11 listopada 1918 r. Rada Regencyjna przekazała uwolnionemu z twierdzy magdeburskiej Józefowi Piłsudskiemu władzę wojskową i naczelne dowództwo podległych jej wojsk polskich. Tego samego dnia Niemcy podpisały zawieszenie broni kończące działania bojowe Wielkiej Wojny. Po trwających 123 lata zaborach Polska wróciła na mapę Europy.
Odzyskanie niepodległości przyjęto z ogromnym entuzjazmem. W tych dniach Polacy uświadomili sobie, że po latach niewoli odzyskali niepodległość. Atmosferę tej wyjątkowej chwili tak opisywał Jędrzej Moraczewski: „Niepodobna oddać tego upojenia, tego szału radości, jaki ludność polską w tym momencie ogarnął. Po 120 latach prysły kordony. Nie ma «ich». Wolność! Niepodległość! Zjednoczenie! Własne państwo! Na zawsze! (…) Kto tych krótkich dni nie przeżył, kto nie szalał z radości w tym czasie wraz z całym narodem, ten nie dozna w swym życiu najwyższej radości”.
Z depeszy[1] Józefa Piłsudskiego z dnia16 listopada 1918 r., zawiadamiającej prezydenta USA, rządy angielski, francuski, włoski, niemiecki oraz rządy wszystkich państw wojujących i neutralnych o powstaniu niepodległego państwa polskiego:
„Jako wódz naczelny armii polskiej, pragnę notyfikować rządom i narodom wojującym i neutralnym istnienie państwa polskiego niepodległego, obejmującego wszystkie ziemie zjednoczonej Polski.
Sytuacja polityczna w Polsce i jarzmo okupacji nie pozwoliły dotychczas narodowi polskiemu wypowiedzieć się swobodnie o swym losie. Dzięki zmianom, jakie nastąpiły wskutek świetnych zwycięstw armii sprzymierzonych – wznowienie niepodległości i suwerenności Polski staje się odtąd faktem dokonanym.
Państwo polskie powstaje z woli całego narodu i opiera się na podstawach demokratycznych. Rząd Polski zastąpi panowanie przemocy, która przez sto czterdzieści lat ciążyła nad losami Polski – przez ustrój, zbudowany na porządku i sprawiedliwości. Opierając się na armii polskiej pod moją komendą, mam nadzieję, że odtąd żadna armia obca nie wkroczy do Polski, nim nie wyrazimy w tej sprawie formalnie woli naszej. Jestem przekonany, że potężne demokracje Zachodu udzielą swej pomocy i bohaterskiego poparcia polskiej Rzeczypospolitej odrodzonej i niepodległej”.
W związku ze Świętem Niepodległości przypominamy, że trwa ogólnopolski konkurs dla nauczycieli „Moja Niepodległa” na scenariusz lekcji lub uroczystości szkolnej związanej z 11 listopada. Termin nadsyłania prac upływa 30 listopada 2017 r. Konkurs odbywa się pod patronatem Ministra Edukacji Narodowej. Zadaniem uczestników jest stworzenie scenariusza lekcji i/lub szkolnej uroczystości związanej z obchodami Narodowego Święta Niepodległości. Organizatorzy przewidują trzy kategorie wiekowe odbiorców przygotowanych projektów, związane z kolejnymi etapami edukacji. Najlepsze scenariusze zostaną nagrodzone, opublikowane, a następnie rozdystrybuowane w szkołach w całej Polsce. Rozstrzygnięcie konkursu planowane jest na marzec 2018 r., a uroczysty finał wraz z promocją wydawnictwa – na listopad 2018 r.
Więcej informacji na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej
Opracowanie: Agnieszka Brodowska, ORE
na podstawie:
epodreczniki.pl: podręcznik „ważn@historia. Klasa 1. Szkoła ponadgimnazjalna”
[1] Źródło: Telegram Józefa Piłsudskiego, [w:] Zbigniew Jerzy Hirsz, II Rzeczpospolita. Narodziny, ustrój konstytucyjny, zmierzch, Białystok 1994, s. 9–10.
