Ośrodek Rozwoju Edukacji

Modułowe e-podręczniki to materiały, które można dowolnie modyfikować, łączyć i dostosowywać do potrzeb nauczycieli i uczniów. Są doskonałym narzędziem do pracy w zróżnicowanym zespole uczniów. Na tym aspekcie skupiliśmy się na spotkaniu online, które odbyło się 12 listopada. Uczestniczyli w nim nauczyciele biorący udział w pilotażu wdrożenia modułowych e-podręczników oraz nauczyciele pracujący na co dzień z e-podręcznikami poza pilotażem. Spotkanie poprowadzili eksperci dostępności cyfrowej w projekcie „Pilotażowe wdrożenie modułowych e-podręczników oraz opracowanie założeń do zaawansowanych technologicznie e-materiałów wspierających nowoczesne metody nauczania i uczenia się” – Urszula Grygier i Łukasz Mroziński.

Prowadzący omówili, czym jest Universal Design for Learning (UDL) – koncepcja, która wywodzi się z architektury, a polega na tworzeniu środowisk, produktów i usług dostępnych dla jak najszerszego grona odbiorców. W kontekście edukacji UDL oznacza planowanie zajęć tak, aby uwzględniały one potrzeby uczniów z różnymi możliwościami poznawczymi i ograniczeniami. Eksperci zaprezentowali też, jak ta koncepcja jest realizowana w modułowych e-podręcznikach.

Podczas spotkania podkreślono, że różnorodność zespołów klasowych to wyzwanie dla nauczycieli, ale i ogromna szansa dla uczniów. Zespoły klasowe są coraz bardziej zróżnicowane. Nauczyciele pracują z uczniami posiadającymi orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, a także z uczniami bez formalnych dokumentów, lecz o odmiennych stylach poznawczych i doświadczeniach edukacyjnych. Modułowe e-podręczniki pozwalają nauczycielom skuteczniej odpowiadać na te wyzwania, ponieważ oferują zasoby dostosowane do szerokiego spektrum potrzeb. Wykorzystują różnorodne środki przekazu informacji, jak modele, diagramy, filmy czy technologie do prezentowania treści, a także zróżnicowane formy ekspresji, jak możliwość prezentacji zdobytej wiedzy w formie pisemnej, ustnej lub multimedialnej. Motywują do nauki, ponieważ umożliwiają różnorodne formy angażowania uczniów poprzez aktywności kooperatywne i personalizację procesu nauczania.

Podczas prezentacji pokazano, jak łatwo można dopasować modułowe e-podręczniki do indywidualnych potrzeb ucznia. Jest to szczególnie istotne w pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, którzy wymagają indywidualnego podejścia. Dlatego modułowe e-podręczniki spełniają nie tylko zasady UDL, lecz także dostępności cyfrowej, czyli jednej z najważniejszych cech stron internetowych, aplikacji mobilnych i innych rozwiązań cyfrowych, dzięki której mogą z tych rozwiązań wygodnie korzystać także osoby o różnym zakresie słuchu, ruchu, wzroku czy zdolności poznawczych. Dostępność cyfrowa jest realizowana nie tylko przez tak podstawowe rozwiązania, jak możliwość poruszania się po materiałach jedynie za pomocą klawiatury, opisy alternatywne do grafik, transkrypcje do materiałów audio, napisy i audiodeskrypcje do filmów, lecz także ćwiczenia alternatywne do zadań, które nie mogą być wykonane przez uczniów z niektórymi ograniczeniami.

Zapowiedziane zostały też kolejne spotkania, które w jeszcze bardziej praktyczny sposób będą prezentowały możliwości pracy z modułowymi e-podręcznikami w zróżnicowanym zespole.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie

30 października w Krakowie odbyła się konferencja „Zobaczę i zapamiętam. Doświadczenia i eksperymenty”, zorganizowana przez Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli oraz Małopolskie Centrum Nauki Cogiteon. Jej celem było wsparcie metodyczne i merytoryczne nauczycieli zainteresowanych edukacją przyrodniczą oraz nowoczesnymi metodami nauczania. W wydarzeniu wzięło udział ponad 150 nauczycieli z Małopolski.

Jednym z prelegentów był dr Paweł Cieśla, ekspert ORE w projekcie „Pilotażowe wdrożenie modułowych e-podręczników oraz opracowanie założeń do zaawansowanych technologicznie e-materiałów wspierających nowoczesne metody nauczania i uczenia się”. W swoim wystąpieniu „Eksperymenty nie tylko na żywo” omówił idealną alternatywę dla laboratoriów, czyli wirtualne laboratoria, które umożliwiają uczniom samodzielnie przeprowadzanie wybranych eksperymentów. Takie laboratoria to jedno z interaktywnych rozwiązań dostępnych na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej, będącej kluczowym narzędziem edukacyjnym wspierającym realizację kierunków polityki oświatowej.

