fot. auschwitz.orgObchodzimy dziś 78. rocznicę pierwszego transportu polskich więźniów politycznych do KL Auschwitz. Od 2006 r. decyzją Sejmu RP 14 czerwca jest Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.
14 czerwca 1940 r. z więzienia w Tarnowie dotarł do obozu Auschwitz pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych, skierowanych tam przez dowódcę policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Krakowie. Wśród deportowanych znaleźli się żołnierze kampanii wrześniowej, którzy usiłowali przedrzeć się na Węgry, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także kilku polskich Żydów. Data ta uznawana jest za początek funkcjonowania obozu. Pierwsi więźniowie otrzymali numery od 31 do 758. Umieszczono ich na okres kwarantanny w budynkach dawnego Polskiego Monopolu Tytoniowego, nieopodal terenu dzisiejszego Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau [1].
Oficjalne obchody 78. rocznicy pierwszej deportacji więźniów do obozu Auschwitz zainauguruje msza św. we franciszkańskim Centrum św. Maksymiliana w podoświęcimskich Harmężach. W uroczystościach ma wziąć udział Doradca Prezydenta RP Andrzej Waśko [2].
Niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz otwarty 10 miesięcy po wybuchu wojny był pierwszym obozem koncentracyjnym na okupowanych ziemiach polskich. Wraz z założonym w 1941 r. obozem na Majdanku i obozem Stutthof stanowił jedno z głównych miejsc deportacji i wyniszczania Polaków. Oprócz osób naruszających zarządzenia władz okupacyjnych i podejrzanych o działalność w ruchu oporu, w obozie osadzano ludzi cieszących się przed wojną autorytetem w środowisku – ze względu na swe wykształcenie, działalność i pozycję społeczną. Byli to przedwojenni funkcjonariusze państwowi, politycy, nauczyciele szkół różnych szczebli, lekarze, prawnicy, oficerowie zawodowi, duchowni, zakonnicy, ludzie nauki, kultury i sztuki, a także osoby schwytane podczas ulicznych „łapanek” [3].
Według szacunków w latach 1940–1945 hitlerowcy więzili w Auschwitz łącznie około 150 tys. Polaków. Była to druga pod względem wielkości – po Żydach – grupa więźniów obozu. Na skutek głodu, bicia, chorób, nadmiernej pracy, braku opieki lekarskiej, egzekucji przez rozstrzelanie, zastrzyk fenolu lub w komorach gazowych zginęła co najmniej połowa z nich, a część po przeniesieniu do innych obozów. W sumie w Auschwitz życie straciło przeszło 1,1 mln mężczyzn, kobiet i dzieci.
Źródła:
