczenie w medycynie);
• znaczenie odkrycia penicyliny, które zapoczątkowało erę antybiotyków i zrewolucjonizowało leczenie chorób zakaźnych;
• zasługi Fleminga, Floreya i Chaina w odkryciu i rozwoju penicyliny (Nagroda Nobla);
• działanie antybiotyków na bakterie;
• fakt, że w przypadku infekcji wirusowych – takich jak grypa, przeziębienie, ostre zapalenie gardła i oskrzeli – stosowanie antybiotyków jest nieskuteczne.

#FunduszeEuropejskie