3 maja 1791 r. Sejm Wielki przyjął ustawę zasadniczą, która regulowała ustrój Królestwa Polskiego. Wprowadzała ustrój monarchii konstytucyjnej, monteskiuszowski trójpodział władzy na wykonawczą, ustawodawczą i sądowniczą oraz inne, nowatorskie rozwiązania parlamentarne. W artykule V konstytucji podkreślono, że „wszelka władza w społeczności ludzkiej początek swój bierze z woli narodu”.
Konstytucja 3 maja wprowadzała gwarancje swobód obywatelskich, podkreślała tradycje chrześcijańskie, tolerancję i wartości oświeceniowe. Była dokumentem stanowiącym dowód głębokiego patriotyzmu oraz zrozumienia spraw obywatelskich i społecznych. Obowiązywała jednak tylko nieco ponad rok, a jej reformy nie zostały do końca wdrożone.
Konstytucja 3 maja stała się mimo to podstawą tożsamości Polaków, chcących zachować niezależność państwową, dlatego już po odzyskaniu niepodległości, od 1919 r., wspominano rocznicę uchwalenia konstytucji jako Święto Narodowe Trzeciego Maja.