3 grudnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami. Został on ustanowiony przez Organizację Narodów Zjednoczonych w 1992 r. W tym dniu szczególnie przypominamy, jak ważne jest kształtowanie tolerancji i empatii wobec osób z niepełnosprawnością, a także pełne ich włączenie w życie społeczne, kulturalne, polityczne i gospodarcze.
W tym roku temat przewodni brzmi: „Wzmocnienie przywództwa osób z niepełnosprawnościami na rzecz inkluzywnej i zrównoważonej przyszłości”. Ma on uświadamiać, że osoby z niepełnosprawnościami mają prawo do podejmowania decyzji i samostanowienia – zarówno w odniesieniu do poszanowania godności osobistej czy możliwości kształtowania własnego życia, jak i wpływania na szersze ustalenia dotyczące budowania świata zrównoważonego, korzystającego z różnorodności.
Obecnie niemal jedna na dziesięć osób na świecie to osoba z niepełnosprawnością. W krajach rozwijających się osoby z niepełnosprawnością stanowią 20% populacji ludzi ubogich. Wspołeczeństwach starzejących się odsetek osób z niepełnosprawnościami rokrocznie wzrasta. W Polsce ok. 5,4 mln obywateli to osoby z niepełnosprawnością.
Osoby z niepełnosprawnościami muszą często pokonywać bariery społeczne. Bywa, że żyją na marginesie społeczeństwa i doświadczają dyskryminacji. Nie mają możliwości edukacji, zatrudnienia, dostępu do opieki zdrowotnej oraz żywności. Wiele z nich wbrew własnej woli przebywa w specjalistycznych ośrodkach, co narusza ich swobodę poruszania się i życia w wybranym środowisku.
Warto pamiętać, że liczne niepełnosprawności dla przeciętnego obserwatora pozostają niewidoczne. O ile osoby z deficytami w sferze wzroku, słuchu czy poruszania się coraz częściej wzbudzają empatię otoczenia, o tyle niepełnosprawność intelektualna, nietypowe potrzeby i zachowania wynikające z zaburzeń neurorozwojowych i neurodegeneracyjnych wciąż bywają piętnowane.
Aby ideę święta realizować z dziećmi i młodzieżą, warto sięgnąć do materiałów dostępnych online, przygotowanych przez specjalistów.
Zasoby ZPE:
Materiały ORE:
- Marta Małek, Scenariusz zajęć „uczmy się tolerancji”
- Małgorzata Charuba i in., Młodzieżowa debata „Od niepełnosprawności do godności”
- Karolina Strugińska, Na drodze do oswajania „inności”
