1 września 1939 roku wojska niemieckie, zgodnie z założeniami planu Fall Weis, zaatakowały terytorium Rzeczypospolitej. O godzinie 4:45 pancernik „Schleswig-Holstein” rozpoczął ostrzał Wojskowej Składnicy Tranzytowej Westerplatte, bronionej przez około dwustuosobową załogę pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego i kpt. Franciszka Dąbrowskiego.
W dniu niemieckiego ataku Prezydent Ignacy Mościcki wydał odezwę do narodu polskiego, wprowadzając jednocześnie stan wojenny na terenie całej Rzeczypospolitej:
„Obywatele Rzeczypospolitej!
Nocy dzisiejszej odwieczny wróg nasz rozpoczął działania zaczepne wobec Państwa Polskiego, co stwierdzam wobec Boga i Historii. W tej chwili dziejowej zwracam się do wszystkich obywateli państwa w głębokim przeświadczeniu, że cały naród w obronie swojej wolności, niepodległości i honoru skupi się dookoła Wodza Naczelnego i sił zbrojnych oraz da godną odpowiedź napastnikowi, jak to się już nieraz działo w historii stosunków polsko-niemieckich. Cały naród polski, błogosławiony przez Boga, w walce o swoją świętą i słuszną sprawę, zjednoczony z armią, pójdzie ramię przy ramieniu do boju i pełnego zwycięstwa”.
Rozpoczęła się tym samym II wojna światowa, mająca trwać 6 lat. Pochłonęła ona około 60 milionów ofiar, w tym prawie 6 milionów Polaków.