Inne wykłady również skupiły się na aspektach nauczania poprzez doświadczenie. Dr Michał Zatorski w pokazie „Wpływ człowieka na stan jakości środowiska przyrodniczego” zaprezentował eksperymenty obrazujące wpływ działalności człowieka na jakość powietrza, gleby i wody. Poruszył między innymi zagadnienia związane ze smogiem oraz koniecznością działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Wrażenie na uczestnikach wywarła także prezentacja dr Kingi Wierzbickiej zatytułowana „Woda w oczach fizyka i biologa”. Prelegentka przedstawiła w atrakcyjny sposób właściwości wody – pokazała eksperymenty takie jak „znikająca” wata cukrowa czy tworzenie kleju z wody. Nauczyciele mieli okazję zobaczyć, jak proste doświadczenia mogą inspirować uczniów i budzić ich ciekawość.

W trakcie konferencji nie zabrakło także widowiskowych pokazów, takich jak „Naukowy bulgot”. Podczas niego zespół MCN Cogiteon przedstawił zjawiska z zakresu akustyki i fizyki w odpowiedzi na pytania dotyczące kształtu dźwięków czy skutków lodowej eksplozji. Z kolei dr Monika Ciechomska zaprezentowała metodę śledztw detektywistycznych jako narzędzie do nauczania przedmiotów przyrodniczych. Uczestnicy poznali scenariusze angażujące uczniów do logicznego myślenia i krytycznej analizy danych, co wspiera rozwój ich kompetencji naukowych i kreatywności.

Po części wykładowej nauczyciele wzięli udział w wizycie studyjnej w MCN Cogiteon, gdzie mieli okazję bliżej zapoznać się z ofertą centrum oraz uczestniczyć w dodatkowych zajęciach edukacyjnych.

Konferencja „Zobaczę i zapamiętam” pokazała, że eksperymenty i doświadczenia są niezwykle skutecznymi narzędziami dydaktycznymi, które nie tylko angażują uczniów, lecz także pomagają im zrozumieć i zapamiętać kluczowe zagadnienia z zakresu nauk przyrodniczych. Dla nauczycieli była to także inspiracja do wprowadzenia innowacyjnych metod nauczania w codziennej pracy z uczniami.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie

Minęło już kilka miesięcy od startu pilotażu wdrażania modułowych e-podręczników w szkołach podstawowych. To doskonała okazja do podsumowania tego, co się wydarzyło, oraz zaplanowania kolejnych działań i etapów realizacji projektu. W tym celu zespół projektu „Pilotażowe wdrożenie modułowych e-podręczników oraz opracowanie założeń do zaawansowanych technologicznie e-materiałów wspierających nowoczesne metody nauczania i uczenia się” spotkał się 13–14 grudnia w Centrum Szkoleniowym ORE w Sulejówku.

Podczas spotkania podsumowaliśmy dotychczasową współpracę z nauczycielami i dyrektorami szkół uczestniczących w pilotażu, ich udział w szkoleniach, cyklicznych spotkaniach z mentorami i wywiadach. Omówiliśmy, jakie problemy najczęściej zgłaszają oraz jak je rozwiązać. Ale przede wszystkim podsumowaliśmy, co uczestnikom pilotażu najbardziej podoba się w pracy z modułowymi e-podręcznikami oraz jak wykorzystują je na co dzień. Rozmawialiśmy też o tym, jak eksperci merytoryczni mogą przygotować się do wizyt w szkołach na zajęciach nauczycieli biorących udział w projekcie, żeby ten czas był najbardziej efektywny zarówno dla nich, jak i nauczycieli oraz ich uczniów.

Spotkanie było też okazją do powtórzenia funkcjonalności ZPE (LMS i Kreatora), szczególnie z poziomu pracy nauczyciela, a także przypomnienia, jak działają poszczególne elementy i jak sprawnie pomagać wykorzystać te funkcjonalności nauczycielom biorącym udział w pilotażu.

Dużą część spotkania poświęciliśmy prezentacji i omówieniu koncepcji modułowych e-podręczników do liceum ogólnokształcącego i technikum. Eksperci merytoryczni przedstawili koncepcje podręczników do poszczególnych przedmiotów na poziomie podstawowym i rozszerzonym.  Ustaliliśmy harmonogram pracy nad podręcznikami na najbliższy rok. Przy tej okazji poruszyliśmy też kwestie dostępności cyfrowej, o którą zadbamy w tworzonych podręcznikach do szkoły ponadpodstawowej.

Spotkanie zakończyliśmy sprawami organizacyjnymi i kadrowymi, niezbędnymi w sprawnej realizacji projektu.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie

30 listopada w Krakowie odbyło się XXIII Forum Nauczycieli Przedmiotów Przyrodniczych „Ocenianie = Docenianie. Jak oceniać, aby wspierać rozwój uczniów”. To coroczne wydarzenie, które od dwudziestu trzech lat gromadzi kadrę kierowniczą oraz nauczycieli szkół i przedszkoli. Często porusza tematy ważne nie tylko dla osób uczących przedmiotów przyrodniczych.

W tym roku forum zostało zorganizowane przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną nr 2 w Krakowie w ramach procesowego wspomagania szkół i przedszkoli. Zostało objęte honorowym patronatem Małopolskiego Kuratora Oświaty.

Konferencja, która miała formę online, zgromadziła dyrektorów szkół i nauczycieli zainteresowanych nowoczesnym rozumieniem procesu oceniania jako ważnego elementu wsparcia uczniów w ich rozwoju oraz osiąganiu małych i dużych sukcesów na miarę własnych możliwości. Tematyka obejmowała refleksję nad ocenianiem tradycyjnym i przejściem do oceniania wspierającego rozwój. Wypowiadała się o tym Gabriela Olszowska, małopolska kurator oświaty. Wystąpienie na temat oceniania w świetle badań wygłosił dr hab. Marian Jakubowski, dyrektor Instytutu Badań Edukacyjnych. Dr hab. Iwona Morawska zaprezentowała kulturę oceniania. Dr Krzysztof Piotrowski analizował rolę informacji zwrotnej w procesie uczenia się. Dr Beata Jancarz-Łanczkowska wraz ze słuchaczami poszukiwała odpowiedzi na pytanie, czy piątka jest nagrodą.

Podczas konferencji uczestnicy poznali także możliwości wykorzystania modułowych e-podręczników do samooceny uczniów. Dr Adam Gogacz, ekspert w projekcie „Pilotażowe wdrożenie modułowych e-podręczników oraz opracowanie założeń do zaawansowanych technologicznie e-materiałów wspierających nowoczesne metody nauczania i uczenia się”, zaprezentował, jak wygląda praca z modułowymi e-podręcznikami, jak mogą one wspomóc projektowanie dydaktyczne zajęć oraz organizację uczenia się i oceniania postępu w tym procesie. Pokazał wiele sposobów i możliwości wykorzystania materiałów zamieszczonych na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej zarówno w zakresie samooceny, jak i oceny prowadzonej przez nauczyciela, który towarzyszy uczniom w procesie uczenia się, planując i organizując go z uwzględnieniem ich potrzeb i możliwości. Materiały zamieszczone na ZPE pozwalają także wykorzystać różnorodne informacje zwrotne, co uczniom daje poczucie sukcesu na poszczególnych etapach uczenia się.

Konferencja zakończyła się dyskusją i podsumowaniem poruszanej tematyki. W ankietach oceniających uczestnicy forum podkreślali przydatność uzyskanej wiedzy i możliwość wdrożenia jej w swojej pracy.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie

23 października w II Liceum Ogólnokształcącym im. K.K. Baczyńskiego w Radomsku odbyła się konferencja metodyczna „Nauczycielu, nie jesteś sam! Wsparcie instytucjonalne i pozainstytucjonalne dla polskiej szkoły”. Zorganizowały ją liceum i Konsorcjum COGITO – Centrum Edukacji.

Patronat nad konferencją objęły Starostwo Powiatowe w Radomsku oraz Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie.

Na konferencji zaprezentowano liczne ciekawe projekty Konsorcjum COGITO, czyli zespołu instytucji związanych z edukacją (m.in. Fundacja FRAME, zajmująca się projektami międzynarodowymi, czy Niepubliczny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli MODUM). Realizowane projekty zostały zebrane w program pod nazwą „Szczęśliwa Szkoła”. Właśnie w takim zestawie działań zostały na konferencji zaprezentowane modułowe e-podręczniki dla szkół podstawowych. Spotkały się nie tylko z życzliwym przyjęciem, lecz także licznymi pytaniami: gdzie są dostępne, aby można było z nich skorzystać, i kiedy będą wersje dla szkół ponadpodstawowych.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie